Theo Reuters, ngày 1/9/2025, truyền thông nhà nước Myanmar đưa tin, Ấn Độ sẽ cử các đoàn giám sát cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào tháng 12 tại Myanmar, quốc gia thuộc ASEAN đang chìm trong nội chiến. Động thái này được xem là tín hiệu thể hiện sự ủng hộ của New Delhi đối với tiến trình bầu cử vốn đang bị cộng đồng quốc tế chỉ trích là thiếu minh bạch và có nguy cơ gian lận.
Bên lề hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải tại Trung Quốc, Tổng tham mưu trưởng quân đội Myanmar Min Aung Hlaing đã có cuộc gặp hiếm hoi với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Cuộc tiếp xúc được xem là dấu hiệu cho thấy New Delhi đang tìm cách định hình vai trò trong tiến trình chính trị đầy tranh cãi của Myanmar, quốc gia đã rơi vào nội chiến kể từ sau cuộc đảo chính năm 2021.
Theo truyền thông nhà nước Myanmar, hai nhà lãnh đạo trao đổi về vấn đề ổn định biên giới, thúc đẩy thương mại và tăng cường hợp tác song phương. Tuy nhiên, bối cảnh của cuộc gặp mang ý nghĩa lớn hơn một tuyên bố ngoại giao thường lệ. Việc Min Aung Hlaing được tiếp xúc chính thức với các nguyên thủ Ấn Độ và Trung Quốc trong cùng một tuần, ông cũng hội đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình cho thấy nỗ lực của chính quyền quân sự nhằm tìm kiếm sự công nhận quốc tế trước thềm tổng tuyển cử dự kiến vào tháng 12.
Cuộc bầu cử này, lần đầu tiên kể từ đảo chính, được chính quyền quân sự quảng bá như bước đi “trở lại dân chủ”, nhưng lại vấp phải sự chỉ trích sâu rộng. Nhiều đảng đối lập bị loại trừ hoặc tuyên bố tẩy chay, trong khi xung đột vũ trang vẫn diễn ra trên khắp đất nước, khiến công tác chuẩn bị đầy bất ổn. Điều tra dân số năm ngoái chỉ được tiến hành ở chưa đến một nửa số thị trấn, đặt dấu hỏi về tính toàn diện và minh bạch của cuộc bỏ phiếu.
Ấn Độ, với vị trí láng giềng chiến lược, vừa lo ngại bất ổn an ninh biên giới, vừa muốn duy trì ảnh hưởng ở một quốc gia nơi Trung Quốc đang ngày càng mở rộng vai trò. Trong tuyên bố chính thức, Thủ tướng Modi bày tỏ hy vọng cuộc bầu cử sẽ diễn ra “công bằng và toàn diện”, song các nhà phân tích cho rằng New Delhi có thể ưu tiên lợi ích an ninh và kinh tế hơn là gây sức ép mạnh mẽ về cải cách chính trị.
Trong khi đó, đối với Bắc Kinh, sự ủng hộ công khai dành cho chính quyền Min Aung Hlaing là một phần trong chiến lược duy trì ảnh hưởng ở Myanmar, cửa ngõ quan trọng cho các dự án hạ tầng và năng lượng thuộc sáng kiến Vành đai – Con đường.
Với sự tham gia thận trọng của Ấn Độ và cam kết rõ ràng hơn từ Trung Quốc, cuộc gặp song phương tại hội nghị Thượng Hải phản ánh thế giằng co trong quan hệ quốc tế: giữa một bên là áp lực của cộng đồng phương Tây và các tổ chức nhân quyền, bên kia là toan tính địa chính trị của các cường quốc láng giềng. Điều này báo hiệu rằng cuộc bầu cử tháng 12, thay vì khởi đầu cho một tiến trình dân chủ, nhiều khả năng sẽ trở thành bàn cờ để các thế lực khu vực tái định hình ảnh hưởng tại Myanmar.
Minh Anh