Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa ban hành kết luận điều tra, đề nghị truy tố 86 bị can trong vụ án liên quan Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và một số đơn vị. Trong kết luận điều tra, Cơ quan điều tra cáo buộc bị can Chu Lập Cơ – chồng bị can Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Vạn Thịnh Phát, đã có sai phạm giúp sức cho vợ ký khống các thủ tục, hợp thức hóa hồ sơ rút tiền của SCB, gây thiệt hại hơn 9.000 tỉ đồng.
Trong 86 bị can, bị can Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị đề nghị truy tố 3 tội danh: Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản. Chồng chủ tịch Vạn Thịnh Phát là tỉ phú Chu Nap Kee Eric (Chu Lập Cơ, quốc tịch Trung Quốc, thường trú tại Hồng Kông) bị đề nghị truy tố về tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.
Bị can Chu Lập Cơ (SN 1956, quê gốc ở Quảng Đông) nhưng đã thường trú tại Hồng Kông và được chính quyền đặc khu cấp hộ chiếu. Chu Lập Cơ được biết đến là một tỉ phú, sở hữu nhiều bất động sản tại Việt Nam và cả nước ngoài.
Theo kết luận điều tra, Chu Lập Cơ là Chủ tịch Công ty Times Square Việt Nam và cùng Trương Mỹ Lan điều hành hoạt động, triển khai dự án Tòa nhà Times Square. Đây là khu liên hợp văn phòng, khách sạn, căn hộ cao cấp, trung tâm thương mại tại quận 1, TP HCM.
Giai đoạn 2009 – 2012, Chu Lập Cơ đồng ý cho vợ sử dụng tài sản là quyền sử dụng đất và tài sản hình thành trong tương lai tại Tòa nhà Times Square để bảo đảm cho các khoản vay của cá nhân, tổ chức do Trương Mỹ Lan chỉ định. Số tiền vay từ Ngân hàng SCB liên quan đến khối tài sản này sau đó được Lan dùng cho mục đích cá nhân của bà chủ Vạn Thịnh Phát.
Trương Mỹ Lan và Chu Lập Cơ đã dùng Tòa nhà Times Square làm tài sản đảm bảo cho 46 khoản vay trị giá hơn 19.500 tỉ đồng tại SCB. Đến thời điểm vụ án bị khởi tố, tính cả dư nợ gốc lẫn lãi, các khoản nợ này lên tới 39.200 tỉ đồng và không có khả năng thanh toán.
Trong đó, tổng giá trị tài sản đảm bảo của các khoản vay mà ông Cơ ký các tài liệu để hợp thức thủ tục vay vốn SCB tổng giá trị là hơn 30.000 tỉ đồng. Do đó, cơ quan điều tra cáo buộc chồng của chủ tịch Vạn Thịnh Phát liên đới gây thiệt hại cho SCB hơn 9.000 tỉ đồng.
Bị can Chu Lập Cơ được cơ quan điều tra đánh giá thành khẩn khai báo, nhận thức rõ hành vi phạm tội, bản thân bị can có đơn đề nghị được tự nguyện khắc phục hậu quả trong vụ án. Ngày 5/10/2023, bị can đã nộp 1 tỉ đồng nên được Cơ quan điều tra đề nghị cơ quan tố tụng xem xét khi lượng hình.
Cơ quan điều tra cáo buộc, bị can Trương Mỹ Lan tuy không giữ chức vụ tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) nhưng với việc nắm phần lớn cổ phần tại đây, bị can đã chi phối, lũng đoạn và chỉ đạo, điều hành toàn bộ hoạt động của SCB.
Bị can Lan đã chỉ đạo cấp dưới là lãnh đạo ngân hàng phối hợp cùng đơn vị thẩm định giá tạo lập khách hàng vay vốn khống, nhờ người đứng tên tài sản, tạo hồ sơ khống. Cơ quan điều tra cáo buộc từ tháng 2-2018 đến tháng 10-2022, bị can Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn của SCB 545.000 tỉ đồng và chiếm đoạt 304.000 tỉ đồng để phục vụ chi tiêu cá nhân. Ngoài ra, bà Lan còn bị cáo buộc gây thiệt hại tiền lãi phát sinh gần 130.000 tỉ đồng.
Theo tài liệu điều tra, Chu Lập Cơ là chồng Trương Mỹ Lan và đồng thời là Chủ tịch HĐQT của công ty CP đầu tư Times Square. Ở vụ án này, Chu Lập Cơ bị đề nghị truy tố tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng”.
Qua trao đổi với Trương Mỹ Lan, Chu Lập Cơ được đề nghị lấy tài sản Dự án Times Square để đảm bảo cho các khoản vay đứng tên các cá nhân, tổ chức do Lan chỉ định tại Ngân hàng SCB. Tại cơ quan điều tra, Chu Lập Cơ thừa nhận ký các thủ tục đảm bảo khoản vay theo đề nghị của Lan. Cơ không có quan hệ với các cá nhân đứng tên vay vốn, không có nhu cầu vay nhưng vẫn ký các thủ tục, hợp thức hóa hồ sơ vay vốn cho Lan.
Từ chuỗi hành vi này, tháng 12/2012 đến tháng 12/2014, Trương Mỹ Lan chỉ đạo các cá nhân tại SCB, tập đoàn Vạn Thịnh Phát và công ty Times Square thực hiện các thủ tục lập hồ sơ vay vốn khống để giải ngân cho 73 khoản vay, với tổng số tiền 29.441 tỷ đồng.
Đến năm 2017, các khoản nợ đã đến hạn nhưng không thể trả được, do phương án vay vốn là lập khống. Ngoài hành vi trên, vợ chồng Chu Lập Cơ, Trương Mỹ Lan còn bị khởi tố để điều tra về tội “Rửa tiền” nhưng việc này được tách hồ sơ, xử lý ở giai đoạn sau vụ án.
Chy Lê