Từ những cuộc biểu tình ôn hòa đến các toan tính chính trị, loạt vụ bắt giữ gần đây của cảnh sát Anh cho thấy việc tranh giành cử tri đang chi phối cách thực thi pháp luật. Khi một nhà thơ đoạt giải, một cựu sĩ quan quân đội được trao huân chương và một hiệu trưởng đã nghỉ hưu bị còng tay chung trên xe cảnh sát, đó không phải trò đùa mà là minh chứng cho xu hướng đáng lo ngại trong các hành động trấn áp của lực lượng công quyền Anh đã thực hiện trong những tuần gần đây.
Ảnh: Guardian.
Theo bài viết của Guardian đăng tải ngày 15/8/2025 cho thấy, những nhân vật nổi tiếng này chỉ là một vài trong số 700 người bị bắt vì thể hiện sự ủng hộ đối với Palestine Action sau khi tổ chức này bị liệt vào danh sách khủng bố. Nhiều người trong số họ ở độ tuổi bảy mươi trở lên, và đoạn phim quay cảnh một trong những vụ bắt giữ hàng loạt trông giống như một bữa tiệc vườn khổng lồ đã bị phá hỏng.
Có thể nói, việc đối xử thô bạo với những người tám mươi tuổi là một hình ảnh không mấy tốt đẹp đối với cảnh sát. “Tôi chưa từng bị bắt giữ trước đây nên thực sự tôi khá lo lắng”, một người đàn ông lớn tuổi mặc áo khoác màu be nói.
Nhưng những thay đổi lớn hơn trong hoạt động cảnh sát dường như đang diễn ra. Gần đây nhất, hướng dẫn mới của chính phủ yêu cầu lực lượng cảnh sát nên xem xét việc tiết lộ sắc tộc và tình trạng di cư của những nghi phạm bị buộc tội trong các cuộc điều tra cấp cao. Mặc dù điều này có thể giải quyết một vấn đề đau đầu cho hệ thống tư pháp hình sự – ngăn chặn sự lan truyền của các thuyết âm mưu về những kẻ bị cáo buộc phạm tội – nhưng nó có thể tạo ra một vấn đề khác bằng cách làm tổn hại đến mối quan hệ chủng tộc trên khắp đất nước.
Trong bản tin hôm nay, Rajeev Syal, biên tập viên nội vụ của tờ Guardian, thảo luận về việc cảnh sát chuyển sang cách tiếp cận độc đoán hơn đối với các cuộc biểu tình, những tác động tiềm tàng của việc công bố thông tin về chủng tộc, và những cử tri nào đang bị lôi kéo. Đó là sau những tin tức giật gân.
Họ đang bắt giữ những người ôn hòa
Tổng cộng 532 người đã bị bắt tại London vào thứ Bảy tuần trước trong cuộc biểu tình lớn nhất ủng hộ Palestine Action. Hầu hết họ chỉ cầm biểu ngữ hoặc biển hiệu ủng hộ. Theo số liệu của cảnh sát, một nửa số người bị bắt ở độ tuổi từ 60 trở lên. Gần 100 người trong số những người bị bắt giữ ở độ tuổi 70 và 15 người ở độ tuổi 80.
Các sĩ quan cảnh sát điều hành cuộc biểu tình buộc phải thực hiện những vụ bắt giữ này. “Đây không phải là cách người ta hình dung về công việc. Và họ chỉ đang làm nhiệm vụ của mình”, Rajeev Syal nói. “Khi bạn nói chuyện riêng với các sĩ quan, họ biết rằng họ không bắt giữ những kẻ côn đồ, họ bắt giữ những người bị thúc đẩy bởi chính trị và tín ngưỡng, và họ cũng ôn hòa. Vì vậy, điều đó chắc chắn khiến các sĩ quan cảnh sát phải suy nghĩ.”
Những sự kiện như vậy cho thấy những thay đổi rộng lớn hơn trong công tác cảnh sát do sự thay đổi trong các ưu tiên của chính phủ Công đảng. “Tôi cho rằng chính phủ này chắc chắn đã chuyển sang đường lối độc đoán hơn đối với các cuộc biểu tình so với các chính phủ trước đây”, Rajeev nói.
“Có vẻ như họ đang chuyển hướng sang một nhóm cử tri không mấy thoải mái với những người xin tị nạn trong khu vực bầu cử của họ, những người lo lắng hơn về những chiếc thuyền nhỏ vượt biển. Họ biết rằng họ phải giành được sự ủng hộ của những người này để giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử.”
Sự gia tăng ủng hộ đối với Đảng Cải cách Vương quốc Anh đã khiến chính phủ lo lắng, mặc dù chúng ta mới chỉ trải qua một năm sau cuộc bầu cử áp đảo lịch sử. Đảng Lao động vẫn tập trung vào những ghế được gọi là “bức tường đỏ” do cử tri da trắng thuộc tầng lớp lao động chiếm ưu thế ở các thị trấn ven biển, khu vực nhà máy cũ và khu vực chợ. “Đó là những nơi họ nghĩ rằng họ phải giành được sự ủng hộ của người dân,” Rajeev giải thích.
Những gì đang diễn ra tại Anh không chỉ đơn thuần là các vụ bắt giữ liên quan đến một tổ chức bị gán nhãn khủng bố. Đó là phép thử cho sự cân bằng mong manh giữa an ninh quốc gia và quyền tự do dân sự, hai trụ cột vốn được coi là nền tảng của nền dân chủ phương Tây. Những người bị bắt vì bày tỏ quan điểm chính trị là những người cao tuổi và từng được xã hội tôn vinh, đã phơi bày một sự thật khó chối cãi: chính quyền Anh đang biến cảnh sát thành công cụ chính trị hơn là lực lượng bảo vệ công lý. Nếu xu hướng này tiếp diễn, nước Anh sẽ phải đối diện với không chỉ sự sụp đổ niềm tin trong nước, mà còn nguy cơ bị cộng đồng quốc tế nhìn nhận như một nhà nước ngày càng xa rời chuẩn mực dân chủ mà họ từng rao giảng.
Thế Nguyễn