Bộ Nội vụ đang hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, thành phố và cấp xã. Trong đó, một số Sở đặc thù như Sở Ngoại vụ, Sở Du lịch, Sở Dân tộc và Tôn giáo được đề xuất thành lập tại các địa phương có đủ điều kiện. Với việc đáp ứng đồng thời nhiều tiêu chí quan trọng, “Đà Nẵng mới” được đánh giá là đủ cơ sở pháp lý và thực tiễn để thành lập Sở Ngoại vụ và Sở Du lịch, một bước đi cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và du lịch trong bối cảnh hội nhập sâu rộng hiện nay.
Sở Ngoại vụ
Nghị định quy định Sở Ngoại vụ sẽ tham mưu, giúp UBND cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về: Công tác ngoại vụ và công tác biên giới lãnh thổ quốc gia (đối với những tỉnh có đường biên giới).
Điều kiện thành lập Sở Ngoại vụ là khi địa phương khi đáp ứng một trong các tiêu chí sau: Có cửa khẩu quốc tế đường bộ; Có cửa khẩu quốc tế đường hàng không; Có cảng biển quốc tế.
Sở Ngoại vụ cũng được thành lập đối với địa phương có từ 500 dự án đầu tư nước ngoài trở lên (hoặc có tổng vốn đầu tư nước ngoài đạt trên 100.000 tỷ Việt Nam đồng) đang hoạt động tại địa phương, có trên 4.000 người nước ngoài hiện đang sinh sống và làm việc tại địa phương, có kim ngạch xuất nhập khẩu hàng năm đạt từ 100.000 tỷ Việt Nam đồng trở lên, đã ký kết thỏa thuận về hợp tác quốc tế với 5 địa phương trở lên. Đối với các địa phương không tổ chức riêng Sở Ngoại vụ thì sáp nhập, chuyển chức năng, nhiệm vụ về Văn phòng UBND cấp tỉnh.
Sở Dân tộc và Tôn giáo
Sở Dân tộc và Tôn giáo sẽ tham mưu, giúp UBND cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về dân tộc và tín ngưỡng, tôn giáo. Sở Dân tộc và Tôn giáo được thành lập khi đáp ứng đủ các tiêu chí sau: Có ít nhất 20.000 người dân tộc thiểu số sống tập trung thành cộng đồng làng, bản; Có ít nhất 5.000 người dân tộc thiểu số đang cần Nhà nước tập trung giúp đỡ, hỗ trợ phát triển; Có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở địa bàn xung yếu về an ninh, quốc phòng; địa bàn xen canh, xen cư hoặc biên giới có đông đồng bào dân tộc thiểu số nước ta và nước láng giềng thường xuyên qua lại.
Đối với các địa phương không tổ chức riêng Sở Dân tộc và Tôn giáo thì chuyển chức năng, nhiệm vụ về Sở Nội vụ.
Sở Du lịch
Sở Du lịch là đơn vị tham mưu, giúp UBND cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực du lịch. Sở Du lịch được thành lập khi đáp ứng đủ các tiêu chí sau: Có di sản văn hóa vật thể được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO) ghi danh là Di sản thế giới hoặc có tài nguyên và tiềm năng du lịch nổi trội (có khu du lịch quốc gia, điểm du lịch quốc gia hoặc đô thị du lịch, điểm tham quan, nghỉ dưỡng có quy mô lớn, nổi bật);
Các địa phương được thành lập Sở Du lịch khi ngành du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn trong định hướng phát triển kinh tế – xã hội của địa phương và có giá trị kinh tế từ du lịch đóng góp vào tổng sản phẩm nội địa (GDP) hàng năm của địa phương với tỷ trọng từ 10% trở lên trong 5 năm liên tục. Đối với các địa phương không tổ chức riêng Sở Du lịch thì sáp nhập, chuyển chức năng, nhiệm vụ về Sở Văn hóa và Thể thao và đổi tên thành Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Sở Quy hoạch – Kiến trúc
Riêng TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh được thành lập Sở Quy hoạch – Kiến trúc. Đây là đơn vị tham mưu, giúp UBND TP thực hiện chức năng quản lý nhà nước về quy hoạch xây dựng, kiến trúc. Trường hợp TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh không tổ chức riêng Sở Quy hoạch – Kiến trúc thì sáp nhập, chuyển chức năng, nhiệm vụ về Sở Xây dựng.
Đà Nẵng sau sáp nhập đã đáp ứng đủ tiêu chí để thành lập Sở Ngoại vụ và Sở Du lịch
Dựa trên các tiêu chí thành lập Sở Ngoại vụ, Sở Du lịch và thông tin hiện có khẳng định Đà Nẵng mới có đủ tiêu chí để thành lập Sở Ngoại vụ và Sở Du lịch. Dưới đây là các tiêu chí mà Đà Nẵng mới đã đáp ứng:
“Đà Nẵng mới” đáp ứng đầy đủ điều kiện thành lập Sở Ngoại vụ
Với vị thế là trung tâm kinh tế – xã hội và cửa ngõ giao thương quốc tế của khu vực miền Trung, “Đà Nẵng mới” hoàn toàn đáp ứng các tiêu chí để thành lập Sở Ngoại vụ, theo quy định của Chính phủ.
Theo thống kê, địa phương này sở hữu đầy đủ các yếu tố then chốt. Cụ thể, Sân bay quốc tế Đà Nẵng (mã DAD) là một trong những sân bay quốc tế lớn và quan trọng nhất Việt Nam, đóng vai trò cửa ngõ hàng không của khu vực miền Trung – Tây Nguyên.
Về đường biển, Cảng Đà Nẵng hiện là cảng biển tổng hợp quốc gia, loại I, và đang được quy hoạch phát triển thành cảng cửa ngõ quốc tế (loại IA), có khả năng tiếp nhận tàu biển quốc tế từ nhiều quốc gia.
Về yếu tố quốc tế hóa, gần 30.000 người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại địa phương – gấp nhiều lần mức tối thiểu 4.000 người theo tiêu chí. Cùng với đó, Đà Nẵng mới hiện có 1.021 dự án FDI đang hoạt động với tổng vốn đăng ký hơn 4,573 tỷ USD (tương đương hơn 100.000 tỷ đồng), cho thấy sức hút mạnh mẽ với nhà đầu tư nước ngoài.
Đặc biệt, thành phố đã thiết lập quan hệ hợp tác quốc tế với 50 địa phương tại 24 quốc gia và vùng lãnh thổ, vượt xa yêu cầu tối thiểu là 5 địa phương. Quan hệ hợp tác sâu rộng này góp phần tăng cường hội nhập và nâng cao vị thế của thành phố trên trường quốc tế.
Với việc đáp ứng cùng lúc nhiều tiêu chí quan trọng, trong đó chỉ cần đạt một tiêu chí đã đủ điều kiện theo quy định việc thành lập Sở Ngoại vụ cho “Đà Nẵng mới” là hoàn toàn phù hợp và cần thiết, nhằm đảm bảo công tác đối ngoại chuyên sâu, chuyên nghiệp và hiệu quả trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng.
“Đà Nẵng mới” hội đủ điều kiện thành lập Sở Du lịch
Với những lợi thế vượt trội về tài nguyên, hạ tầng và sức hút du lịch, “Đà Nẵng mới” – sau khi hợp nhất với Quảng Nam – hoàn toàn đáp ứng các tiêu chí để thành lập Sở Du lịch theo quy định.
Trước hết, sau khi sáp nhập Đà Nẵng – Quảng Nam, “Đà Nẵng mới” sở hữu tiềm năng du lịch thuộc hàng đặc biệt của cả nước. Hai Di sản Văn hóa Thế giới do UNESCO công nhận là Phố cổ Hội An và Thánh địa Mỹ Sơn, cùng hệ thống tài nguyên du lịch phong phú như biển Đà Nẵng, Bà Nà Hills, Ngũ Hành Sơn, Cù Lao Chàm, Rừng dừa Bảy Mẫu, các làng nghề truyền thống… đã tạo nên một “siêu điểm đến” kết hợp giữa du lịch biển, văn hóa, sinh thái và đô thị hiện đại.
Hiện tại, cả Đà Nẵng và Quảng Nam đều thu hút hàng triệu lượt khách mỗi năm, với hệ thống lưu trú đa dạng từ bình dân đến cao cấp, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Sau hợp nhất, tổng lượng khách và số phòng lưu trú dự kiến sẽ vượt xa ngưỡng tiêu chí yêu cầu (2 triệu lượt khách/năm và 10.000 phòng lưu trú).
Về mặt kinh tế, doanh thu tổng hợp từ ngành du lịch hiện đóng góp khoảng 11% GDP của khu vực. Sau khi hợp nhất, tỷ trọng này được dự báo sẽ tăng mạnh, đưa “Đà Nẵng mới” trở thành trung tâm du lịch hàng đầu cả nước. Theo định hướng chiến lược phát triển, du lịch không chỉ là ngành kinh tế quan trọng mà còn là mũi nhọn, đóng vai trò chủ lực trong tăng trưởng kinh tế – xã hội của địa phương.
Sự hợp nhất giữa hai trung tâm du lịch lớn sẽ hình thành một siêu trung tâm du lịch quốc gia, hội tụ các di sản văn hóa, tài nguyên thiên nhiên đặc sắc, cơ sở hạ tầng hiện đại và thị trường du lịch sôi động. Điều này đòi hỏi một cơ quan quản lý du lịch chuyên biệt, có năng lực và quy mô tương xứng và việc thành lập Sở Du lịch là bước đi cần thiết, phù hợp với thực tiễn phát triển.
“Đà Nẵng mới” cần ưu tiên thành lập Sở Ngoại vụ và Sở Du lịch
Thực tế cho thấy, “Đà Nẵng mới” không chỉ đáp ứng đầy đủ mà còn vượt xa các tiêu chí cần thiết để thành lập Sở Ngoại vụ và Sở Du lịch, hai cơ quan chuyên môn giữ vai trò mũi nhọn trong chiến lược hội nhập và phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội của địa phương.
Theo quy định hiện hành, sau khi sáp nhập, “Đà Nẵng mới” chỉ được tổ chức 14 đơn vị cấp Sở. Trong bối cảnh đó, việc sáp nhập Sở Dân tộc và Tôn giáo vào Sở Nội vụ là phương án hợp lý để mở ra dư địa cho việc thành lập hai Sở chuyên ngành có tính chất chiến lược: Sở Ngoại vụ và Sở Du lịch.
Việc thành lập hai Sở này không chỉ đáp ứng yêu cầu thực tiễn về quản lý và phát triển, mà còn là bước đi cần thiết để đưa “Đà Nẵng mới” trở thành trung tâm đối ngoại, du lịch và hội nhập quốc tế hàng đầu khu vực miền Trung – Tây Nguyên, góp phần khẳng định vị thế của thành phố trên bản đồ phát triển quốc gia.
Thế Nguyễn