(Đà Nẵng). Từ nay đến ngày 17/4/2024, nhân dân và khách tham quan khi đến Bảo tàng Đà Nẵng (số 24 Trần Phú, quận Hải Châu, Đà Nẵng), sẽ được mời xem và nhận xét về 14 phương án của 13 đơn vị tham gia dự thi tuyển “Phương án quy hoạch, kiến trúc Bảo tàng Điêu khắc Chăm-cơ sở 2” – Giai đoạn 1.
Được biết, cuộc thi tuyển phương án quy hoạch, kiến trúc Bảo tàng Điêu khắc Chăm cơ sở 2 (tại Phong Lệ) – giai đoạn 1, được chính thức phát động từ ngày 8/1/2024. Thông tin về cuộc thi đã được công khai rộng rãi để tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đều biết và tham gia. Qua đó, có nhiều lựa chọn tối ưu nhất về phương án quy hoạch, kiến trúc, làm cơ sở triển khai thiết kế đầu tư xây dựng dự án.
Phương án mang tính khả thi cao, đáp ứng yêu cầu về quy hoạch, kiến trúc, văn hóa; mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường, bảo tồn toàn bộ di tích Chăm được khảo cổ phát lộ có sự bền vững lâu dài và thẩm mỹ.
Bên cạnh đó, phương án cũng phải bảo đảm công năng sử dụng phù hợp các yêu cầu kỹ thuật khớp nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, kiến trúc cảnh quan hài hòa với không gian xung quanh, tạo điểm nhấn và mang nét đặc trưng riêng về kiến trúc văn hóa chăm cho khu vực và thành phố Đà Nẵng. Đặc biệt, phục vụ tốt nhu cầu hưởng thụ văn hóa, nâng cao hiểu biết của người dân và du khách.
Di chỉ khảo cổ Chăm Phong Lệ thuộc địa bàn phường Hòa Thọ Đông, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng. Trong các năm 2011, 2012 và 2018, Bảo tàng Điêu khắc Chăm, phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học quốc gia Hà Nội) đã tiến hành khai quật khảo cổ tại di chỉ này.
Kết quả khai quật Phong Lệ đã làm rõ một phần bình đồ kiến trúc tổng thể đền tháp với những đặc trưng kiến trúc, nghệ thuật điêu khắc và tín ngưỡng của người Chăm như tượng sư tử, rắn thần, bệ trụ có điêu khắc voi… giống như hàng chục đền tháp đã phát hiện trên dải đất miền Trung Việt Nam.
 |
 |
Hiện trường khai quật và hiện vật tìm thấy tại di chỉ khảo cổ Chăm Phong Lệ. Ảnh: T.Ngọc
Quần thể kiến trúc Phong Lệ có thể là một công trình quy mô lớn trong hệ thống đền tháp Chăm hiện biết ở miền Trung Việt Nam. Dựa trên tổ hợp loại hình vật liệu xây dựng với loại trang trí dây lá đặc trưng và các trang trí kiến trúc bằng đá cát Chăm, gốm men thời Tống… đoàn khai quật đề xuất niên đại khởi dựng của Phong Lệ vào khoảng đầu thế kỉ X và được người Chăm duy trì thờ tự cho đến ít nhất vào thế kỷ XII.
Với những giá trị to lớn của di chỉ khảo cổ này, Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng đã công nhận “Di chỉ khảo cổ Chăm Phong Lệ” là di tích khảo cổ cấp thành phố (Quyết định số 4568/QĐ-UBND ngày 27/11/2020). Đây cũng là di tích khảo cổ duy nhất được xếp hạng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
 |
 |
Các chuyên gia và sinh viên chuyên ngành (từ các Đại học Nhật Bản) cũng đã có mặt tại di chỉ khảo cổ Chăm Phong Lệ và đánh giá rất cao giá trị to lớn của di chỉ khảo cổ này. Ảnh: T.Ngọc.
Cuộc thi tuyển phương án quy hoạch, kiến trúc Bảo tàng Điêu khắc Chăm cơ sở 2 (tại Phong Lệ) – giai đoạn 1, do Trung tâm Tư vấn Kỹ thuật Xây dựng thành phố Đà Nẵng – tổ chức.
Đến nay, HĐND thành phố Đà Nẵng cũng đã chính thức phê duyệt chủ trương đầu tư dự án (Bảo tàng Điêu khắc Chăm cơ sở 2, tại Phong Lệ, giai đoạn 1), tại Nghị quyết số 02/NQ-HĐND ngày 24/03/2023 và UBND thành phố Đà Nẵng, cũng đã có quyết định phê duyệt điều chỉnh “Đề án Khảo cổ và phát huy giá trị Khu di tích Chăm Phong Lệ”./.
Trung Đức