Ngày 21/05/2025, Đài Truyền hình NTV của Đức đã đăng tải bài viết của nữ nhà báo Juliane Kipper với tiêu đề: “Hoa Kỳ tăng cường hành động chống lại Trung Quốc, Đức bị kẹt giữa các mặt trận trong cuộc tranh cãi về chip”. Bài viết phản ánh bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang khi Mỹ siết chặt các biện pháp kiểm soát công nghệ nhằm vào Trung Quốc, trong khi Đức và châu Âu đứng trước những lựa chọn khó khăn giữa lợi ích kinh tế và áp lực từ các đồng minh chiến lược.
Hoa Kỳ siết chặt lệnh cấm chip Huawei, cảnh báo các nước thứ ba
Chính quyền Hoa Kỳ đang gia tăng áp lực đối với Trung Quốc bằng cách siết chặt các biện pháp hạn chế liên quan đến chip AI của tập đoàn công nghệ Huawei. Đồng thời, Washington cũng cảnh báo các nước thứ ba có thể phải đối mặt với những hình phạt nghiêm khắc nếu tiếp tục hợp tác hoặc mua chip tiên tiến từ Huawei.
Chuyên gia Jürgen Matthes thuộc Viện Kinh tế Đức (IW) bày tỏ lo ngại về những hậu quả nghiêm trọng mà sự leo thang căng thẳng này có thể gây ra cho các doanh nghiệp Đức. Ông cảnh báo rằng các công ty Đức có thể sẽ rơi vào thế khó nếu bị cuốn vào cuộc xung đột công nghệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Phía Trung Quốc lên tiếng chỉ trích các hành động của Hoa Kỳ là hành vi “bắt nạt”, đồng thời không loại trừ khả năng sẽ có các biện pháp trả đũa tương ứng.
Trong khi đó, Hoa Kỳ và Trung Quốc gần đây đã đồng ý tạm thời đình chỉ cuộc tranh chấp thương mại tại Geneva, với việc giảm thuế quan trong thời hạn ít nhất 90 ngày để tạo điều kiện cho đàm phán tiếp theo. Tuy nhiên, thay vì tận dụng thời gian này để hạ nhiệt căng thẳng, một vòng đối đầu mới lại đang hình thành, lần này tập trung vào lĩnh vực công nghệ cao và trí tuệ nhân tạo.
Theo chuyên gia của Viện kinh tế Đức IW ông Jürgen Matthes, động thái này nhằm hạn chế doanh số, lợi nhuận và do đó là các cơ hội đầu tư và đổi mới của công ty. Matthes trả lời câu hỏi từ ntv.de rằng: “Huawei là thành phần cốt lõi trong chương trình bắt kịp công nghệ chip hiện đại của Trung Quốc – và được cho là đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong thời gian gần đây”. Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu hiện tại của Hoa Kỳ, nhằm mục đích ngăn chặn chính xác điều này, “có vẻ không hiệu quả”. Tuy nhiên, các quy định mới của Hoa Kỳ có thể khiến Huawei khó bán chip của mình ở các nước thứ ba hơn.
Nếu Hoa Kỳ áp dụng nghiêm ngặt quy định của mình, điều này không chỉ gây ra hậu quả cho ngành AI ở Trung Quốc. Theo ông Matthes, điều này cũng có thể khiến các công ty Đức rơi vào tình thế khó khăn. “Mặc dù có rất nhiều nhà cung cấp chip khác cung cấp linh kiện cho sản phẩm của họ, đặc biệt là khi các công ty Đức sử dụng dịch vụ đám mây hoặc công nghệ CNTT bên ngoài khác tại thị trường Trung Quốc, điều này rất quan trọng đối với nhiều công ty, nhưng họ không thể tránh khỏi việc sử dụng gián tiếp chip của Huawei.”
Bắc Kinh: “Bắt nạt một chiều và chủ nghĩa bảo hộ “
Chính phủ Hoa Kỳ có thể trừng phạt nghiêm khắc các công ty Đức vì sử dụng chip của Huawei. Theo ông Matthes, bất cứ biện pháp nào từ lệnh cấm hoạt động kinh doanh tại Hoa Kỳ sẽ dẫn đến mức phạt nặng, thậm chí là án tù đều có thể xảy ra. Hiện vẫn chưa rõ quy định mới sẽ được áp dụng chính xác như thế nào. Nhưng đây chính xác là nơi tiềm ẩn nguy cơ đối với các bộ phận quan trọng của nền kinh tế Đức. Theo ông Matthes, sự bất ổn là liều thuốc độc đối với sự tăng trưởng đầu tư ở quốc gia này. “Ngoài ra, Trung Quốc có thể sẽ áp dụng các biện pháp trả đũa, điều này cũng có thể ảnh hưởng gián tiếp đến các công ty Đức.”
Bộ Thương mại Trung Quốc mô tả chỉ thị của Hoa Kỳ là “hành vi bắt nạt và bảo hộ đơn phương” ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành công nghiệp bán dẫn và chuỗi cung ứng toàn cầu. Bộ Thương mại Bắc Kinh cáo buộc Hoa Kỳ phủ nhận quyền phát triển của các quốc gia khác trong các lĩnh vực quan trọng như trí tuệ nhân tạo và công nghệ cao. Bộ này tuyên bố thêm rằng bất kỳ ai thực thi hoặc hỗ trợ thực thi các biện pháp của Hoa Kỳ đều có thể vi phạm luật pháp Trung Quốc.
Hoa Kỳ đang chú trọng vào thị trường chip hiện đại hiệu suất cao. Chính quyền Hoa Kỳ đã nỗ lực trong một thời gian nhằm ngăn chặn các loại chip tiên tiến của công ty Nvidia của Hoa Kỳ thâm nhập vào thị trường Trung Quốc. Dưới thời Biden, chính phủ Hoa Kỳ, vì lo ngại cho an ninh quốc gia, đã đưa ra một loạt biện pháp nhằm ngăn chặn việc bán chip, thiết bị bán dẫn và công nghệ tiên tiến từ các công ty Hoa Kỳ cho Trung Quốc.
Người đứng đầu công ty Nvidia chỉ trích việc kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ
Tại hội chợ máy tính Computex ở Đài Loan, người đứng đầu công ty của Nvidia là Jensen Huang đã lên tiếng chỉ trích lệnh kiểm soát xuất khẩu chip AI của Hoa Kỳ sang Trung Quốc. Thị phần của Nvidia tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã giảm từ 95% vào đầu nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden xuống còn 50%. “Nhìn chung, việc kiểm soát xuất khẩu đã thất bại”, Huang phát biểu với khán giả tại hội chợ thương mại. Do lệnh hạn chế xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao sang Trung Quốc của Hoa Kỳ tiếp tục được thắt chặt, Nvidia gần đây đã cảnh báo về mức giảm giá trị lên tới 5,5 tỷ đô la.
Lệnh cấm bán chip AI tiên tiến cho Trung Quốc của Hoa Kỳ đã buộc các công ty ở đó phải mua chất bán dẫn từ các nhà phát triển Trung Quốc như Huawei, đồng thời thúc đẩy Trung Quốc đầu tư mạnh mẽ vào việc xây dựng chuỗi cung ứng không phụ thuộc vào các nhà sản xuất bên ngoài quốc gia. “Các công ty địa phương rất, rất tài năng và rất quyết tâm, và các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đã mang lại cho họ tinh thần, năng lượng và sự hỗ trợ của chính phủ để đẩy nhanh quá trình phát triển”, ông Huang cho biết.
Cuộc đối đầu công nghệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang ngày càng leo thang, với trọng tâm là lĩnh vực chip AI – ngành then chốt cho tương lai kinh tế và an ninh quốc gia. Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Washington không chỉ khiến các tập đoàn công nghệ lớn như Nvidia chịu thiệt hại, mà còn đẩy các doanh nghiệp Đức và châu Âu vào tình thế khó xử giữa hai cường quốc. Trong khi đó, Trung Quốc đang tranh thủ tình hình để thúc đẩy tự chủ công nghệ, với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ nhà nước. Viễn cảnh này không chỉ làm gia tăng rủi ro cho chuỗi cung ứng toàn cầu mà còn phủ bóng lên môi trường đầu tư và ổn định kinh tế quốc tế trong thời gian tới.
Hồ Ngọc Thắng
nguồn:https://www.n-tv.de/wirtschaft/Deutschland-geraet-im-Chip-Streit-zwischen-die-Fronten-article25783430.html