Một nghiên cứu được đài NTV (Đức) công bố ngày 23/6/2025 cho thấy hàng triệu người hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Đức đang phải đối mặt với cảnh thiếu ăn do mức hỗ trợ không đủ trang trải chi phí sinh hoạt. Thực trạng này đặt ra câu hỏi về hiệu quả của chính sách an sinh hiện hành và trách nhiệm của chính phủ trong việc cập nhật các “mức chuẩn” phù hợp với biến động kinh tế – xã hội.
Mức trợ cấp công dân tiêu chuẩn dành cho người thất nghiệp tại Đức hiện là 563 euro/tháng. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới cho thấy khoản tiền này không đủ để đảm bảo nhu cầu thiết yếu đối với phần lớn người nhận.
Theo khảo sát, chỉ hơn một nửa số người được hỏi cho biết họ có vừa đủ tiền trong tài khoản để đảm bảo cả gia đình không bị đói. 69% cho rằng mức trợ cấp hiện hành không đủ để duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh.
Hơn một phần ba người nhận trợ cấp buộc phải cắt giảm chi tiêu cho lương thực, thực phẩm để dành tiền chi trả cho các nhu cầu thiết yếu khác. Đáng chú ý, 54% phụ huynh được hỏi thừa nhận đã hy sinh khẩu phần ăn của bản thân để đảm bảo con cái có đủ thức ăn.
Trước thực trạng trên, Hiệp hội “Không trừng phạt” – đơn vị ủy quyền thực hiện nghiên cứu – đã lên tiếng chỉ trích Bộ trưởng Lao động Liên bang Bärbel Bas. Chính trị gia thuộc SPD gần đây đã tuyên bố sẽ siết chặt các biện pháp chống lạm dụng trong hệ thống trợ cấp, đồng thời cảnh báo về tình trạng các cấu trúc bóc lột lợi dụng lao động giá rẻ từ các quốc gia châu Âu khác thông qua các hợp đồng ngắn hạn tại Đức.
Mức trợ cấp công dân tiêu chuẩn dành cho người thất nghiệp tại Đức hiện là 563 euro/tháng. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới cho thấy khoản tiền này không đủ để đảm bảo nhu cầu thiết yếu đối với phần lớn người nhận.
Theo khảo sát, chỉ hơn một nửa số người được hỏi cho biết họ có đủ tiền trong tài khoản để đảm bảo cả gia đình không bị đói. 69% nhận định mức trợ cấp hiện hành không đáp ứng được một chế độ ăn uống lành mạnh. Hơn một phần ba người nhận buộc phải cắt giảm lương thực, thực phẩm để chi trả cho các nhu cầu thiết yếu khác. Trong số này, 54% phụ huynh thừa nhận đã hy sinh phần ăn của mình vì con cái.
Hiệp hội “Không trừng phạt” – đơn vị ủy quyền thực hiện nghiên cứu – đã chỉ trích Bộ trưởng Lao động Liên bang Bärbel Bas sau khi bà công bố kế hoạch siết chặt kiểm soát việc lạm dụng trợ cấp và lên tiếng về các cấu trúc bóc lột lao động giá rẻ từ nước ngoài. Tuy nhiên, theo Helena Steinhaus – người sáng lập hiệp hội – gian lận phúc lợi “không phải là vấn đề mang tính cấu trúc”. 72% người được hỏi tin rằng mức trợ cấp 563 euro là không đủ để sống một cuộc sống đàng hoàng, và 42% cho biết họ cảm thấy xấu hổ khi phải nhận hỗ trợ xã hội. Cũng có tới 72% lo ngại các quy định sẽ bị thắt chặt hơn trong thời gian tới.
Theo hiệp hội, phần lớn người nhận trợ cấp đều có mong muốn làm việc nhưng không có nhiều cơ hội để tìm được việc làm với mức lương đủ sống. Chủ tịch Viện Nghiên cứu Kinh tế Đức (DIW), Marcel Fratzscher, đã lên tiếng cảnh báo về các chính sách cắt giảm trợ cấp, nhấn mạnh rằng điều này không chỉ gây hại cho các cá nhân bị ảnh hưởng mà còn tác động tiêu cực đến toàn bộ nền kinh tế do tình trạng thiếu hụt lao động, kể cả trong nhóm lao động có trình độ thấp. Ông kêu gọi cần có chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn thay vì siết chặt.
Trong tổng số khoảng 5,5 triệu người đang nhận trợ cấp công dân tại Đức, có tới một phần ba là trẻ em và thanh thiếu niên. 800.000 người trong số này là lao động có thu nhập thấp, phải nhận thêm trợ cấp do tiền lương không đủ sống. Trong khi đó, chỉ khoảng 16.000 trường hợp bị áp dụng lệnh trừng phạt sau nhiều lần vi phạm – một con số được đánh giá là không đáng kể. Trong số 1,7 triệu người nhận trợ cấp có khả năng làm việc, phần lớn không có trình độ chuyên môn phù hợp và nhiều người gặp vấn đề về sức khỏe, gây khó khăn cho việc tái hòa nhập thị trường lao động.
Những phát hiện từ nghiên cứu không chỉ phơi bày khoảng cách ngày càng lớn giữa chính sách và thực tiễn đời sống của người dân, mà còn cho thấy nguy cơ đổ vỡ niềm tin vào hệ thống an sinh xã hội nếu các vấn đề không được nhìn nhận một cách toàn diện. Thay vì tập trung vào các biện pháp trừng phạt và siết chặt kiểm soát, giới hoạch định chính sách cần ưu tiên điều chỉnh mức trợ cấp theo thực tế chi phí sinh hoạt, đồng thời đầu tư vào giáo dục, đào tạo nghề và chăm sóc sức khỏe – những yếu tố then chốt để giúp người dân thoát khỏi vòng luẩn quẩn của nghèo đói và lệ thuộc. An sinh không chỉ là gánh nặng ngân sách, mà là nền tảng ổn định cho một xã hội công bằng và một nền kinh tế bền vững.
Hồ Ngọc Thắng/nguồn: https://www.n-tv.de/politik/Studie-Millionen-Buergergeldempfaenger-muessen-auf-Essen-verzichten-article25852975.html