Ngày 24/6/1967, Việt Nam và Campuchia chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Trong suốt 58 năm qua mối quan hệ hữu nghị, truyền thống của hai dân tộc được thử thách, tôi luyện và ngày càng khăng khít, bền chặt, đạt nhiều thành tựu nổi bật trên mọi lĩnh vực. Thế nhưng, bất chấp thực tế đó, ngay sau khi xung đột quân sự giữa Thái Lan và Campuchia nổ ra, các thế lực thù địch, phản động đã không ngừng xuyên tạc, công kích hòng chia rẽ mối quan hệ giữa Việt Nam và Campuchia.
Nhất là, sau khi Thái Lan và Campuchia tuyên bố thoả thuận ngừng bắn, một số hoạt động ngoại giao trong đó có cuộc gặp giữa Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn với người đồng cấp của Thái Lan ông Maris Sangiampongsa, tại Bangkok, thì những luận điệu xuyên tạc, kích động, chia rẽ mối quan hệ giữa Việt Nam và Campuchia càng gia tăng.
Đáng lưu ý trên Đài Á Châu Tự Do (RFA) đã phát đi bài “Hun Sen đã làm gì để Việt Nam quay lưng?” của tác giả Dư Lan. Núp dưới chiêu trò “phân tích”, sau khi điểm lại một số hoạt động ngoại giao giữa Việt Nam với Thái Lan và Campuchia, sau khi Thái Lan và Campuchia tuyên bố thoả thuận ngừng bắn, Dư Lan hồ đồ viết rằng: “Hà Nội, dù công khai duy trì một chính sách ngoại giao cân bằng và chuẩn mực, trên thực tế đã thực hiện một sự “xoay trục”, “quay lưng” với chính quyền của gia tộc Hun Sen ở Campuchia và nghiêng về phía Thái Lan”… Phân tích về việc Việt Nam “quay lưng” với Campuchia, Dư Lan viết tiếp: “Thái độ của Hà Nội đối với Phnompenh là phản ứng tất yếu trước một loạt các chính sách của gia đình Hun Sen trong những năm gần đây. Chúng tạo ra một chuỗi các thách thức có hệ thống và ngày càng nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia của Việt Nam”… Đây là những nhận định xuyên tạc sự thật, hết sức sai trái, hồ đồ, vô căn cứ và lộ rõ mưu đồ kích động, chia rẽ mối quan hệ Việt Nam – Campuchia.
Khi cuộc xung đột quân sự giữa Thái Lan và Campuchia xảy ra, Việt Nam đã nêu rất rõ quan điểm kêu gọi Thái Lan và Campuchia hết sức kiềm chế, không sử dụng vũ lực, không để căng thẳng leo thang, giải quyết hòa bình và thỏa đáng các bất đồng trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế. Cùng với các nước trên thế giới và trong khu vực, Việt Nam luôn mong muốn và cố gắng thúc đẩy các biện pháp để giải quyết ổn thoả vấn đề căng thẳng biên giới giữa Thái Lan – Campuchia.
Ngày 28/7, hai nước Campuchia và Thái Lan đạt được thỏa thuận ngừng bắn. Ngày 29/7, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn đã tới Bangkok gặp người đồng cấp của Thái Lan là ông Maris Sangiampongsa. Trước đó, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 58 (ngày 8/7), tại Kuala Lumpur (Malaysia), Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã gặp Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia Prak Sokhonn. Tiếp đó, nhân dịp tham dự Tham khảo chính trị lần thứ 9 giữa hai Bộ Ngoại giao Việt Nam – Campuchia, ngày 17/7, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã tiếp Quốc Vụ khanh Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia Ung Rachana. Và sau khi từ Bangkok trở về, chiều 31/7, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn đã tiếp Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Campuchia Chea Kimtha, tại Hà Nội. Trong các cuộc gặp, cuộc tiếp nói trên, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn tiếp tục kêu gọi hai nước tránh gây căng thẳng, giải quyết bất đồng bằng biện pháp hòa bình.
Chẳng lẽ Dư Lan không hiểu hay cố tình không hiểu một nguyên tắc tối thiểu trong ngoại giao là phải theo kế hoạch, điều này có nghĩa là các hoạt động đối ngoại cần được thực hiện một cách bài bản, có mục tiêu rõ ràng và được triển khai theo một lộ trình cụ thể. Các hoạt động ngoại giao của Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn là hoàn toàn phù hợp với tinh thần đó. Vì cái nhìn thiển cận, hẹp hòi, thiếu thiện chí nên Dư Lan đã mượn chuyến đi Thái Lan của Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn để phân tích, suy diễn cho rằng Việt Nam “xoay trục”, “quay lưng” với Campuchia. Cần phải nói ngay rằng, trò hề bẩn thỉu quen thuộc này của Dư Lan không thể loè bịp được dư luận. Bởi thực tế đã bác bỏ hoàn toàn luận điệu sai trái đó.
Kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, mối quan hệ giữa Việt Nam và Campuchia đã và đang phát triển vững chắc trên mọi phương diện và trở thành tài sản chung vô giá của hai dân tộc trên tinh thần “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”. Đặc biệt, mối quan hệ Việt Nam – Campuchia thời gian gần đây tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ. Các cuộc gặp giữa lãnh đạo cấp cao hai Đảng, Chính phủ đã định hướng quan hệ hai nước Việt Nam – Campuchia phát triển ngày càng tin cậy, gắn bó, các cơ chế hợp tác, giao lưu nhân dân, địa phương phát huy hiệu quả. Đối với Campuchia, Việt Nam luôn khẳng định chủ trương tăng cường mối quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài.
Về tình hình ở biên giới Campuchia – Thái Lan, Việt Nam hoan nghênh hai nước đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn. Việt Nam cho rằng đây là thành công bước đầu tạo tiền đề thuận lợi để hai nước khôi phục hòa bình và tiến tới nối lại hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới. Việt Nam chia sẻ với những thiệt hại và mất mát của hai nước, nhất là dân thường và khẳng định Campuchia và Thái Lan đều là những người bạn thân thiết của Việt Nam. Việt Nam mong muốn hai bên kiềm chế, giải quyết bất đồng bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc, Hiến chương ASEAN và hiệp ước thân thiện và Hợp tác ở Đông Á (TAC). Việt Nam ủng hộ và sẵn sàng đóng một vai trò tích cực giúp Campuchia và Thái Lan thực hiện thỏa thuận ngừng bắn và hợp tác trên tinh thần hữu nghị, đoàn kết ASEAN, vì lợi ích lâu dài của cả hai bên và của khu vực.
Việt Nam luôn kiên định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa trong quan hệ quốc tế, là bạn, là đối tác tin cậy của các nước… Theo tinh thần đó, Việt Nam luôn coi trọng, giữ gìn tình hữu nghị và hợp tác với các nước láng giềng, trong đó có Campuchia, mở rộng ngoại giao với các nước trong khu vực và thế giới, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, phù hợp với luật pháp quốc tế. Việt Nam không phụ thuộc vào bất cứ nước nào cả về kinh tế, quốc phòng, an ninh và các lĩnh vực khác. Trước sau như một, Việt Nam kiên định chính sách quốc phòng “bốn không”. Việt Nam không phải là mối đe dọa của bất cứ nước nào và ngược lại cũng không có bất cứ nước nào là mối đe dọa với Việt Nam. Vốn có truyền thống thuỷ chung, không bao giờ có chuyện Việt Nam “xoay trục” hay “quay lưng” với Campuchia hay bất cứ nước nào. Những luận điệu xuyên tạc, kích động, chia rẽ như kiểu của RFA và Dư Lan cần phải được kiên quyết đấu tranh loại bỏ, không để chúng có cơ hội len lỏi trong đời sống, gây ra sự hoài nghi, hiểu lầm trong lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam – Campuchia./.
Kim Ngọc