Ngày 24/12/2025, Mỹ thông báo áp dụng hạn chế thị thực đối với 5 cá nhân châu Âu, bao gồm ông Thierry Breton, cựu Ủy viên phụ trách Thị trường nội khối của Liên minh châu Âu (EU). Bốn người còn lại là Imran Ahmed, Giám đốc Trung tâm Chống thù hận Kỹ thuật số (CCDH); Anna-Lena von Hodenberg và Josephine Ballon của tổ chức HateAid (Đức); cùng Clare Melford, người đứng đầu Chỉ số Thông tin Sai lệch Toàn cầu (GDI) tại Anh.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết, những cá nhân bị áp dụng hạn chế thị thực được cho là có liên quan đến các nỗ lực thúc đẩy việc kiểm soát nội dung trên các nền tảng công nghệ của Mỹ.
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, “các nhà hoạt động cực đoan và một số tổ chức phi chính phủ bị vũ khí hóa” đã phát động các chiến dịch nhắm vào diễn giả và doanh nghiệp Mỹ, gây sức ép buộc các nền tảng mạng xã hội trong nước kiểm duyệt những quan điểm trái chiều.
Ông Thierry Breton được xem là kiến trúc sư chính của Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (DSA) của Liên minh châu Âu, văn bản đặt ra tiêu chuẩn về kiểm soát nội dung và yêu cầu minh bạch đối với các nền tảng trực tuyến lớn. DSA từ lâu đã trở thành tâm điểm tranh cãi tại Mỹ, khi một bộ phận phe bảo thủ cho rằng đạo luật này góp phần “kiểm duyệt” các tiếng nói cánh hữu ở châu Âu và nhiều khu vực khác.
Phản ứng trước quyết định của Washington, ông Thierry Breton bác bỏ các cáo buộc. Liên minh châu Âu chỉ trích mạnh mẽ các biện pháp trừng phạt, trong khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gọi động thái của Mỹ là “hành vi đe dọa và cưỡng ép”.
Căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) tiếp tục leo thang sau khi Brussels, đầu tháng 12, phạt nền tảng mạng xã hội X của tỷ phú Elon Musk 120 triệu euro (hơn 141 triệu USD) vì vi phạm các quy định minh bạch trong Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (DSA). Động thái này khiến Washington cảnh báo khả năng áp dụng các biện pháp đáp trả, trong đó có việc xem xét nhắm vào một số doanh nghiệp châu Âu.
Mỹ cũng bày tỏ quan ngại với Đạo luật An toàn Trực tuyến của Anh, văn bản được đánh giá là tương tự DSA và đã tạm đình chỉ việc triển khai một thỏa thuận hợp tác công nghệ song phương với London.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nhấn mạnh, chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Donald Trump phản đối mọi hành động bị cho là xâm phạm chủ quyền quốc gia, bao gồm việc mở rộng phạm vi ảnh hưởng của các cơ chế kiểm duyệt nước ngoài mà Washington cho rằng có thể đe dọa quyền tự do ngôn luận của người Mỹ.
Bất đồng quanh các quy định kiểm soát nội dung số cho thấy rạn nứt ngày càng rõ trong quan hệ xuyên Đại Tây Dương, khi Mỹ và EU dù vẫn là đồng minh chiến lược trong NATO lại đang đối đầu trong lĩnh vực công nghệ và giá trị tự do ngôn luận. Việc hai bên liên tiếp áp đặt các biện pháp trừng phạt và phản ứng chính trị cứng rắn cho thấy những khác biệt sâu sắc về cách tiếp cận quản trị không gian mạng, có nguy cơ làm phức tạp thêm quan hệ đồng minh vốn được xem là trụ cột an ninh của phương Tây.
Thế Nguyễn