Ngày 7/7/2025, hãng tin Reuters đưa tin Bộ trưởng Điều phối Kinh tế Indonesia, ông Airlangga Hartarto, người dẫn đầu các cuộc đàm phán thương mại với Hoa Kỳ dự kiến sẽ có chuyến thăm Washington vào thứ Hai tới. Động thái này diễn ra trong bối cảnh thời hạn Mỹ áp mức thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ Indonesia đang đến gần, cho thấy nỗ lực ngoại giao thương mại của Jakarta nhằm giảm thiểu căng thẳng và bảo vệ lợi ích kinh tế quốc gia.
Ông Airlangga Hartarto, Bộ trưởng Điều phối các vấn đề kinh tế Indonesia, hiện đang có mặt tại Brazil để tháp tùng Tổng thống Prabowo Subianto tham dự hội nghị BRICS. Tuy nhiên, theo người phát ngôn Bộ Điều phối các vấn đề kinh tế Haryo Limanseto, ông dự kiến sẽ tới Hoa Kỳ ngay sau đó để trực tiếp giám sát các cuộc đàm phán thương mại quan trọng, trong bối cảnh thời hạn áp thuế của Washington vào ngày 9/7 đang đến gần.
Chuyến công du tới Washington của Bộ trưởng Điều phối Kinh tế Indonesia Airlangga Hartarto không chỉ là một động thái ngoại giao thông thường. Nó phản ánh sự khẩn trương và tính chất chiến lược mà Jakarta đang đặt vào các cuộc đàm phán thương mại với Hoa Kỳ, đối tác xuất khẩu lớn thứ hai của nước này.
Ở thời điểm Indonesia đang đối mặt với nguy cơ bị áp thuế lên tới 32% tại thị trường Mỹ, chuyến đi của ông Airlangga có thể xem là “cuộc chạy đua với đồng hồ” để cứu lấy hàng tỷ USD kim ngạch xuất khẩu và duy trì cán cân thương mại có lợi. Việc nước này chủ động đề xuất Mỹ cắt giảm thuế về gần 0% cho các mặt hàng chủ lực, đồng thời mở rộng nhập khẩu hàng Mỹ và mời gọi đầu tư vào lĩnh vực khoáng sản chiến lược, cho thấy một chiến lược mặc cả đầy tính toán: nhượng bộ có chọn lọc để đổi lấy sự ổn định dài hạn.
Thỏa thuận thương mại dự kiến ký kết trị giá 34 tỷ USD với các tập đoàn Mỹ không chỉ là con số ấn tượng về mặt quy mô, mà còn mang ý nghĩa biểu tượng – rằng Indonesia đang “trả lời” sức ép thuế quan bằng cách mở rộng hợp tác. Các tên tuổi lớn như Garuda Indonesia và Indofood tham gia vào thỏa thuận này chứng tỏ tầm vóc và sự nghiêm túc của khu vực doanh nghiệp trong nỗ lực đối trọng với các biện pháp bảo hộ thương mại từ phía Washington.
Đáng chú ý hơn cả là cam kết của Hiệp hội các nhà máy xay bột mì Indonesia trong việc nhập khẩu 1 triệu tấn lúa mì Mỹ mỗi năm từ 2026 đến 2030. Không chỉ là động thái thương mại đơn thuần, đây còn là thông điệp chính trị: khu vực tư nhân Indonesia sẵn sàng đồng hành cùng chính phủ trong quá trình đàm phán, không để các bất đồng thương mại gây tổn hại đến quan hệ song phương vốn có nhiều tiềm năng phát triển.
Tuy nhiên, đằng sau những nỗ lực này vẫn là bài toán tăng trưởng chưa có lời giải chắc chắn. Dự báo GDP năm 2025 đã bị hạ xuống còn 4,7–5,0%, so với mục tiêu ban đầu là 5,2%, phần nào phản ánh mức độ lo ngại về tác động của căng thẳng thương mại. Như lời Bộ trưởng Tài chính Sri Mulyani Indrawati cảnh báo, mức thuế mới của Mỹ có thể khiến tăng trưởng kinh tế của Indonesia giảm tới nửa điểm phần trăm – một con số không hề nhỏ với một quốc gia đang kỳ vọng vươn lên trở thành cường quốc mới nổi.
Trong bức tranh đó, các cuộc đàm phán ở Washington tuần này sẽ là phép thử không chỉ cho chính sách kinh tế đối ngoại của Indonesia, mà còn cho khả năng ứng biến linh hoạt trong một thế giới ngày càng khó lường về thương mại và địa chính trị. Nếu đạt được một thỏa thuận đủ tốt, Indonesia không chỉ duy trì được vị thế tại thị trường Mỹ mà còn khẳng định năng lực thương lượng của mình trong vai trò một cường quốc khu vực đang trỗi dậy.
Thế Nguyễn