Theo Reuters ngày 9/9/2025, quyết định bất ngờ cách chức Bộ trưởng Tài chính Indonesia Sri Mulyani Indrawati, một nhân vật có ảnh hưởng lớn đã gây chấn động thị trường. Giới đầu tư lo ngại những thành quả về uy tín tài chính vừa đạt được có thể bị xói mòn bởi các kế hoạch chi tiêu dân túy và tốn kém dưới thời Tổng thống Prabowo Subianto.
Việc Bộ trưởng Tài chính Indonesia Sri Mulyani Indrawati bị cách chức đã khiến đồng rupiah giảm hơn 1% trong phiên 9/9, buộc Ngân hàng Indonesia phải can thiệp nhằm ổn định tiền tệ. Đồng rupiah chốt ở mức 16.440 rupiah đổi 1 USD, giảm 0,9%, trong khi chỉ số chứng khoán Jakarta (.JKSE) mất 1%, với nhóm ngân hàng chịu áp lực lớn nhất.
Ngân hàng trung ương Indonesia đồng thời tăng cường mua trái phiếu chính phủ kỳ hạn dài để trấn an thị trường, theo Reuters dẫn lời hai nhà giao dịch.
Các nhà đầu tư quốc tế coi bà Mulyani – một trong những bộ trưởng tài chính có thời gian phục vụ lâu nhất của Indonesia – là “lá chắn” cho chính sách tài khóa thận trọng. “Sự ra đi của bà làm dấy lên lo ngại thâm hụt ngân sách gia tăng dưới thời Tổng thống Prabowo,” ông Hasnain Malik, chiến lược gia tại Tellimer, nhận định.
Bà Mulyani được thay thế bởi ông Purbaya Yudhi Sadewa, một nhà kinh tế theo đuổi mục tiêu tăng trưởng nhanh, trong bối cảnh Indonesia đang đối diện biểu tình và bất ổn xã hội kéo dài. Chính quyền Prabowo đồng thời chịu áp lực về cải cách hệ thống thuế và chương trình bữa ăn miễn phí cho hơn 80 triệu người dân đang gặp khó khăn.
“Đồng rupiah có thể tiếp tục chịu áp lực cho tới khi thị trường có sự chắc chắn hơn về định hướng chi tiêu ngân sách và tài trợ,” bà Aninda Mitra, Trưởng chiến lược vĩ mô châu Á tại BNY Mellon Investment Institute, cảnh báo.
Những thách thức của bộ trưởng tài chính mới
Sri Mulyani Indrawati, người được ca ngợi vì cải cách hệ thống thuế và đóng vai trò then chốt trong việc củng cố nền tài chính Indonesia suốt thập kỷ qua, đã rời nhiệm sở trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Prabowo Subianto theo đuổi kế hoạch chi tiêu mở rộng.
Các nhà phân tích cho rằng thách thức lớn nhất hiện nay với tân Bộ trưởng Tài chính Purbaya Yudhi Sadewa là cân bằng ngân sách để vừa đáp ứng tham vọng tăng trưởng 8% của tổng thống, vừa duy trì ổn định tài khóa. “Làm thế nào để chi trả cho chương trình bữa trưa miễn phí trị giá 1,5% GDP và tăng chi tiêu quốc phòng mà không làm gia tăng thâm hụt là câu hỏi trung tâm,” chuyên gia Trinh Nguyen (Natixis) nhận định.
Purbaya khẳng định mục tiêu tăng trưởng không “bất khả thi” và cam kết đẩy mạnh vai trò của cả khu vực công và tư trong phát triển kinh tế. Tuy nhiên, giới đầu tư tỏ ra thận trọng, nhất là khi đồng rupiah và trái phiếu quốc tế của Indonesia đồng loạt giảm giá sau khi bà Mulyani bị cách chức.
Tỷ lệ nắm giữ trái phiếu chính phủ của nhà đầu tư nước ngoài hiện dưới 14%, thấp hơn nhiều so với mức 25% cuối năm 2020. Dù vậy, với dự trữ ngoại hối 150,7 tỷ USD tính đến cuối tháng 8, Ngân hàng Indonesia khẳng định có đủ nguồn lực bảo vệ đồng nội tệ. “Chúng tôi sẽ tiếp tục hiện diện trên thị trường để duy trì ổn định tỷ giá và thanh khoản của rupiah,” ông Erwin Gunawan Hutapea, Giám đốc Quản lý Tiền tệ của ngân hàng trung ương, nhấn mạnh.
Sự ra đi của Sri Mulyani không chỉ tạo khoảng trống trong điều hành kinh tế vĩ mô mà còn thử thách niềm tin của thị trường đối với chính phủ Prabowo. Cách mà tân Bộ trưởng Tài chính xử lý những áp lực chi tiêu và duy trì kỷ luật tài khóa sẽ quyết định liệu Indonesia có tiếp tục là điểm đến an toàn cho dòng vốn toàn cầu hay đối diện rủi ro bất ổn tài chính trong giai đoạn tới.
Hoàng Hạnh