Ngày 16/12/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) đăng bài viết có tiêu đề “Chiến tranh ở Ukraine – Berlin chỉ là người cung cấp dịch vụ ăn uống” của nhà báo Reinhard Lauterbach, đề cập đến các cuộc đàm phán về vấn đề Ukraine diễn ra tại thủ đô Berlin. Trong bài viết, Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố sẵn sàng từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO, trong khi Đức được cho là muốn tận dụng cơ hội để tiếp cận và khai thác bí quyết chế tạo vũ khí của Ukraine.
Cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine tại Phủ Thủ tướng ở Berlin đã kết thúc vào chiều thứ Hai, sau hai ngày làm việc. Ban đầu, không có kết quả cụ thể nào được công bố. Chính phủ Đức, quốc gia đăng cai cùng các thành viên Liên minh châu Âu (EU) khác không tham gia trực tiếp vào quá trình thảo luận.
Tại cuộc họp báo sáng cùng ngày, người phát ngôn chính phủ Stefan Kornelius cho biết hai đại diện của Mỹ là Steve Witkoff và Jared Kushner đã được mời dự bữa tối do Thủ tướng Friedrich Merz (CDU) chủ trì cùng một số nguyên thủ EU, song ông không xác nhận liệu họ có tham dự hay không.
Ấn tượng rằng Đức chỉ đóng vai trò thứ yếu trong tiến trình đàm phán càng được củng cố khi ông Kornelius thừa nhận không nắm rõ việc có liên lạc nào giữa Mỹ và Nga trong khuôn khổ cuộc gặp này hay không. Ông nói thêm rằng chính phủ Đức hiện không đưa ra sáng kiến hay kế hoạch đối thoại với Nga vào thời điểm này.
Hôm Chủ nhật, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy lần đầu tiên phát tín hiệu cho thấy ông có thể sẵn sàng từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO của Ukraine. Tuy nhiên, động thái này phụ thuộc vào các đảm bảo an ninh tương ứng từ phía Mỹ, được dự kiến dựa trên Điều 5 của Hiệp định về Quy chế Lực lượng NATO. Dù vậy, Điều 5 không quy định nghĩa vụ hỗ trợ quân sự tự động, mà chỉ nêu rằng trong trường hợp một thành viên bị tấn công, các quốc gia khác sẽ hỗ trợ theo cách họ cho là phù hợp và cần thiết.
Phản ứng đầu tiên, dù thận trọng, đến từ Nga. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định vấn đề NATO là “nền tảng của mọi cuộc đàm phán” nhằm chấm dứt chiến tranh, nhưng nhấn mạnh rằng bất kỳ cam kết nào của Ukraine về việc rút lui khỏi NATO phải mang tính ràng buộc pháp lý quốc tế. Ông cho biết Nga đang chờ tuyên bố chính thức từ phía Mỹ, đồng thời nhấn mạnh Tổng thống Vladimir Putin sẵn sàng cho hòa bình, song “không quan tâm đến những động thái chỉ nhằm kéo dài thời gian hay tạo ra các giai đoạn tạm lắng giả tạo cho Ukraine.”
Kế hoạch hợp tác vũ khí gồm 10 điểm, được công bố hôm thứ Hai, phản ánh mối quan tâm ngày càng rõ rệt của Đức đối với cuộc xung đột Ukraine. Theo đó, chính phủ Đức dự kiến hợp tác mua sắm vũ khí với Ukraine, bao gồm máy bay không người lái do nước này sản xuất, cùng với các đối tác châu Âu.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Johann Wadephul đã có mặt tại Ý hôm thứ Hai nhằm thuyết phục Rome ủng hộ kế hoạch tịch thu vĩnh viễn tài sản nhà nước Nga. Nỗ lực tương tự của Thủ tướng Ý tại Bỉ tuần trước đã không đạt kết quả. Hiện Nga đã đệ đơn kiện tổ chức tài chính Euroclear của Bỉ, yêu cầu bồi thường 195 tỷ euro nếu việc tịch thu tài sản diễn ra.
Theo cổng thông tin Intellinews (Anh), Bỉ, Ý, Cộng hòa Séc, Slovakia, Hungary và Síp vẫn phản đối kế hoạch này. Nếu hội nghị thượng đỉnh EU trong nửa cuối tuần này không thông qua, việc hỗ trợ tài chính cho Ukraine có nguy cơ bị đình trệ.
Cuộc đàm phán tại Berlin cho thấy nỗ lực tìm kiếm lối thoát ngoại giao cho cuộc chiến ở Ukraine vẫn đang tiếp diễn, dù còn nhiều khác biệt giữa các bên liên quan. Việc Kiev cân nhắc từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO có thể mở ra cánh cửa cho một tiến trình đối thoại mới, nhưng đồng thời cũng làm dấy lên những lo ngại về bảo đảm an ninh lâu dài cho Ukraine. Trong khi đó, châu Âu, đặc biệt là Đức, tiếp tục tìm cách cân bằng giữa vai trò hỗ trợ Kyiv và những lợi ích chiến lược riêng, trong bối cảnh sự thống nhất trong nội bộ EU vẫn chưa hoàn toàn chắc chắn.
Hồ Ngọc Thắng/Nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/514095.krieg-in-der-ukraine-berlin-gibt-den-caterer.html