Ngày 30/12/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) đăng tải bài viết “Syria – Các nhóm thiểu số bị tàn sát” của nhà báo Wiebke Diehl, phản ánh việc chính quyền Syria tiến hành nhiều chiến dịch đàn áp khốc liệt nhằm vào cộng đồng người Alawite. Bài viết cũng đề cập đến thỏa thuận an ninh sắp được ký kết giữa Syria và Israel, mở ra nhiều tranh luận trong giới quan sát khu vực.
Syria: Biểu tình của người Alawite bị đàn áp, thỏa thuận an ninh với Israel sắp được ký kết
Ngày 30/12, Tổ chức Quan sát Nhân quyền Syria (SOHR) cho biết, lực lượng an ninh trung thành với chính phủ bất hợp pháp về mặt dân chủ ở Syria đã đáp trả các cuộc biểu tình của người thiểu số bằng bạo lực tàn bạo khiến ít nhất ba người thiệt mạng trong các cuộc biểu tình của cộng đồng Alawite tại các thành phố ven biển Latakia và Tartus. Các nguồn tin địa phương nói với kênh Al-Mayadeen (Liban) rằng nhiều người khác bị thương ở Homs khi lực lượng an ninh dùng vũ khí nóng và vật sắc nhọn để trấn áp người biểu tình.
Các cuộc biểu tình ôn hòa diễn ra tại Latakia, Tartus, Banias, Jabla, Homs và Hama, yêu cầu thả người bị giam giữ tùy tiện và thiết lập một hệ thống liên bang. Lực lượng an ninh đã áp đặt lệnh giới nghiêm đến 7 giờ sáng ngày 29/12 và tạm giữ Sheikh Ali Halhal, Chủ tịch Hội đồng Hồi giáo Alawite tại Tartus.
Phong trào biểu tình được khởi xướng bởi Sheikh Ghazal Ghazal, Chủ tịch Hội đồng Hồi giáo Tối cao Alawite, sau vụ tấn công nhà thờ Hồi giáo Imam Ali ibn Abi Talib ở Homs hôm 26/12, khiến ít nhất 12 người thiệt mạng và 30 người bị thương. Hội đồng Tối cao Alawite cáo buộc chính quyền phải chịu trách nhiệm, cho rằng bạo lực bắt nguồn từ “chính sách loại trừ và cưỡng bức”.
Kể từ khi nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS), một nhánh của Al-Qaeda giành quyền kiểm soát vào cuối năm 2024 dưới sự lãnh đạo của Ahmed al-Sharaa (Abu Mohammed al-Julani), cộng đồng Alawite bị cáo buộc trở thành mục tiêu của các vụ bắt cóc, hành hung và giết hại. Các cộng đồng thiểu số khác như Druze và Kitô hữu cũng chịu thiệt hại nghiêm trọng trong nhiều vụ tấn công từ tháng 4 đến tháng 10/2025.
Trong khi đó, truyền thông Israel đưa tin Israel và Syria đã đạt “tiến triển đáng kể” hướng tới một thỏa thuận an ninh song phương, có thể được ký trong thời gian tới tại một hội nghị thượng đỉnh ở châu Âu, với sự tham dự của Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Nguồn tin cũng cho biết Nga và Mỹ đang đóng vai trò trung gian trong tiến trình này.
Các diễn biến mới cho thấy Syria đang đứng trước một bước ngoặt nhạy cảm: làn sóng biểu tình phản ánh sự chia rẽ sắc tộc và tôn giáo ngày càng sâu sắc, trong khi những động thái ngoại giao với Israel lại hé mở khả năng tái định hình trật tự khu vực. Giới quan sát cho rằng tương lai ổn định của Syria sẽ phụ thuộc vào việc liệu chính quyền hiện tại có sẵn sàng đối thoại và cải cách thực chất, thay vì tiếp tục lựa chọn con đường đàn áp và bạo lực.
Nếu thỏa thuận an ninh giữa Syria và Israel được ký kết, đó sẽ là bước ngoặt ngoại giao hiếm hoi sau hơn một thập kỷ xung đột. Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng ổn định bên ngoài không thể thay thế cho hòa giải bên trong. Khi các nhóm thiểu số như Alawite, Druze và Kitô hữu tiếp tục trở thành mục tiêu của bạo lực, niềm tin xã hội và tính chính danh chính trị của chính quyền Syria sẽ ngày càng suy yếu.
Trong bối cảnh đó, Syria đang phải đối mặt với một bài toán kép: vừa tìm cách thoát khỏi cô lập quốc tế, vừa phải khôi phục lòng tin của chính người dân. Liệu chính quyền Damascus có thể chuyển hướng từ đàn áp sang đối thoại, hay quốc gia này sẽ tiếp tục rơi vào vòng luẩn quẩn của bất ổn và chia rẽ vẫn là câu hỏi chưa có lời giải.
Hồ Ngọc Thắng/Nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/514786.syrien-minderheiten-niedergemacht.html