Ngày 22/11/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) đăng tải bài viết mang tiêu đề “Những kẻ trả tiền vô dụng”. Theo nhà báo Reinhard Lauterbach, Brussels mong muốn tham gia vào tiến trình đàm phán hòa bình trong xung đột Nga – Ukraine. Tuy nhiên, theo kế hoạch của Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu lại phải đóng vai trò chính trong việc gánh vác chi phí tái thiết sau chiến tranh. Trong khi đó, Kiev kiên quyết bác bỏ mọi đề xuất thay đổi biên giới.
Chính phủ Đức và lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã phản ứng thận trọng trước kế hoạch chấm dứt chiến tranh Ukraine được cho là do Hoa Kỳ đề xuất. Theo đó, Thủ tướng Đức Friedrich Merz (CDU) đã hủy bỏ các lịch trình đột xuất vào ngày thứ Sáu để tham dự cuộc thảo luận về kế hoạch được đàm phán giữa Washington và Moscow.
Tờ Bild, dẫn nguồn từ Phủ Thủ tướng Đức, cho biết có những lo ngại rằng Ukraine có thể bị buộc phải “đầu hàng” theo các điều khoản trong đề xuất này. Ngoại trưởng Johann Wadephul (CDU) nhấn mạnh, kế hoạch hòa bình “vẫn chưa được hoàn thiện”, đồng thời khẳng định mục tiêu của Berlin là bảo đảm Ukraine có thể bước vào bàn đàm phán “với thế mạnh”. Trong khi đó, Đại diện cấp cao của EU Kaja Kallas cho biết bất kỳ kế hoạch hòa bình nào cũng chỉ có thể thành công nếu EU và Ukraine “cùng chung chí hướng”. Một mối đe dọa ngầm về sự phá hoại từ Brussels.
Phản ứng từ phía Ukraine thể hiện rõ sự chỉ trích mạnh mẽ đối với kế hoạch hòa bình nói trên. Rustem Umerov, Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, kêu gọi các bên cần thể hiện “thái độ tôn trọng” đối với lập trường của Kiev. Trong khi đó, Đại sứ Ukraine tại Washington, Olga Stefanishina, khẳng định dứt khoát rằng bất kỳ thay đổi biên giới nào gây bất lợi cho Ukraine đều bị loại trừ. Bà cho biết, 28 điểm trong kế hoạch bị rò rỉ đều “mang đậm dấu ấn của Nga”, do đó việc đàm phán toàn bộ gói đề xuất này là “không cần thiết”.
Tính đến trưa thứ Sáu, Nga vẫn chưa đưa ra phản ứng chính thức. Tuy nhiên, trong chuyến thị sát quân đội tại Ukraine hôm thứ Năm, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố người dân Nga “mong đợi tất cả các mục tiêu của chiến dịch quân sự sẽ được hoàn thành”.
Dự thảo thỏa thuận hòa bình được đàm phán giữa Hoa Kỳ và Nga hé lộ rằng Washington có thể thu được những lợi ích kinh tế đáng kể từ việc chấm dứt chiến tranh, trong khi Liên minh châu Âu (EU) sẽ là bên phải gánh chịu phần lớn chi phí. Theo kế hoạch, việc tái thiết Ukraine sẽ được tài trợ bằng 100 tỷ USD lấy từ tài sản nhà nước Nga bị phong tỏa tại châu Âu cùng với các quỹ của EU. Tuy nhiên, một nửa lợi nhuận từ hoạt động tái thiết lại được bảo đảm cho Hoa Kỳ, quốc gia không đóng góp tài chính trực tiếp vào gói này. Ngoài ra, Washington cũng mong muốn EU chịu trách nhiệm chi trả các khoản bảo đảm an ninh cho Ukraine, tùy theo diễn biến tình hình.
Từ mặt trận, phía Nga thông báo hôm thứ Sáu rằng thành phố Kupyansk thuộc vùng Kharkiv và làng Jampil ở khu vực phía bắc đã rơi vào tay quân đội Nga. Bộ Quốc phòng Nga cho biết, 15 tiểu đoàn Ukraine đã bị bao vây ở phía đông Kupyansk.
Tại thành phố Ternopil, miền tây Ukraine, công tác dọn dẹp hiện trường tại tòa nhà chung cư bị phá hủy bởi hỏa lực rocket của Nga vẫn đang tiếp tục. Số người thiệt mạng trong vụ tấn công đêm thứ Tư đã tăng lên 31 người. Tòa nhà nằm gần một nhà máy sản xuất vũ khí cho ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine. Theo báo chí Ukraine, vụ tấn công có thể bắt nguồn từ một bài đăng bất cẩn của một nghị sĩ thuộc đảng “Đầy tớ Nhân dân” của Tổng thống, người đã tiết lộ tên nhà máy Orion trong một video trên nền tảng X hai tuần trước đó. Chính trị gia này sau đó phủ nhận từng có mặt tại nhà máy, khẳng định đoạn video được quay ở Kyiv, song thừa nhận việc nêu tên cơ sở sản xuất là “không cần thiết”.
Những diễn biến mới quanh bản dự thảo hòa bình cho thấy cuộc xung đột Nga – Ukraine đã bước sang giai đoạn mà các toan tính địa chính trị và lợi ích kinh tế trở nên rõ nét hơn bao giờ hết. Trong khi Mỹ và Nga được cho là đang tìm kiếm giải pháp có lợi cho riêng mình, thì Liên minh châu Âu dường như phải gánh vác phần lớn hậu quả. Ukraine, trong vai trò nạn nhân trực tiếp của chiến tranh, vẫn giữ lập trường cứng rắn và cảnh giác trước mọi thỏa thuận có thể ảnh hưởng đến chủ quyền quốc gia. Tương lai của tiến trình hòa bình, vì thế, vẫn còn là ẩn số, phụ thuộc vào việc liệu các bên có thể tìm được điểm cân bằng giữa lợi ích và công lý hay không.
Hồ Ngọc Thắng/Nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/512702.ukraine-friedensplan-zahnlose-zahlmeister.html