Trong hai ngày 4 và 5/12/2025, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam phối hợp với Dự án Du lịch Thụy Sĩ tổ chức Diễn đàn Thường niên Du lịch Xanh Quốc gia 2025. Sự kiện thể hiện bước chuyển mình mạnh mẽ của ngành du lịch Việt Nam trong quá trình thực hiện Chiến lược và Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Đây là diễn đàn thường niên đầu tiên được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức và thúc đẩy hành động xanh trong toàn ngành du lịch; đồng thời khẳng định và củng cố vị thế của Việt Nam trong xu thế phát triển bền vững đang định hình mạnh mẽ bản đồ du lịch toàn cầu.
Tại diễn đàn, Du lịch Đà Nẵng trình bày tham luận về việc hoàn thiện Bộ tiêu chí du lịch xanh Đà Nẵng, được xây dựng và phát triển dựa trên nền tảng Bộ tiêu chí du lịch xanh do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Nam (trước đây) ban hành.
Đà Nẵng hoàn thiện Bộ tiêu chí Du lịch xanh
Tại Diễn đàn du lịch Xanh toàn quốc, thành phố Đà Nẵng được nhắc đến như một điểm sáng trong hành trình chuyển đổi xanh của ngành du lịch Việt Nam. Không chỉ sở hữu nền tảng phát triển du lịch hiện đại, năng động, Đà Nẵng còn kế thừa giá trị văn hóa sinh thái phong phú của vùng di sản Quảng Nam.
Một trong những di sản quan trọng được tiếp nối là Bộ tiêu chí du lịch xanh Quảng Nam, kết quả của quá trình nghiên cứu, tổng hợp từ 25 bộ tiêu chí quốc tế, từng tạo nên bước ngoặt trong việc thúc đẩy thực hành du lịch bền vững tại Việt Nam.
Phát biểu tại diễn đàn, ông Văn Bá Sơ,– Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đà Nẵng cho biết, thành phố đang hoàn thiện Bộ tiêu chí Du lịch xanh Đà Nẵng trên cơ sở kế thừa và nâng cấp bộ tiêu chí tiên phong của Quảng Nam, tiệm cận chuẩn mực của Hội đồng Du lịch bền vững toàn cầu (GSTC).
Việc chuẩn hóa này không chỉ giúp thống nhất quy trình thực hành xanh trên toàn địa bàn sau sáp nhập, mà còn rút ngắn thời gian, tiết kiệm nguồn lực cho doanh nghiệp khi tiếp cận các chứng chỉ bền vững quốc tế.
Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp áp dụng Bộ tiêu chí Du lịch xanh đã đạt kết quả kinh tế rõ rệt. Điển hình là Silk Sense Hoi An River Resort, nhờ tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chí xanh, đã được Travelife công nhận đạt chuẩn du lịch bền vững quốc tế vào cuối năm 2023 và được Booking.com gắn nhãn “Sustainable Accommodation”.
Những nỗ lực này mang lại hiệu quả rõ nét: lượng đặt phòng năm 2024 tăng 30%, doanh thu tăng 40%, trong khi chi phí vận hành, đặc biệt về năng lượng và xử lý rác thải giảm 20% dự kiến vào năm 2025.
Các mô hình lưu trú khác như La Siesta, Almanity, hay các homestay và villa tại Hội An cũng ghi nhận mức tăng trưởng trung bình 30% trong năm 2025, sau khi đạt chứng nhận bền vững.
Tính đến nay, 33 doanh nghiệp đã được chứng nhận theo Bộ tiêu chí du lịch xanh Quảng Nam, con số còn khiêm tốn nhưng mang ý nghĩa lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng doanh nghiệp du lịch, khẳng định cam kết của Đà Nẵng trên hành trình hướng tới một điểm đến xanh, bền vững, hội nhập quốc tế.
Theo đuổi chiến lược xanh hóa toàn diện
Hành trình xanh hóa du lịch tại Đà Nẵng không chỉ toàn thuận lợi. Việc kế thừa Bộ tiêu chí Du lịch xanh Quảng Nam diễn ra trong bối cảnh nhiều địa phương trên cả nước xây dựng bộ tiêu chí riêng, trong khi Hiệp hội Du lịch Việt Nam cũng ban hành Bộ tiêu chí VITA Green dành cho hội viên.
Sự đa dạng này, dù phản ánh nhu cầu chuyển đổi xanh ngày càng lan tỏa, lại đặt ra thách thức về tính thống nhất, khiến doanh nghiệp gặp khó trong quá trình áp dụng và đạt chứng nhận bền vững theo tiêu chuẩn quốc tế.
Bên cạnh đó, nhận thức cộng đồng về du lịch xanh tuy đã được nâng cao nhưng vẫn chưa đồng đều. Ở nhiều cơ sở lưu trú, việc sử dụng nhựa dùng một lần vẫn phổ biến; du lịch cộng đồng vùng ven chưa phát triển tương xứng tiềm năng; và mô hình chia sẻ lợi ích với người dân địa phương vẫn còn hạn chế.
Áp lực của du lịch đại chúng cũng là một thách thức lớn. Là điểm đến của các sự kiện và lễ hội quốc tế, Đà Nẵng phải đối mặt với nguy cơ quá tải điểm đến, gia tăng rác thải và nguy cơ thương mại hóa giá trị văn hóa bản địa. Bài học từ nhiều điểm du lịch nổi tiếng trên thế giới, nơi nghi lễ truyền thống bị “sân khấu hóa” phục vụ du khách là điều Đà Nẵng cần tránh nếu muốn bảo tồn tính nguyên bản của di sản văn hóa.
Ngoài ra, hạ tầng hỗ trợ du lịch xanh như hệ thống xử lý rác, nước thải, phương tiện giao thông ít phát thải hay năng lượng tái tạo vẫn chưa phát triển tương xứng với tốc độ tăng trưởng du lịch. Cùng với đó, thiếu hụt nhân lực chuyên môn về quản lý và thực hành du lịch bền vững, cũng như hạn chế về nguồn lực của doanh nghiệp vừa và nhỏ, là rào cản cho tiến trình chuyển đổi xanh.
Dẫu vậy, cam kết mạnh mẽ của Đà Nẵng cho thấy chuyển đổi xanh không phải là phong trào ngắn hạn, mà là chiến lược phát triển cốt lõi. Việc ban hành Bộ tiêu chí Du lịch xanh Đà Nẵng theo chuẩn GSTC được xem là bước đi chiến lược, tạo khung tiêu chuẩn rõ ràng, minh bạch và công bằng cho cộng đồng doanh nghiệp.
Cùng với đó, thành phố ưu tiên đầu tư hạ tầng xanh, phát triển giao thông công cộng bền vững, mở các tuyến kết nối vùng Đông – Tây nhằm giảm tải cho trung tâm và Hội An; đồng thời thúc đẩy du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng miền núi, du lịch nông nghiệp và sản phẩm OCOP.
Những mô hình này không chỉ đa dạng hóa trải nghiệm du khách, mà còn phân bổ dòng khách hợp lý, gia tăng lợi ích cho cộng đồng địa phương và hạn chế tác động tiêu cực lên môi trường.
Sự hợp nhất với Quảng Nam mang lại cho Đà Nẵng nguồn lực lớn để phát triển du lịch bền vững, cả về tài nguyên thiên nhiên, giá trị văn hóa lẫn kinh nghiệm thực hành xanh. Tuy nhiên, để biến lợi thế ấy thành lợi thế cạnh tranh dài hạn, thành phố cần có Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và du lịch giỏi, nắm vững được kiến thức về văn hóa, thể thao và du lịch kiên định theo đuổi chiến lược xanh hóa toàn diện, từ chính sách đến hạ tầng, từ doanh nghiệp đến cộng đồng.
Một nền du lịch phát triển bền vững không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn góp phần bảo tồn thiên nhiên, gìn giữ văn hóa và nâng cao chất lượng sống của người dân. Hành trình vươn tới “giấc mơ xanh” của Đà Nẵng vì thế không chỉ là câu chuyện riêng của thành phố, mà còn là nguồn cảm hứng cho toàn ngành du lịch Việt Nam trong kỷ nguyên phát triển bền vững.
Để quá trình chuyển đổi xanh trong du lịch thực sự bền vững và toàn diện, lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đà Nẵng cần nhìn nhận lại cơ cấu phát triển tổng thể của mình. Bên cạnh lĩnh vực du lịch đang được chú trọng, hai lĩnh vực Văn hóa và Thể thao vẫn chưa được đầu tư tương xứng, dẫn đến sự thiếu đồng bộ trong định hướng và hiệu quả quản lý ngành.
Việc xanh hóa du lịch không thể tách rời khỏi phát triển văn hóa và thể thao, bởi đây là ba trụ cột gắn bó chặt chẽ, cùng tạo nên bản sắc và sức sống của thành phố. Do đó, trong giai đoạn tới, lãnh đạo Sở cần phải có kiến thức về Văn hóa và Thể thao để đề ra chiến lược phát triển cân bằng giữa ba lĩnh vực, chú trọng nâng cao năng lực quản lý, phân bổ nguồn lực hợp lý, và tăng cường tính kết nối trong quy hoạch, đầu tư, và triển khai các chương trình hành động.
Chỉ khi văn hóa được nuôi dưỡng, thể thao được thúc đẩy, và du lịch phát triển bền vững, Đà Nẵng mới có thể khẳng định vị thế là trung tâm văn hóa, thể thao, du lịch hàng đầu miền Trung, đồng thời thể hiện tầm nhìn lãnh đạo thống nhất và năng lực quản trị hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển của thời kỳ mới.
Lê Nguyễn