Thứ Tư, Tháng mười một 26, 2025
* Email: bbt.dongnama@gmail.com *Tòa soạn: 0989011688 - 0768908888
spot_img

Đà Nẵng – Thành phối đổi mới sáng tạo: Khẩn trương đồng bộ hệ sinh thái, tạo nội lực bền vững



ĐNA -

(Đà Nẵng). Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, ông Lê Quang Nam cho biết , theo chỉ đạo của Trung ương, Đà Nẵng đang xây dựng Đề án “Đà Nẵng – Thành phối đổi mới sáng tạo” với tiêu chí là “Trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tầm cỡ quốc tế”. Đà Nẵng thực sự bước vào giai đoạn mới, với yêu cầu cao hơn, đòi hỏi cách tiếp cận đổi mới hơn và những giải pháp đột phá hơn.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, ông Lê Quang Nam: Đà Nẵng thực sự bước vào giai đoạn mới, với yêu cầu cao hơn, đòi hỏi cách tiếp cận đổi mới hơn. Ảnh: T.Ngọc..

Ngày 26/11/2025, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng đã tổng kết nhiệm vụ triển khai Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025” giai đoạn 2022–2025 trên địa bàn. Đây là dịp quan trọng để cơ quan quản lý, cơ quan hỗ trợ và các tổ chức ươm tạo, cộng đồng khởi nghiệp, nhà trường cùng nhìn nhận, đánh giá về hành trình xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của thành phố trong những năm qua.

Đặc biệt thảo luận sâu và có đề xuất giải pháp cụ thể, định hướng mới, kiến tạo môi trường thuận lợi, thực chất và bền vững hơn cho cả cộng đồng doanh nghiệp và startup trong thời gian tới, bao gồm: Nâng cao hiệu quả chính sách hỗ trợ Startup – đặc biệt là vốn, thị trường và pháp lý; Kết nối hệ sinh thái Đà Nẵng với quốc gia và quốc tế, tạo không gian phát triển rộng hơn cho Startup; rhieCác mô hình hợp tác công – tư phù hợp trong việc xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; Phát huy vai trò trường viện, vườn ươm, quỹ đầu tư và thu hút các tập đoàn công nghệ lớn tham gia dẫn dắt hệ sinh thái; và Phát triển doanh nghiệp công nghệ, nhất là trong các lĩnh vực: AI, chuyển đổi số, tự động hoá, công nghệ sinh học.

Hệ sinh thái khởi nghiệp tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam
Được biết, trong năm 2024, thành phố Đà Nẵng lần đầu tiên góp mặt trong danh sách top 1.000 thành phố tiêu biểu toàn cầu về hệ sinh thái khởi nghiệp theo xếp hạng của Trung tâm Nghiên cứu và lập bản đồ hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu StartupBlink. Và theo báo cáo “Chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu năm 2025”; trong năm 2025 đã có sự bứt phá, tăng 130 bậc vươn lên vị trí thứ 766/1.000 trên toàn cầu, và được công nhận là “Hệ sinh thái khởi nghiệp tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam”.

 Theo Phó Chủ tịch Lê Quang Nam, kết quả này là minh chứng mạnh mẽ cho tinh thần đổi mới, tư duy dám nghĩ dám làm và sự quyết tâm của toàn hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố Đà Nẵng. Thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của Thành ủy và UBND thành phố, đặc biệt sự nỗ lực đồng bộ của các sở, ban, ngành, trường đại học, doanh nghiệp và cộng đồng khởi nghiệp, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Đà Nẵng đã có những bước phát triển mạnh mẽ, đạt nhiều kết quả nổi bật. Trong đó, cơ chế, chính sách của thành phố ngày càng hoàn thiện hơn. Đà Nẵng đã ban hành nhiều chương trình, kế hoạch và đề án quan trọng.  Đồng thời đã tích cực phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Tài chính) để tham gia xây dựng chính sách mang tính đặc thù cho hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp.

Sản phẩm khởi nghiệp “Hạt khử mùi” của Doanh nghiệp Enso Dana thân thiện môi trường, không hóa chất, đã tìm được thị trường tiêu thụ vững vàng. Ảnh: T.Ngọc.

 Nhìn nhận và đánh giá từ Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng phân tích thêm: Các thành tố của hệ sinh thái được hình thành đầy đủ và phát triển. Đến nay, thành phố có 3 trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, 9 vườn ươm, 3 không gian sáng chế, 8 không gian làm việc chung, 06 quỹ đầu tư khởi nghiệp cùng hàng chục câu lạc bộ khởi nghiệp tại các trường đại học. Mạng lưới ngày càng mở rộng và kết nối chặt chẽ, tạo nên nền tảng hỗ trợ toàn diện cho cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo của thành phố.

Hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp mang lại nhiều kết quả thiết thực; Ngân sách thành phố đã hỗ trợ trực tiếp cho 32 lượt doanh nghiệp với tổng kinh phí là 6.112,790 triệu đồng, trong đó, hỗ trợ trực tiếp kinh phí cho 22 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, với tổng kinh phí hơn 4.333,094 triệu đồng (đáp ứng yêu cầu hoàn thiện công nghệ, phát triển sản phẩm khởi nghiệp, sử dụng các dịch vụ và ươm tạo, phát triển các dự án khởi nghiệp) ; Hỗ trợ 10 lượt doanh nghiệp, Viện triển khai chương trình ươm tạo, tăng tốc với tổng kinh phí là 1.779,696 triệu đồng, bình quân mỗi vườn ươm đã thực hiện ươm tạo, tăng tốc cho 6-8 dự án/năm. để hoàn thiện công nghệ, phát triển sản phẩm và tiếp cận thị trường. Và toàn hệ sinh thái đã hình thành 189 dự án khởi nghiệp sáng tạo, 83 doanh nghiệp sáng tạo được thành lập, trong đó nhiều doanh nghiệp như Datbike, Selly, EM&AI, Hekate… đã gọi được vốn hàng triệu USD và mở rộng ra quốc tế.

Từ năm 2022 đến nay, thành phố đã hỗ trợ cho các Đội thi, gồm các dự án/doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tham gia cuộc thi (có uy tín, thương hiệu về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong, ngoài nước), và đã đạt được các giải thưởng tiêu biểu. Trong 9 tháng đầu năm 2025, đã hỗ trợ 2 đội thi tham gia các cuộc thi khởi nghiệp với tổng kinh phí hỗ trợ là 20 triệu đồng ; hỗ trợ 2 trường đại học tổ chức cuộc thi về khởi nghiệp với tổng kinh phí hỗ trợ là 100 triệu đồng.

Một doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (Đà Nẵng) với ứng dụng trí tuệ nhân, tự động hóa quản trị, tăng hiệu suất. Ảnh: T.Ngọc.

 Cơ sở hạ tầng phục vụ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo – cũng là hoạt dộng hỗ trợ nền tảng – được đầu tư bài bản. Khu Công viên phần mềm số 2, trụ sở Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, các không gian sáng tạo tại trường đại học… đã và đang từng bước hoàn thiện, tạo điều kiện để doanh nghiệp và startup có môi trường thử nghiệm, sáng tạo và phát triển. Đến nay, trên địa bàn thành phố có 3 Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; 12 vườn ươm; 3 không gian sáng chế; 8 không gian làm việc chung; 10 câu lạc bộ khởi nghiệp ở các trường đại học, cao đẳng; hơn 20 cơ sở, trường đại học tham gia tích cực vào hệ sinh thái, ước tính hình thành khoảng 200 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Đã có 6 Quỹ đầu tư khởi nghiệp thành lập trên địa bàn thành phố.

 Đặc biệt, hợp tác quốc tế và kết nối mạng lưới được triển khai mạnh mẽ: Không gian đổi mới sáng tạo Đà Nẵng – Seoul ; Không gian đổi mới sáng tạo Đà Nẵng – Vùng vịnh lớn; Đà Nẵng tăng cường hợp tác với Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hà Lan…; Tổ chức Chương trình kết nối về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với các đối tác tại thành phố Thâm Quyến, Trung Quốc hay đối tác tại Lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) ; các đối tác ở Australia, Nhật Bản thu hút sự tham gia của nhiều Quỹ đầu tư lớn.

Giai đoạn 2024 – 2025, Đà Nẵng đã tổ chức thành công sự kiện “Diễn đàn đầu tư mạo hiểm và thiên thần Đà Nẵng – Danang Venture and Angel Summit (DAVAS 2024, 2025). Trung bình mỗi năm, sự kiện đã quy tụ hơn 20 Quỹ đầu tư danh tiếng, hơn 40 dự án/doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong nước và quốc tế tham dự; chào đón hơn 60 chuyên gia, diễn giả hàng đầu đến từ các quốc gia Singapore, Hồng Kông, Philippines, Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ, Đức…, tạo nên diễn đàn trao đổi đa chiều về xu hướng đầu tư toàn cầu và chiến lược phát triển KNĐMST địa phương. Đây là bước tiến quan trọng để đưa hệ sinh thái Đà Nẵng tiếp cận các chuẩn phát triển quốc tế.

Bà Đặng Lê Thu Minh, Trưởng phòng Phát triển công nghệ và Đổi mới sáng tạo  (Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng). Ảnh: T.Ngọc.

Tiếp cận với độ mở nhiều hơn, khuyến khích đổi mới sáng tạo, thu hút chuyên gia, nhà khoa học
Theo bà Đặng Lê Thu Minh, Trưởng phòng Phát triển công nghệ và Đổi mới sáng tạo  (Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng), thời gian đến chú trọng các dự án khởi nghiệp trong lĩnh vực chuyển đổi số, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, tự động hoá, công nghệ sinh học… thông qua hình thức hỗ trợ trả tiền công lao động trực tiếp, sử dụng các dịch vụ hỗ trợ KNST, sử dụng không gian số, dịch vụ hỗ trợ trực tuyến, kinh phí sản xuất thử nghiệm, làm sản phẩm mẫu, hoàn thiện công nghệ. Từng bước phát triển cộng đồng doanh nghiệp KNST nhiều về số lượng và mạnh về chất lượng. Có cách tiếp cận mở, để khuyến khích đổi mới sáng tạo và thu hút các chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đến với thành phố Đà Nẵng. Chấp nhận rủi ro, đầu tư mạo hiểm trong phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo. Triển khai có hiệu quả cơ chế thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ mới…

“Sở Khoa học và Công nghệ thành phố đề xuất nghiên cứu cơ chế để Quỹ Đầu tư phát triển thành phố ưu tiên đầu tư cho các dự án khởi nghiệp sáng tạo; nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước theo cơ chế đồng đầu tư với các Quỹ đầu tư mạo hiểm tư nhân, nghiên cứu hình thành Quỹ đầu tư mạo hiểm từ ngân sách nhà nước cho các dự án khởi nghiệp sáng tạo”, bà Đặng Lê Thu Minh chia sẻ thêm.

Sinh viên Đông Nam Á (Thái Lan, Campuchia, Việt Nam) tham dự cuộc thi “Chương trình Ươm mầm khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo ACIR lần thứ nhất (23/8/2025 tại VKU). Ảnh: VKU.

Liên quan đến cơ chế hỗ trợ, cụ thể là mức tài trợ (cho từng dự án, hạng mục), đại diện Trường Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền thông Việt – Hàn (VKU) – Đại học Đà Nẵng đề xuất UBND thành phố, ngành hữu quan, cần tiếp tục hoàn thiện và triển khai hiệu quả các chính sách đặc thù đã ban hành, đồng thời chuẩn bị một “thế hệ chính sách mới” cho giai đoạn sau năm 2025. Hiện nay nhiều Nghị quyết (của Trung ương) đã mở ra cơ chế miễn thuế, hỗ trợ không hoàn lại, thử nghiệm có kiểm soát công nghệ mới, hỗ trợ hạ tầng và phát triển nhân lực AI- vi mạch bán dẫn. Giai đoạn tới, nên nghiên cứu bổ sung các gói hỗ trợ riêng cho nhóm dự án xuất phát từ trường đại học, nhất là các dự án do sinh viên, giảng viên trẻ làm chủ.

Ví dụ, có thể thiết kế hạng mục “startup sinh viên” trong các nghị quyết hỗ trợ, ưu tiên mức tài trợ nhỏ (100-300 triệu đồng/dự án) để sinh viên có kinh phí nghiên cứu thị trường, hoàn thiện sản phẩm mẫu, bảo hộ sở hữu trí tuệ. Đồng thời, kiến nghị Trung ương xem xét đưa Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII, nơi Đà Nẵng nhiều năm liền nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước – trở thành tiêu chí quan trọng trong điều hành phát triển kinh tế-xã hội, qua đó tạo “sức ép” tích cực để các sở, ngành, trong đó có khối giáo dục-đào tạo, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn.

Về hạ tầng và không gian đổi mới sáng tạo, cần đẩy nhanh tiến độ đầu tư và đưa vào vận hành “Không gian Đổi mới sáng tạo Đà Nẵng” , dự án đã được UBND thành phố phê duyệt chủ trương (tại Quyết định số 1877/QĐ-UBND ngày 17/6/2025). Không gian này nên được quy hoạch như một “Trung tâm thần kinh” của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trong đó dành một khu vực riêng cho các trường đại học, với các phòng lab mở, studio công nghệ số, khu làm việc chung, khu trưng bày sản phẩm sinh viên và khu ươm tạo dành cho startup giai đoạn đầu. Đây có thể trở thành nơi mà các nhóm sinh viên VKU, sinh viên các trường đại học khác gặp gỡ, làm việc chung với các vườn ươm, quỹ đầu tư, doanh nghiệp công nghệ, chuyên gia quốc tế. Song song, cần tiếp tục đầu tư hoàn thiện các phòng thí nghiệm về trí tuệ nhân tạo, vi mạch bán dẫn (Lab–Fab), các hạ tầng số dùng chung, đảm bảo sinh viên có điều kiện trải nghiệm công nghệ mới ngay tại địa phương.

Ý tưởng khởi nghiệp vào đến vòng chung kết (Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Đà Nẵng – SURF 2025).Ảnh: T.Ngọc.

Đối với khu vực giảng đường, các trường đại học cần xây dựng và triển khai một chiến lược và lộ trình thúc đẩy khởi nghiệp – đổi mới sáng tạo rõ ràng, gắn với đặc thù ngành đào tạo. Với VKU chúng tôi, đó có thể là mô hình “Đại học đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ số”. VKU có thể tiên phong triển khai các chương trình tăng tốc chuyên đề như “AI & Data Startup Accelerator”, “Digital Commerce & Fintech Incubator”, kết nối chặt chẽ với các chính sách hỗ trợ AI, vi mạch bán dẫn, hạ tầng thông tin mà thành phố đang ưu tiên.

Bên cạnh đó, việc đổi mới chương trình đào tạo theo hướng tích hợp kiến thức, kỹ năng khởi nghiệp vào các học phần, đồ án; tổ chức thực hiện khóa luận tốt nghiệp với hình thức dự án khởi nghiệp là một lựa chọn; mời doanh nhân công nghệ, nhà đầu tư, cựu sinh viên khởi nghiệp thành công tham gia giảng dạy, mentor… cũng là những giải pháp rất quan trọng để đưa tinh thần KNĐMST vào “mạch chính” của nhà trường.

Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng phân tích thêm rằng, ngoài kết quả thu hoạch được trong thời gian qua, điều kiện để phát triển khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Đà Nẵng vẫn còn hạn chế.

Dễ thấy nhất, là việc huy động nguồn lực xã hội cho hoạt động đổi mới sáng tạo còn hạn chế. Chưa có nhiều tập đoàn công nghệ đầu tư, dẫn dắt các Startup. Thị trường Đà Nẵng còn nhỏ, chuỗi liên kết còn hạn chế, nên doanh nghiệp còn gặp khó khăn trong tiếp cận khách hàng, mở rộng và tiếp cận thị trường, chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất… Cơ sở hạ tầng vật chất kỹ thuật phục vụ hoạt động đổi mới sáng tạo, vẫn đang trong quá trình đầu tư hình thành, chưa có đủ mặt bằng tập trung và tập hợp đầy đủ các thành tố trong hệ sinh thái, các tổ chức hỗ trợ và cộng đồng khởi nghiệp cùng làm việc, kết nối, chia sẻ, hỗ trợ phát triển các dự án, sản phẩm khởi nghiệp. Trong khi đó, cơ chế, chính sách, còn chưa có quy định về việc sử dụng các tài sản kết cấu hạ tầng khoa học công nghệ , hoặc nguồn công sản khác phục vụ cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các ngành công nghệ sâu như AI, IoT, công nghệ sinh học, robot, bán dẫn, … vẫn luôn thiếu. Hiện tượng “chảy máu chất xám” vẫn diễn ra do thu nhập, cơ hội nghề nghiệp tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh hoặc nước ngoài hấp dẫn hơn. Nguồn nhân lực có được, còn chưa đáp ứng yêu cầu của bối cảnh mới./.

Trần Ngọc