Ngày 24/6/2025, nhà báo Đức David Siegmund-Schultze đã gây chú ý với bài viết đăng trên tờ Thế Giới Trẻ (Đức) mang tựa đề “Cuộc chiến chống lại người Palestine – Lợi nhuận với ‘trò chơi để đói’”. Bài viết phơi bày những cáo buộc nghiêm trọng về cách thức Israel sử dụng chiến lược bao vây nhân đạo như một công cụ chiến tranh, đồng thời chỉ ra sự liên đới của các cường quốc phương Tây trong việc duy trì tình trạng thảm khốc tại Dải Gaza.
Đáng chú ý, tổ chức “Independent” Gaza Humanitarian Foundation (GHF) đã yêu cầu chính phủ Mỹ phải bồi thường hàng triệu đô la vì vai trò trong việc tiếp tay cho cuộc bao vây, vốn đã khiến hàng trăm thường dân Palestine, chủ yếu là người tìm kiếm viện trợ nhân đạo, thiệt mạng. Vụ việc không chỉ đặt ra câu hỏi về trách nhiệm pháp lý quốc tế mà còn làm dấy lên làn sóng phẫn nộ đối với các chiến lược quân sự gắn liền với chính sách phong tỏa dân thường.
Hơn 400 người chết và 3.000 người bị thương. Đây là số người chết vì thảm sát tại và gần các trung tâm phân phối viện trợ của Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF) kể từ khi bắt đầu hoạt động tại Dải Gaza vào ngày 27/5. Theo cơ quan y tế địa phương, hai người bị đói đã bị quân đội Israel giết chết và 35 người bị thương gần một điểm phân phối của GHF vào thứ Hai. Quỹ này hiện muốn nhận được tài trợ từ Hoa Kỳ cho các hoạt động của mình, mà người Palestine địa phương gọi là “bẫy tử thần” hoặc “trò chơi để đói”. GHF được cho là đã yêu cầu 30 triệu đô la từ cơ quan viện trợ phát triển USAID, hãng thông tấn AP đưa tin vào thứ sáu. Theo nghiên cứu của cổng thông tin Zeteo, GHF dự định nhận số tiền này hàng tháng cho đến tháng 12, tương ứng với tổng số tiền là 210 triệu đô la.
Jeremy Lewin, người được bổ nhiệm bởi cơ quan DOGE do Elon Musk hậu thuẫn với chức danh “giám đốc hiệu quả chính phủ” hiện bị cáo buộc gây sức ép buộc Cơ quan Viện trợ Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phê duyệt khoản tài trợ hàng trăm triệu USD cho Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF). Theo tiết lộ của Zeteo từ các nguồn tin ẩn danh trong nội bộ chính phủ, nhiều quan chức cấp cao Hoa Kỳ đang phối hợp để thúc đẩy quá trình giải ngân, thậm chí bỏ qua các thủ tục mua sắm bắt buộc. Thông tin được đưa ra ngay trước thời điểm USAID chuẩn bị sáp nhập vào Bộ Ngoại giao từ ngày 1/7. Reuters cho biết, Bộ này đã có kế hoạch bơm 500 triệu USD cho GHF thông qua USAID từ đầu tháng 6, một động thái bị nghi ngờ là nhằm hợp pháp hóa một mạng lưới ảnh hưởng chính trị và tài chính dưới vỏ bọc nhân đạo.
GHF tự mô tả mình là một tổ chức độc lập. Tổ chức này được thành lập để giảm bớt “nhu cầu nhân đạo” ở Dải Gaza và phân phối viện trợ trong khi bỏ qua “các nút thắt cổ chai truyền thống”. Ý nghĩa chính xác của điều này không được nêu rõ ràng, nhưng có khả năng là ám chỉ hệ thống cung cấp của Cơ quan Cứu trợ và Công trình của Liên hợp quốc dành cho Người tị nạn Palestine (UNRWA) và các tổ chức viện trợ quốc tế lớn.
Tuy nhiên, theo một cuộc điều tra của tờ New York Times (NYT) được công bố vào cuối tháng 5, GHF là “đứa con tinh thần” của giới quân sự, tình báo và doanh nghiệp Israel. Một nhóm cấp cao đã họp sớm nhất là vào tháng 12/2023 để xây dựng kế hoạch giải thể UNRWA và thiết lập quyền kiểm soát của Israel đối với việc phân phối viện trợ ở dải bờ biển. Jotam Hacohen là thành viên của Diễn đàn Mikveh Israel, được đặt theo tên trường đại học nơi nhóm họp. Vào tháng 7/2024, ông đã trình bày phiên bản ban đầu của kế hoạch hiện đã được triển khai trên một tạp chí quân sự: Các công ty an ninh tư nhân, không phải của Israel sẽ chịu trách nhiệm phân phối viện trợ tại các khu vực do quân đội kiểm soát. Trong suốt năm qua, theo NYT, nhóm đã nhận được sự ủng hộ từ giới lãnh đạo chính trị và quân sự và đưa các công ty lính đánh thuê của Hoa Kỳ vào cuộc.
Israel cũng bị cáo buộc đã tham gia vào việc tài trợ cho GHF. “Quỹ” này không tiết lộ những người tài trợ, chỉ nói rằng họ đã nhận được khoản tài trợ 100 triệu đô la từ một quốc gia phương Tây. Vào ngày 26/5, lãnh đạo phe đối lập Yair Lapid đã hỏi tại Knesset rằng liệu chính phủ có đứng sau khoản tài trợ đáng ngại này hay không. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Avigdor Lieberman nói với Haaretz rằng ông chắc chắn rằng bộ cũ của ông và Mossad đang tài trợ cho GHF.
Tạp chí +972 đã công bố một báo cáo vào thứ sáu dựa trên lời kể của những người Palestine, đã liều mạng sống của mình, tìm đường đến các trung tâm phân phối dưới làn hỏa lực của lính bắn tỉa, xe tăng và máy bay không người lái. Mahmud Al-Kafarna lên đường vào tối ngày 15/6, hy vọng sẽ đến được điểm phân phối vào lúc rạng sáng. Chiến lợi phẩm: “hai kg đậu lăng, một ít mì ống, muối, bột mì, dầu ăn, một vài hộp đậu”. Anh tự hỏi liệu có đáng không: “Những viên đạn, xác chết, sự bò lê qua cái chết? Chúng tôi trông giống như những con vật trong chuồng không có đạo đức hay lòng trắc ẩn, đang chờ trạm cho ăn mở cửa”, Al-Kafarna nói. “Cái đói thúc đẩy chúng tôi tìm kiếm thức ăn từ tay kẻ thù của mình, thức ăn được bọc trong sự sỉ nhục và xấu hổ”.
Những gì đang diễn ra tại Gaza không chỉ là một cuộc khủng hoảng nhân đạo, đó là sự mặc cả trần trụi giữa sự sống và lòng tự trọng, giữa đói nghèo và quyền lực chính trị. Khi viện trợ trở thành phần thưởng cho sự khuất phục, và các mô hình phân phối lương thực bị thao túng bởi lợi ích quân sự – tình báo, thế giới buộc phải đặt câu hỏi: đây là cứu trợ nhân đạo, hay một chiến lược chiến tranh bằng cái đói? Trong khi các định chế quốc tế loay hoay với ngôn ngữ ngoại giao, thì tại hiện trường, một thế hệ người Palestine đang lớn lên với ký ức về bột mì và xác người nằm cạnh nhau, với cảm giác bị bỏ rơi bởi những gì còn sót lại của trật tự quốc tế. Và nếu sự im lặng tiếp tục là câu trả lời duy nhất từ cộng đồng toàn cầu, thì những viên đạn hôm nay sẽ chỉ là màn mở đầu cho một bi kịch nhân đạo chưa có hồi kết.
Hồ Ngọc Thắng/nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/502677.krieg-gegen-pal%C3%A4stinenser-profit-mit-hungerspielen.html