Ngày 27/11/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) đăng tải bài viết “Cuộc chiến chống lại người Palestine – Israel gia tăng sự chia cắt Gaza” của nhà báo David Siegmund-Schultze, cho thấy Tel Aviv đang tăng cường củng cố đường biên giới tại dải Gaza. Bài viết cũng tiết lộ kế hoạch xây dựng các khu định cư có hàng rào bao quanh, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gia tăng chia cắt và căng thẳng trong khu vực.
Đỏ và xanh lá cây, hai sắc màu tưởng chừng bình thường đang dần trở thành biểu tượng mới cho sự chia cắt tại Dải Gaza. Theo đó, khu vực “đỏ” được xem là vùng chịu ảnh hưởng nặng nề bởi xung đột, thiếu thốn nhu yếu phẩm và thường xuyên hứng chịu các cuộc tấn công; trong khi khu vực “xanh lá cây” là nơi được quy hoạch cho các khu định cư do Israel xây dựng và giám sát, với điều kiện sống cơ bản được đảm bảo.
Việc phân chia Dải Gaza thành hai vùng này, dọc theo cái gọi là “ranh giới vàng” được thiết lập khi bắt đầu lệnh ngừng bắn giữa Tel Aviv và Hamas đang ngày càng rõ nét và có nguy cơ trở thành ranh giới vĩnh viễn. Những nhận định này được nêu trong các nghiên cứu và phân tích của The New York Times (NYT), The Wall Street Journal (WSJ) và nhóm nghiên cứu độc lập Forensic Architecture (FA), công bố đầu tuần này.
Kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực vào ngày 10/10, quân đội Israel đã tăng cường củng cố “ranh giới vàng” bằng lực lượng hiện diện thường trực, bao gồm binh sĩ, xe tăng, hàng rào và hệ thống hạ tầng điện, nước mới được xây dựng. Theo The Wall Street Journal (WSJ) đưa tin hôm thứ Sáu tuần trước, các hoạt động này thể hiện nỗ lực thiết lập vùng kiểm soát ổn định dọc theo ranh giới.
Nhóm nghiên cứu Forensic Architecture (FA), thông qua hình ảnh vệ tinh, ghi nhận sự mở rộng của các tiền đồn quân sự và việc phá hủy liên tục các công trình dân sự của người Palestine tại khoảng 54% diện tích Dải Gaza hiện nằm dưới sự kiểm soát của Israel.
Trong khi đó, The New York Times (NYT) dẫn các nguồn tin cho biết Israel đang lên kế hoạch xây dựng từ 10 đến 11 “cộng đồng an ninh thay thế”, có khả năng chứa từ 20.000 đến 25.000 người mỗi khu. Một quan chức Hoa Kỳ được trích dẫn cho rằng các khu này “có thể giống các trại tị nạn hoặc thậm chí là trại tập trung hơn là khu dân cư”, khi “được bao quanh bởi hàng rào, camera giám sát và các đồn quân sự”.
Song song đó, một nhóm các nhà ngoại giao, quan chức chính phủ Hoa Kỳ và doanh nhân Israel được cho là đang thúc đẩy kế hoạch xây dựng hai khách sạn cao cấp tại Tel Aviv, nhằm phục vụ giới đầu tư và quan sát viên quốc tế liên quan đến tiến trình tái thiết khu vực.
Trong khi các đội công binh quân sự Hoa Kỳ đang hỗ trợ thu dọn đống đổ nát và phục hồi cơ sở hạ tầng tại “vùng xanh”, The Wall Street Journal (WSJ) cho biết “vùng đỏ”, nơi sinh sống của phần lớn người Palestine còn sống sót sau xung đột vẫn bị bỏ mặc. Thiết bị hạng nặng và vật liệu tái thiết không được phép tiếp cận khu vực này, khiến hoạt động cứu trợ gặp nhiều hạn chế.
Theo các nhà phân tích, việc tái thiết “vùng xanh” có thể đồng nghĩa với sự biến mất vĩnh viễn của Dải Gaza nguyên bản trước chiến tranh, khi các khu định cư và cơ sở mới được xây dựng thay thế hoàn toàn những khu dân cư Palestine trước đây.
Nhà báo Mỹ Jeremy Scahill phát biểu trên nền tảng X (trước đây là Twitter) hôm thứ Ba, trích dẫn nguồn tin cấp cao của Palestine, rằng các phe phái Palestine sẽ không giải giáp chừng nào người dân Gaza vẫn bị tấn công và chiếm đóng. Theo ông, họ nhất trí để một chính quyền kỹ trị Palestine độc lập tạm thời điều hành Dải Gaza, trước khi tổ chức các cuộc bầu cử dân chủ trong tương lai.
Các nguồn tin cũng cho biết Palestine sẵn sàng chấp nhận lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế, song chỉ dưới sự giám sát của Liên Hợp Quốc, chứ không phải của Hoa Kỳ. Việc từ bỏ quyền tự quyết dân tộc tiếp tục là “ranh giới đỏ” giữa các phe phái Palestine.
Tuy nhiên, chính phủ Tel Aviv vẫn kiên định yêu cầu đối phương đầu hàng, và theo một số chuyên gia, điều này có thể được sử dụng như lý do biện minh cho việc duy trì quyền kiểm soát lâu dài đối với “vùng xanh”, trong trường hợp các cuộc đàm phán hòa bình thất bại.
Theo Al Jazeera, gần như mỗi ngày đều có thương vong tại “vùng đỏ” của Dải Gaza. Kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực, ít nhất 342 người Palestine đã thiệt mạng, chủ yếu do tiếp cận khu vực giáp ranh mơ hồ với “vùng xanh”.
Hãng thông tấn WAFA cho biết hôm thứ Tư, hai người Palestine đã tử vong trong các cuộc tấn công của Israel. Trong một bản tin cùng ngày, Al Jazeera dẫn lời Raghda Obeid, một bà mẹ 32 tuổi, nói: “Chúng tôi không có thu nhập. Cuộc sống của chúng tôi đã chấm dứt. Chúng tôi sống nhờ bếp ăn tập thể.”
Bức tranh kinh tế u ám cũng được phản ánh trong báo cáo mới nhất của Liên Hợp Quốc, công bố hôm thứ Ba, cho thấy sáu thập kỷ phát triển kinh tế tại Dải Gaza đã bị xóa sổ kể từ cuối năm 2023. Dữ liệu của Viện Nghiên cứu Hòa bình Uppsala (Uppsala Peace Research Institute) xác nhận rằng cuộc khủng hoảng hiện nay là nghiêm trọng nhất trong lịch sử khu vực này.
Những diễn biến mới tại Dải Gaza cho thấy sự chia cắt về lãnh thổ đang dần trở thành hiện thực chính trị. Khi các vùng “đỏ”, “xanh” và “ranh giới vàng” được củng cố trên thực địa, khả năng khôi phục một Gaza thống nhất ngày càng xa vời. Trong bối cảnh các thỏa thuận ngừng bắn tạm thời liên tiếp bị vi phạm và các kế hoạch tái thiết mang tính chọn lọc tiếp tục được triển khai, giới quan sát quốc tế cảnh báo rằng xung đột Israel – Palestine có nguy cơ chuyển sang một hình thái kiểm soát lâu dài mới, trong đó “an ninh” và “tái thiết” có thể trở thành danh nghĩa cho sự chia rẽ vĩnh viễn.
Hồ Ngọc Thắng/Nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/513026.krieg-gegen-pal%C3%A4stinenser-israel-forciert-gazas-teilung.html