Ngày 6/7/2025 (giờ địa phương) tại Rio de Janeiro, Brazil, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng 2025 và có bài phát biểu quan trọng tại Phiên thảo luận cấp cao, tập trung vào các chủ đề then chốt như tăng cường chủ nghĩa đa phương, các vấn đề kinh tế – tài chính toàn cầu và sự phát triển của trí tuệ nhân tạo.
Phiên thảo luận do Tổng thống Brazil Lula da Silva, Chủ tịch BRICS năm 2025 chủ trì, với sự tham dự của 35 nhà Lãnh đạo và đại diện các nước thành viên, các nước đối tác và khách mời của BRICS, cùng lãnh đạo các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các định chế tài chính phát triển của quốc tế và khu vực.
Tại Hội nghị, các nước tham dự nhấn mạnh rằng bối cảnh toàn cầu hiện nay đòi hỏi tăng cường hợp tác đa phương, thúc đẩy cải cách Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) theo hướng công bằng và bao trùm hơn, mở rộng thương mại tự do. Các nhà lãnh đạo cũng kêu gọi huy động vai trò của khu vực tư nhân trong phát triển trí tuệ nhân tạo (AI), hướng đến nguyên tắc “AI vì mọi người”, coi đây là yếu tố then chốt trong chiến lược phát triển bền vững quốc gia.
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh vai trò và đóng góp ngày càng quan trọng của các quốc gia phương Nam trong hệ thống quản trị toàn cầu. Ông khẳng định Việt Nam luôn là một thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, sẵn sàng đóng góp vào các cơ chế đa phương nhằm thúc đẩy hợp tác, tăng cường kết nối và chung tay giải quyết các thách thức toàn cầu, hướng tới xây dựng một thế giới công bằng, bền vững và bao trùm hơn.
Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều biến động, Thủ tướng Chính phủ bày tỏ lo ngại về sự suy giảm niềm tin vào các thể chế toàn cầu, hợp tác đa phương và luật pháp quốc tế. Ông kêu gọi các quốc gia tiếp tục đề cao tinh thần đoàn kết, tăng cường hợp tác và đối thoại, xử lý các thách thức chung với cách tiếp cận toàn cầu, toàn dân, toàn diện và bao trùm. Trên tinh thần đó, Thủ tướng đã đưa ra ba đề xuất quan trọng và thiết thực.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra ba đề xuất trọng tâm nhằm thúc đẩy hợp tác toàn cầu hiệu quả và bền vững.
Thứ nhất, BRICS và các quốc gia phương Nam cần tiên phong khôi phục và làm sâu sắc hơn hợp tác đa phương, dựa trên đối thoại và tôn trọng lẫn nhau, phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế. Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của BRICS trong việc thúc đẩy cải cách các thể chế toàn cầu như Liên Hợp Quốc, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB) và Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) theo hướng công bằng hơn, phản ánh đầy đủ lợi ích và nhu cầu của các nước đang phát triển. Đồng thời, ông kêu gọi tăng cường hợp tác Nam – Nam, thúc đẩy kết nối và xây dựng lòng tin giữa các nước phát triển và đang phát triển.
Thứ hai, Thủ tướng đề xuất BRICS và các nước phương Nam đi đầu trong thúc đẩy tự do hóa thương mại, bảo đảm tôn trọng đầy đủ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các quốc gia. Để tăng cường năng lực tự chủ chiến lược, các nước cần mở rộng thị trường, tăng cường liên kết chuỗi cung ứng, huy động và chia sẻ nguồn lực, cũng như hỗ trợ chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, hạ tầng số, chuyển đổi xanh và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Thứ ba, Thủ tướng kêu gọi phát huy sức mạnh của trí tuệ nhân tạo (AI) để phục vụ con người, không thay thế con người. Ông đề xuất BRICS hợp tác với các cơ chế đa phương nhằm xây dựng một hệ thống quản trị AI toàn cầu công bằng, an toàn, dễ tiếp cận, đồng thời phát triển một hệ sinh thái AI dựa trên các giá trị đạo đức, cân bằng giữa đổi mới sáng tạo và lợi ích xã hội. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác trong xây dựng hạ tầng số, trung tâm dữ liệu xanh và hiệu năng cao, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và triển khai các chương trình “AI vì cộng đồng” để mọi người dân đều có cơ hội tiếp cận và hưởng lợi từ công nghệ này.
Kết thúc phát biểu, Thủ tướng khẳng định Việt Nam cam kết đồng hành cùng cộng đồng quốc tế trong nỗ lực xây dựng một hệ thống quản trị toàn cầu bình đẳng, bao trùm và bền vững.
Bài phát biểu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 không chỉ thể hiện quan điểm nhất quán của Việt Nam về việc thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, mà còn khẳng định rõ vai trò ngày càng chủ động và có trách nhiệm của Việt Nam trong hệ thống toàn cầu. Thông qua ba đề xuất cụ thể và mang tính hành động cao, Thủ tướng đã đóng góp những định hướng thiết thực nhằm tăng cường kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển và thúc đẩy quản trị toàn cầu công bằng, bao trùm, bền vững trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức phức tạp.
Thông điệp của Việt Nam đề cao hợp tác, đối thoại và phát triển lấy con người làm trung tâm đã nhận được sự hoan nghênh, đồng tình từ nhiều quốc gia tham dự. Điều này không chỉ phản ánh vị thế ngày càng được củng cố của Việt Nam trên trường quốc tế, mà còn mở ra các cơ hội hợp tác sâu rộng hơn giữa Việt Nam và các quốc gia trong và ngoài khối BRICS.
Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 sẽ tiếp tục diễn ra trong ngày 07/7 với Phiên thảo luận cấp cao về “Môi trường, COP30 và Y tế toàn cầu”, dự kiến sẽ tiếp tục là diễn đàn quan trọng để các nước chia sẻ tầm nhìn và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực cấp bách và có ý nghĩa chiến lược toàn cầu.
Nguyễn Phương