Cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng ngời về phong cách sống và làm việc của người cộng sản kiên trung, để mọi cán bộ, đảng viên và nhân dân học tập, noi theo. Phong cách ấy vừa mang đậm tính dân tộc và nhân loại, vừa mang tính khoa học và cách mạng; được thể hiện trong mọi lĩnh vực hoạt động của Người, tạo nên một chỉnh thể thống nhất, giàu giá trị nhân văn và khoa học, trở thành biểu tượng cao đẹp cho các thế hệ người Việt Nam.
Bồi dưỡng phong cách của đội ngũ đảng viên trẻ hiện nay theo phong cách Hồ Chí Minh có ý nghĩa quan trọng hàng đầu trong hình thành và phát triển phẩm chất, nhân cách toàn diện của người đảng viên cách mạng.
Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, có sự đóng góp to lớn của đội ngũ đảng viên trẻ. Họ sẽ trở thành lực lượng trọng yếu của nước nhà, có vai trò rất quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý ở các cơ quan, đơn vị, trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội; là lực lượng nòng cốt trong tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước.
Đội ngũ đảng viên trẻ trong những năm qua cơ bản đã quán triệt và thực hiện nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước. Mặc dù ở các lĩnh vực hoạt động khác nhau nhưng đội ngũ đảng viên trẻ đều thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Nhờ đó, đảng viên trẻ đã thường xuyên tự học tập, tự rèn luyện, nâng cao ý thức trách nhiệm, thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, ngày càng hình thành phong cách làm việc khoa học theo phong cách Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, một bộ phận đảng viên trẻ thiếu rèn luyện, tu dưỡng, phong cách làm việc thiếu khoa học dẫn đến hiệu quả công tác chưa cao, một số suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, dẫn đến vi phạm pháp luật phải xử lý. Tình trạng đó có nhiều nguyên nhân khác nhau, có cả khách quan và chủ quan, trong đó có nguyên nhân do đội ngũ đảng viên trẻ buông lỏng quản lý, rèn luyện không thường xuyên, liên tục, thiếu gương mẫu, tác phong làm việc không khoa học.
Trước tình hình mới, việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ đảng viên nói chung, đảng viên trẻ nói riêng đặt ra yêu cầu cao về phẩm chất và năng lực. Đại hội XIII Đảng ta khẳng định: “Tập trung xây dựng đội ngũ đảng viên, công chức có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước”; thực hiện Kết luận số 01 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Trong đó, xây dựng đội ngũ đảng viên phải thực sự gương mẫu, “vừa hồng vừa chuyên” theo đúng phong cách Hồ Chí Minh là một nhiệm vụ chính trị quan trọng và cần thiết.
Để bồi dưỡng phong cách của đảng viên trẻ hiện nay theo phong cách Hồ Chí Minh, cần thực hiện tốt một số nội dung, biện pháp sau đây:
Một là, tăng cường bồi dưỡng cho đảng viên trẻ phong cách tư duy độc lập, tự chủ và sáng tạo. Tăng cường bồi dưỡng cho đảng viên trẻ phong cách tư duyđộc lập, tự chủ và sáng tạo là một trong những biện pháp rất quan trọng, giúp cho họ noi theo phong cách đó của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đặc điểm nổi bật của đảng viên trẻ hiện nay là, đại đa số đảng viên trẻ được đào tạo cơ bản, có trình độ chuyên môn giỏi, trình độ lý luận chính trị cao, có hiểu biết xã hội cao, khả năng tiếp cận nhanh với khoa học, kỹ thuật và công nghệ mới, năng động, sáng tạo, chủ động, cầu thị, có chí phấn đấu và không ngừng tu dưỡng, rèn luyện. Vì thế, tăng cường bồi dưỡng đảng viên trẻ theo phong cách tư duy độc lập, tự chủ và sáng tạo theo phong cách Hồ Chí Minh là nội dung quan trọng trong đào tạo, bồi dưỡng đảng viên nói chung, đảng viên trẻ nói riêng, góp phần hình thành lớp đảng viên trẻ “vừa hồng, vừa chuyên” kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và chủ tịch Hồ Chí Minh, góp phần to lớn vào đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Các cấp ủy, tổ chức đảng, xuất phát từ điều kiện, hoàn cảnh cụ thể để bồi dưỡng phong cách tư duy độc lập, tự chủ và sáng tạo theo phong cách Hồ Chí Minh, hướng cho suy nghĩ, hành động của đảng viên trẻ đều phải xuất phát từ thực tiễn, bám sát yêu cầu của thực tiễn; thông qua thực tiễn để rèn luyện đảng viên trẻ phong cách tư duy độc lập, tự chủ và sáng tạo. Đồng thời, hướng đảng viên trẻ biết kế thừa tri thức, kinh nghiệm trong lãnh đạo, quản lý của các thế hệ đảng viên đi trước một cách có chọn lọc; có sự phân tích sâu sắc để tìm ra những yếu tố tích cực, làm giàu thêm vốn tri thức, kinh nghiệm công tác của mình. Giáo dục, rèn luyện đội ngũ đảng viên trẻ có tư duy nhạy bén, linh hoạt trong mọi điều kiện, hoàn cảnh của môi trường xã hội, của cơ quan, đơn vị; tự mình tìm tòi, suy nghĩ, tìm ra bản chất của vấn đề phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tiễn, để từ đó phát huy trách nhiệm trong tham mưu, đề xuất chủ trương, biện pháp cho cấp ủy lãnh đạo, quản lý đơn vị thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao.
Hai là, tích cực bồi dưỡng đảng viên trẻ phong cách làm việc khoa học. Người chỉ rõ: “Tư tưởng bảo thủ là như những sợi dây cột chân cột tay người ta, phải vất nó đi. Muốn tiến bộ thì phải có tinh thần mạnh dạn, dám nghĩ dám làm”.Vì thế, khi bồi dưỡng phong cách làm việc khoa học cho đảng viên trẻ, đòi hỏi cấp uỷ, tổ chức đảng các cấp cần chú trọng rèn luyện họ có một phong cách khi xem xét và quyết định mọi công việc đều phải nắm bắt tình hình, nghiên cứu, phân tích toàn diện, phải tôn trọng quy luật khách quan.
Theo đúng chỉ dẫn của Người: “Công việc gì bất kỳ thành công hoặc thất bại, chúng ta cần phải nghiên cứu đến cội rễ, phân tách thật rõ ràng rồi kết luận. Kết luận đó sẽ là cái chìa khóa phát triển công việc và để giúp cho đảng viên tiến tới”. Khi ra các quyết định thì cấp ủy, quản lý phải có thông tin đầy đủ và có kế hoạch chặt chẽ, khả thi, không chủ quan duy ý chí. Phải bồi dưỡng đảng viên trẻ thói quen làm việc sâu sát, cụ thể, tỉ mỉ; biết quý trọng thời gian, biết giờ nào làm việc ấy và có năng lực giải quyết tốt công việc; có tầm nhìn xa trông rộng trên cơ sở dự báo khoa học về tình hình có liên quan đến hoạt động của cơ quan, đơn vị mình, để tránh bị động bất ngờ. Kiên quyết không để đảng viên trẻ rơi vào “bệnh cận thị – không trông xa thấy rộng”, những vấn đề to tát thì không nghĩ đến mà chỉ chăm chú những việc tỉ mỉ. Phải rèn luyện cho đảng viên trẻ hình thành thói quen mỗi khi làm xong một công việc, dù thành công hay thất bại đều phải có sự tổng kết và đúc rút kinh nghiệm. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ của đảng viên trẻ để đưa ra nhận xét, đánh giá khách quan.
Ba là, thường xuyên bồi dưỡng đảng viên trẻ phong cách lãnh đạo tôn trọng tập thể, dân chủ, sâu sát, cụ thể, tỉ mỉ và nêu gương. Trước hết, quán triệt và tuân thủ nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách. Vì theo Người: “Tập thể lãnh đạo là dân chủ, cá nhân phụ trách là tập trung. Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách tức là dân chủ tập trung”. Do đó, trong lãnh đạo, quản lý, duy trì điều hành cơ quan, đơn vị cấp ủy, tổ chức đảng phải rèn luyện đảng viên trẻ có tác phong sâu sát, cụ thể, tỉ mỉ; có phương pháp làm việc khoa học, phải sắp xếp công việc phù hợp với khả năng của từng người.
Trong công tác và cuộc sống hằng ngày, đảng viên lãnh đạo, cấp trên phải thực sự là tấm gương sáng cho đảng viên trẻ học tập và noi theo. Qua đó, bồi dưỡng cho đảng viên trẻ phong cách lãnh đạo tôn trọng tập thể và nêu gương để mỗi đảng viên trẻ dù ở cấp nào và đảm nhiệm chức vụ công tác gì, đều trở thành những tấm gương sáng và họ tự đề ra phương hướng, mục tiêu phấn đấu, tự tu dưỡng, rèn luyện theo phong cách Hồ Chí Minh. Đúng như chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”.
Bốn là, chú trọng bồi dưỡng cho đảng viên trẻ phong cách diễn đạt ngắn gọn, cô đọng, dễ hiểu và phong cách ứng xử, giao tiếp nhã nhặn, khiêm tốn và lịch thiệp. Trong cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn thể hiện phong cách ứng xử giản dị, gần gũi, cởi mở, tế nhị, luôn tôn trọng tập thể, dân chủ, sâu sátvà chu đáo với tất cả mọi người. Vì theo Người: “Đối với tất cả mọi người trong các tầng lớp dân chúng, ta phải có một thái độ mềm dẻo khôn khéo, biết nhân nhượng, biết trọng nhân cách người ta”.
Đảng viên trẻ còn phải được bồi dưỡng phong cách diễn đạt súc tích, linh hoạt, chân tình, thân thiện và cỡi mở, tôn trọng đồng nghiệp, biết thương yêu và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, nhờ đó, sẽ giúp họ nhận ra và khắc phục được những điểm yếu còn hạn chế trong công tác và trong sinh hoạt ở cơ quan, đơn vị. Vì thế, cấp ủy, tổ chức đảng cần xác định đầy đủ vai trò, trách nhiệm, xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch của mình trong việc bồi dưỡng phong cách diễn đạt súc tích, linh hoạt, chân tình, thân thiện và cỡi mở, tôn trọng đồng nghiệp, biết thương yêu và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ cho đảng viên trẻ. Trong xây dựng kế hoạch, cấp ủy, tổ chức đảng không chỉ xác định rõ nội dung bồi dưỡng, mà cần phải đề ra yêu cầu cao đối với việc rèn luyện theo phong cách Hồ Chí Minh, để đảng viên trẻ rèn luyện một cách chặt chẽ, nghiêm túc và khoa học.
Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần hướng dẫn giúp đỡ đảng viên trẻ phong cách diễn đạt ngắn gọn, cô đọng, dễ hiểu và phong cách ứng xử, giao tiếp nhã nhặn, khiêm tốn và lịch thiệp, mà phải thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện và rèn luyện của họ. Cần đề ra tiêu chí đánh giá, nhận xét, phân loại đảng viên, lấy đó là một căn cứ quan trọng để xem xét, đánh giá, xếp loại thi đua khen thưởng, phân tích, nhận xét, đánh giá chất lượng, trong điều động, bổ nhiệm đảng viên hằng năm; trọng dụng nhân tài, sử dụng đảng viên đúng với khả năng và trình độ của họ. Cần có chính sách phù hợp kịp thời động viên đảng viên trẻ thỏa đáng, cả về vật chất, tinh thần, tạo đòn bẩy kích thích mạnh mẽ tính tích cực, tự giác học tập, rèn luyện của họ theo phong cách Hồ Chí Minh đáp ứng chức trách, nhiệm vụ được giao.
Năm là, thường xuyên bồi dưỡng phong cách sinh hoạt giản dị, thanh cao của chủ tịch Hồ Chí Minh cho đảng viên trẻ. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận xét: Đảng viên và đảng viên ta nói chung là tốt. Nhiều đồng chí đã luôn luôn nêu cao tinh thần phục vụ nhân dân, ý thức tổ chức và kỷ luật, giữ vững đạo đức cách mạng, sinh hoạt giản dị, tác phong dân chủ, rất xứng đáng với lòng tin cậy của Đảng và của nhân dân. Để thực sự đáp ứng với niềm tin của Người, đội ngũ đảng viên nói chung và đảng viên trẻ nói riêng hiện nay, luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, luôn rèn luyện “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” theo phong cách Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, “một bộ phận đảng viên phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, ngại khó, ngại khổ, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”” như Đại hội Đảng lần thứ XIII của Đảng đã chỉ ra.
Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần đẩy mạnh tuyên truyền về phong cách sinh hoạt giản dị, thanh cao của chủ tịch Hồ Chí Minh cho đảng viên trẻ để họ hiểu rõ những giá trị đích thực của phong cách sinh hoạt Hồ Chí Minh, qua đó họ học tập, làm theo. Thường xuyên hướng cho đảng viên trẻ rèn luyện theo phong cách sinh hoạt giản dị, thanh cao để trong cuộc sống, làm việc, học tập và công tác, trong suy nghĩ và hành động, trong quan hệ với đồng chí, đồng nghiệp và nhân dân họ kiên quyết đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và các tệ nạn xã hội, tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, đó là giá trị đích thực theo phong cách sinh hoạt Hồ Chí Minh.
Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, được Đảng ta xác định là một nhiệm vụ chính trị có ý nghĩa sâu sắc, nhất là đối với đảng viên và đảng viên trẻ. Việc làm đó đã có sức lan tỏa sâu rộng trong đời sống sinh hoạt, học tập và công tác của đội ngũ đảng viên các cấp, các ngành nói riêng và đời sống chính trị ở nước ta nói chung. Việc làm đó đã trở thành công việc thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, của đảng viên chủ trì các cấp. Đòi hỏi, cấp uỷ, tổ chức đảng, của đảng viên chủ trì các cấp cần vận dụng linh hoạt phong cách Hồ Chí Minh để bồi dưỡng đảng viên trẻ có phong cách làm việc và công tác một cách khoa học, góp phần cùng tập thể cơ quan, đơn vị thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Đó là cơ sở nền tảng quyết định xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng cơ quan, đơn vị phát triển bền vững.
Trung tá, TS.Nguyễn Văn Bách/Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
Tài liệu tham khảo
1.Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 6, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H, 2011
2.Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 10, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H, 2011
3.Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 11, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H, 2011
4.Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 14, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H, 2011
5.Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H, 2011
6.Nguyễn Phú Trọng: Ra sức học tập, nỗ lực phấn đấu và rèn luyện, không ngừng làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tạp chí Cộng sản, số 968, tháng 6/2021, tr.5.
7.Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, H, 2016.
8.Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H, 2021.
9.Quy định số 101-QĐ/TW ngày 7/6/2012 của Ban Bí thư về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp;
10.Quy định số 08-QĐi/TW ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương.