Ngày 26/6/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) đăng tải bài viết “Chiến tranh ở Iran – Chiến tranh thông tin” của nhà báo Jörg Kronauer, nêu bật những hoài nghi về hiệu quả thực sự trong cuộc tấn công của Mỹ nhằm vào chương trình hạt nhân Iran. Trái ngược với nhận định này, phía chính phủ Hoa Kỳ khẳng định các cơ sở hạt nhân mục tiêu đã “bị phá hủy hoàn toàn”.
Sau lệnh ngừng bắn trong cuộc chiến giữa Israel và Iran, căng thẳng quanh chương trình hạt nhân của Tehran lại tiếp tục leo thang. Báo cáo tình báo Mỹ cùng nguồn tin từ quân đội Israel bác bỏ tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng dự án hạt nhân Iran đã bị “xóa sổ” hoàn toàn sau cuộc không kích. Trích dẫn báo cáo của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ (DIA), truyền thông Mỹ cho biết Iran vẫn nắm giữ gần như toàn bộ kho vật liệu hạt nhân, trong đó có khoảng 400 kg uranium làm giàu ở mức 60%, gần đạt cấp độ chế tạo vũ khí. Thiệt hại tại các cơ sở hạt nhân – đặc biệt ở Fordow – được cho là thấp hơn kỳ vọng, và theo DIA, thời gian để Tehran chế tạo thành công một quả bom hạt nhân chỉ bị trì hoãn chưa đầy sáu tháng. Tờ New York Times dẫn lời các quan chức quân sự Israel khẳng định: các cơ sở ngầm tại Fordow vẫn chưa bị phá hủy.
Trong nỗ lực củng cố hình ảnh chiến thắng và duy trì ổn định tại Trung Đông để tập trung đối phó Trung Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định chiến dịch không kích Iran hôm thứ Tư đã “phá hủy hoàn toàn” các cơ sở hạt nhân và đẩy lùi chương trình hạt nhân của Tehran “hàng thập kỷ”. Phát biểu bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO tại The Hague, ông bác bỏ mọi báo cáo trái chiều là “sai sự thật”. Ngoại trưởng Marco Rubio thận trọng hơn, thừa nhận thiệt hại “rất đáng kể” và cho rằng Iran còn “xa mới đạt được” năng lực chế tạo vũ khí hạt nhân. Sau khi chịu sức ép lớn từ phía Washington, Israel – từng phản đối lệnh ngừng bắn – cũng đã lên tiếng. Người phát ngôn quân đội Effie Defrin tuyên bố chương trình hạt nhân Iran “bị chậm lại nhiều năm”, trong khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu khẳng định chương trình này đã “bị lãng quên”.
Căng thẳng giữa Iran và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tiếp tục gia tăng sau cuộc không kích của Israel và Hoa Kỳ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Tehran. Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi hôm thứ Tư kêu gọi được tiếp cận khẩn cấp các địa điểm bị tấn công để đánh giá mức độ thiệt hại và kiểm tra kho dự trữ uranium còn lại. Tuy nhiên, thiện chí hợp tác của Iran với IAEA đã sụt giảm rõ rệt trong suốt cuộc xung đột, đặc biệt do IAEA bị cho là né tránh lên án trực tiếp Israel và Mỹ – điều khiến cơ quan này bị đánh giá là thiên vị. Hôm thứ Tư, Quốc hội Iran đã bỏ phiếu đình chỉ mọi hợp tác với IAEA, dù quyết định này còn chờ Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao và Lãnh tụ Tối cao Ali Khamenei phê chuẩn – đồng nghĩa với việc Tehran vẫn nắm trong tay một đòn bẩy mặc cả chiến lược.
Về phần mình, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố hôm thứ Tư rằng cuộc chiến chống Iran và các đồng minh của Tehran vẫn chưa khép lại. Dù nhấn mạnh đã đạt được “nhiều thành tựu to lớn”, ông khẳng định không có ý định “rút chân khỏi bàn đạp” và nhấn mạnh mục tiêu là “kết thúc hoàn toàn cuộc chiến chống lại trục Iran”.
Những tuyên bố trái chiều, các động thái quân sự lẫn chính trị hậu chiến cho thấy cuộc xung đột xung quanh chương trình hạt nhân của Iran chưa hề khép lại, mà đang bước vào một giai đoạn mới – phức tạp và khó đoán hơn. Trong khi Washington và Tel Aviv khẳng định chiến thắng, thì những dữ liệu tình báo, phản ứng từ Tehran và căng thẳng với IAEA lại vẽ nên một bức tranh đầy mâu thuẫn. Với việc Lãnh tụ Tối cao Iran nắm trong tay quyền quyết định đối với hợp tác quốc tế và tương lai chương trình hạt nhân, cán cân địa chính trị khu vực tiếp tục bị đặt trong thế mong manh – nơi một tuyên bố hay quyết định đơn phương cũng có thể đẩy Trung Đông trở lại vòng xoáy bất ổn.
Hồ Ngọc Thắng/nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/502719.krieg-im-iran-krieg-der-informationen.html