HOA KỲ, Hôm 3/10/2023, (Reuters) Hạ viện Mỹ đã thông qua bãi nhiệm Chủ tịch Kevin McCarthy với số phiếu 216 – 210. Trong đó, 8 thành viên đảng Cộng hòa và 208 thành viên đảng Dân chủ đã bỏ phiếu loại bỏ ông McCarthy. Chủ tịch Ủy ban Tài chính Hạ viện là Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Patrick McHenry của bang Bắc Carolina sẽ tạm thời đảm nhận vai trò Chủ tịch Hạ viện cho đến khi cơ quan lập pháp này bầu ra nhà lãnh đạo mới.
Lần đầu tiên trong lịch sử 234 năm của Hạ viện Mỹ, một vị Chủ tịch bị bãi nhiệm bởi chính các thành viên cùng đảng Cộng hòa. Ông McCarthy trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ vào ngày 7/1. Ông còn là Chủ tịch Hạ viện có thời gian nắm giữ chức vụ ngắn thứ 2 trong lịch sử Mỹ với 269 ngày trước khi bị bãi nhiệm.
Sóng gió bắt đầu từ những mâu thuẫn giữa Hạ nghị sĩ cực hữu của đảng Cộng hòa Matt Gaetz với ông McCarthy. Ông Gaetz là một trong hơn chục nghị sĩ cực hữu Cộng hòa từng liên tục bỏ phiếu để cản trở ông McCarthy trở thành Chủ tịch Hạ viện hồi tháng 1. Cuối cùng, ông McCarthy đã giữ chức Chủ tịch Hạ viện sau 15 vòng bỏ phiếu.
Để giành được ghế Chủ tịch Hạ viện, ông McCarthy đã đồng ý thay đổi quy định cho phép bất kỳ thành viên nào cũng được kiến nghị loại bỏ bãi nhiệm. Đây là tiền đề để ông Gaetz trình “kiến nghị bãi nhiệm” đối với ông McCarthy.
Mâu thuẫn lên đỉnh điểm khi ông Gaetz cùng nhiều thành viên cực hữu khác trong đảng Cộng hòa không hài lòng trước việc ông McCarthy dựa vào phiếu của phe Dân chủ để thông qua dự luật ngân sách tạm thời vào cuối tuần qua, nhằm ngăn khoản nợ 31,4 nghìn tỷ USD bị vỡ và buộc Chính phủ Mỹ phải đóng cửa hoạt động một phần.
Dự luật trên không bao gồm khoản viện trợ 6 tỷ USD cho Ukraine, do vấp phải phản đối của nhóm cực hữu bao gồm ông Gaetz. Tại Hạ viện, ông Gaetz đã cáo buộc ông McCarthy “thỏa thuận bí mật” với phe Dân chủ để thông qua khoản hỗ trợ cho Ukraine. Tuy nhiên, ông McCarthy đã phủ nhận.
Cuộc bỏ phiếu bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện McCarthy đã khiến Quốc hội Mỹ rơi vào tình thế khó khăn khi cố gắng cập nhật các chương trình trợ cấp nông nghiệp, dinh dưỡng, cũng như thông qua các dự luật tài trợ của chính phủ, và xem xét khoản viện trợ thêm cho Ukraine.
Mỹ bổ nhiệm chủ tịch lâm thời của Hạ viện
Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Patrick McHenry của bang Bắc Carolina sẽ tạm thời đảm nhận vai trò Chủ tịch Hạ viện.
Hãng thông tấn RIA Novosti đưa tin, ngay sau khi ông Kevin McCarthy bị bãi nhiệm, Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Patrick McHenry (47 tuổi) và cũng là Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện đã tuyên bố ông đứng đầu danh sách kế nhiệm của ông McCarthy.
“Cái tên đầu tiên trong danh sách được cung cấp cho Thư ký Hạ viện là Patrick McHenry”, Hạ viện Mỹ công bố. Ông McHenry sẽ giữ chức Chủ tịch lâm thời cho đến khi bầu được người mới.
Kể từ năm 2003, theo quy định của Hạ viện Mỹ, Chủ tịch Hạ viện sau khi được bầu phải nộp lên Thư ký Hạ viện danh sách người kế nhiệm trong trường hợp Chủ tịch Hạ viện không thể tiếp tục làm việc.
Ông McHenry lần đầu tiên được bầu vào Hạ viện để đại diện cho khu vực Quốc hội số 10 của bang Bắc Carolina vào năm 2004. Ông được chọn làm Phó Chánh văn phòng đảng Cộng hòa tại Hạ viện vào năm 2015 và giữ chức vụ này cho đến năm 2019. Tháng 1 năm nay, ông được bầu làm Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện.
Nguyên Khang