Ngày 6/9/2023, tại họp báo thường kỳ của Bộ Thông tin và Truyền thông, Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết, các đại lý ủy quyền của nhà mạng trên toàn quốc sẽ dừng bán sim di động từ ngày 10/9/2023. Theo Thứ trưởng Phạm Đức Long, thống kê từ các nhà mạng, trong số sim được bán ra thị trường, có tới 80% sim phát hành qua kênh đại lý ủy quyền của nhà mạng; 10% sim được bán trực tiếp từ nhà mạng (các cửa hàng giao dịch của nhà mạng…) và 10% qua kênh chuỗi (là các hệ thống bán lẻ điện thoại lớn).
Trong số này, kênh đại lý được đánh giá là nguồn tạo ra nhiều sim không chính chủ nhất. Thực tế, để bán được sim di động, không ít đại lý đã sử dụng thông tin cá nhân của người dân (mượn hoặc thuê lại) để đăng ký thông tin thuê bao rồi đem bán cho người dùng khác, dẫn đến tình trạng thuê bao chính chủ nhưng người sử dụng thì không phải chính chủ.
Trong đợt rà soát vừa qua, tính đến ngày 31/8, các nhà mạng đã rà soát có khoảng 8,6 triệu thuê bao là trường hợp đứng tên trên 10 sim. Trong đó, đã có 3,6 triệu thuê bao đến cam kết, chuẩn hóa lại thông tin; số còn lại khoảng trên 5 triệu sim đã bị khóa 1 chiều, 2 chiều và thu hồi.
Vì vậy, để ngăn chặn cuộc gọi rác, lừa đảo, các nhà mạng cam kết thực hiện các biện pháp mạnh để ngăn chặn tình trạng sim không chính chủ, sim rác. Một trong những biện pháp được các nhà mạng cam kết là ngừng phân phối sim qua kênh đại lý ủy quyền của nhà mạng, chỉ phân phối sim qua kênh trực tiếp của nhà mạng và các hệ thống kênh chuỗi lớn, uy tín.
Trước đó, từ 0h ngày 1/6/2020, 3 nhà cung cấp dịch vụ di động có thị phần lớn nhất là Viettel, VinaPhone, MobiFone đã thực hiện dừng phát hành sim mới trên hệ thống kênh phân phối ủy quyền (đại lý, điểm bán).
Xử lý trên 11 triệu thuê bao không trùng khớp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư
Tại buổi họp báo, lãnh đạo Cục Viễn thông cho biết, từ tháng 5-8/2023, các doanh nghiệp viễn thông di động đã xử lý trên 11 triệu thuê bao có thông tin không trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Cụ thể, theo Phó Cục trưởng Cục Viễn thông Nguyễn Phong Nhã, có hơn 3,55 triệu thuê bao đã chuẩn hóa; hơn 7,5 triệu thuê bao bị khóa một chiều, hai chiều, thu hồi. Trong số này, có hơn 4 triệu thuê bao bị xử lý do kết hợp các tiêu chí: Có giấy tờ hết hạn, giấy tờ có thông tin nghi vấn với 1,2 triệu thuê bao đã chuẩn hóa; 2,8 triệu thuê bao bị khóa một chiều, hai chiều và bị thu hồi.
Với hơn 7 triệu thuê bao còn lại, có 2,4 triệu thuê bao đã chuẩn hóa và 4,7 triệu thuê bao bị khóa một chiều, hai chiều và thu hồi.
Tính đến 31/8, các doanh nghiệp đã rà soát, xử lý (chuẩn hóa, khóa một chiều, hai chiều) toàn bộ hơn 8,6 triệu thuê bao thuộc trường hợp đứng tên trên 10 sim/1 giấy tờ, trong đó có hơn 3,6 triệu thuê bao đến cam kết, chuẩn hóa lại thông tin (là những thuê bao dùng sim cho thiết bị) và hơn 5 triệu sim bị khóa 1 chiều, 2 chiều và thu hồi.
Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long cho biết, việc quản lý thông tin thuê bao đã được đặt ra từ lâu, tuy nhiên trong quá trình xử lý, nhất là với những thuê bao nghi có thông tin không chính xác, lại không cơ sở dữ liệu chuẩn để đối chiếu. Sau khi Bộ Công an hoàn thiện Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư mới có căn cứ để đối soát và quyết tâm triển khai việc này.
Hiện có 3 nhà mạng Viettel, VNPT, MobiFone đã thực hiện kết nối và thử nghiệm đối soát trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư khi phát triển thuê bao mới. Một số doanh nghiệp chưa kết nối trực tuyến thì đang thực hiện đối soát 1 lần/tháng. Với các thuê bao có giấy tờ chưa trùng khớp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì doanh nghiệp yêu cầu người dùng cập nhật thông tin thuê bao.
“Nhờ có giải pháp về đối soát trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hiện có 85% thuê bao phát triển mới được đối soát trực tuyến. Số còn lại 15% là của các nhà mạng cung cấp dịch vụ không tần số – nhà mạng ảo do chưa đáp ứng được yêu cầu kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia sẽ được thực hiện đối soát thủ công.
Hiện, Bộ TT&TTđang chỉ đạo các nhà mạng còn lại trong tháng 9 này phải hoàn thiện bảo đảm vấn đề bảo mật để kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia để phát triển thuê bao mới. Hằng tháng, các nhà mạng này vẫn phải báo cáo số liệu về Bộ, nếu đối soát với Cơ sở dữ liệu quốc gia không đúng thì lập tức sẽ phạt nhà mạng đó…”, Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết.
Bộ TT&TT nhấn mạnh, người dân cần nâng cao trách nhiệm, không tiếp tay đứng tên để tạo ra các sim không chính chủ trên thị trường, từ đó kéo theo các hệ lụy khác. Thời gian tới, Bộ TT&TT tiếp tục chỉ đạo các doanh nghiệp triển khai đối soát trực tuyến khi phát triển thuê bao; đồng thời tăng cường kiểm tra, thanh tra công tác phát triển thuê bao mới của các doanh nghiệp, từ đó có các biện pháp xử lý nghiêm, dừng phát triển thuê bao mới với doanh nghiệp vi phạm.
Hoàng Hạnh