Ngày 19/09/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) dẫn nguồn tin cho biết, hàng trăm nghìn người dân Pháp đã xuống đường biểu tình phản đối các biện pháp thắt lưng buộc bụng của chính phủ. Cuộc khủng hoảng xã hội này đặt ra thách thức lớn đối với Paris trong bối cảnh kinh tế châu Âu đang chịu sức ép tăng trưởng chậm và bất đồng chính trị nội khối.
Không khí trên đường phố nước Pháp ngày càng căng thẳng. Hưởng ứng lời kêu gọi của các công đoàn, hàng chục vạn công nhân đã tham gia đình công và biểu tình phản đối kế hoạch thắt lưng buộc bụng của chính phủ. Ở nhiều nơi, các cuộc tuần hành đi kèm phong tỏa. Theo số liệu chính quyền, đến chiều nay có khoảng 265.000 người tham gia vào 250 cuộc tuần hành trên toàn quốc, trong khi Công đoàn CGT ước tính con số thực tế lên tới 400.000.
Làn sóng phản đối lan sang khu vực công: hơn 10% trong tổng số 2,5 triệu công chức đã đình công, trong đó giáo viên chiếm tỷ lệ lớn. Liên đoàn Công đoàn Lycéenne (USL) cho biết ít nhất một chục trường trung học tại Île-de-France và khoảng 170 trường trên toàn quốc bị phong tỏa. “Học sinh đang đồng loạt lên tiếng phản đối các chính sách thắt lưng buộc bụng của Tổng thống Macron và tân Thủ tướng Lecornu”, USL nhấn mạnh.
Trong khi đó, Quyền Bộ trưởng Nội vụ Bruno Retailleau cho biết lực lượng an ninh đã tiến hành giải tỏa nhiều điểm phong tỏa từ sáng sớm, trong đó có các bến xe buýt ở ngoại ô Paris. Chính quyền triển khai hơn 80.000 cảnh sát và hiến binh trên khắp lãnh thổ, từ Lille đến Marseille và từ Bordeaux đến Strasbourg.
Mặc dù chính phủ Bayrou đã sụp đổ hôm 8/9 do các biện pháp thắt lưng buộc bụng, phong trào phản đối vẫn không hạ nhiệt. Liên minh công đoàn rộng lớn tiếp tục lên án các chính sách mà họ gọi là “tàn bạo”. “Số lượng người xuống đường hôm nay chính là bằng chứng cho thấy các cuộc biểu tình là chính đáng”, bà Marylise Léon, Tổng thư ký công đoàn CFDT, phát biểu trên Le Monde. Chủ tịch công đoàn FSU, Caroline Chevé, bổ sung: “Phong trào cải cách lương hưu năm 2023 vẫn để lại những di chứng chính trị sâu sắc”.
Trong tuyên bố chính thức, CGT cảnh báo về nguy cơ bất công xã hội: “Không thể để người lao động phải gánh toàn bộ chi phí, trong khi giới giàu tiếp tục được hưởng ưu đãi thuế mà không đóng góp tương xứng”. Theo các công đoàn, kế hoạch thắt lưng buộc bụng bao gồm cắt giảm dịch vụ công, siết luật lao động, cải cách sâu bảo hiểm thất nghiệp, đóng băng phúc lợi xã hội và lương khu vực công, tách lương hưu khỏi lạm phát, tăng gấp đôi chi phí đồng chi trả y tế, thậm chí đặt dấu hỏi về tuần nghỉ phép hưởng lương thứ năm. “Người lao động đã đứng lên để nói rằng họ không thể chịu đựng thêm cái ‘đêm trường Macron’ này nữa”, bà Sophie Binet, Tổng thư ký CGT, khẳng định.
Chính phủ Pháp lập luận rằng các biện pháp thắt lưng buộc bụng là không thể tránh khỏi trong bối cảnh nợ công ngày càng phình to. Hiện nợ quốc gia đã ở mức khoảng 114% GDP, trong khi thâm hụt ngân sách năm ngoái chiếm 5,8% GDP. Kế hoạch của cựu Thủ tướng François Bayrou từng đặt mục tiêu tiết kiệm 44 tỷ euro, nhưng đã vấp phải làn sóng phản đối dữ dội.
Người kế nhiệm, Thủ tướng Sébastien Lecornu, dù chưa kịp thành lập nội các mới, đã phát tín hiệu về khả năng nhượng bộ một phần đối với phe đối lập cánh tả trong Quốc hội. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng Lecornu khó có thể đảo ngược đường lối khắc khổ nếu không chịu thêm sức ép trực tiếp từ đường phố.
Khủng hoảng đường phố phản ánh thế bế tắc trong chính trường Pháp: một bên là sức ép tài khóa từ nợ công chồng chất, bên kia là sự phản kháng xã hội rộng khắp chống lại chính sách khắc khổ. Việc chính phủ Bayrou sụp đổ và sự khởi đầu khó khăn của Thủ tướng Lecornu cho thấy tính mong manh của quyền lực hành pháp, đồng thời đặt ra câu hỏi về khả năng duy trì ổn định chính trị trong trung hạn. Với vị thế là nền kinh tế lớn thứ hai Eurozone, mọi biến động tại Paris không chỉ làm lung lay niềm tin nội địa mà còn lan sang toàn khối. Bất đồng sâu sắc giữa yêu cầu tài khóa từ Brussels và áp lực xã hội trong nước khiến Pháp đứng trước nguy cơ lặp lại chu kỳ bất ổn chính trị kéo dài, có thể định hình lại cả cán cân quyền lực trong Liên minh châu Âu.
Hồ Ngọc Thắng/Nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/508628.frankreich-allons-enfants.html