Sáng 19/12/2025, tại Hà Nội, Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương tổ chức Hội nghị khoa học quốc tế với chủ đề “Kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại trong dự phòng và điều trị bệnh lý mạch máu não”. Đây được xem là bước đi chiến lược, góp phần nâng cao hiệu quả phòng ngừa, cấp cứu và phục hồi chức năng cho người bệnh mạch máu não, đặc biệt là đột quỵ, trong bối cảnh gánh nặng bệnh tật ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa.
Kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại, hướng đi chiến lược trong chăm sóc sức khỏe toàn dân
Bệnh lý mạch máu não, đặc biệt là đột quỵ, hiện là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn cầu. Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc mới và tử vong do đột quỵ đang có xu hướng gia tăng và trẻ hóa, đặt ra thách thức lớn cho ngành y tế. Trong khi y học cổ truyền có nhiều thế mạnh trong phòng bệnh, phục hồi chức năng và cải thiện di chứng sau đột quỵ, thì y học hiện đại lại sở hữu ưu thế về kỹ thuật chẩn đoán sớm, can thiệp cấp cứu trong “giờ vàng” và điều trị nguyên nhân. Vì vậy, sự kết hợp hài hòa giữa hai nền y học cổ truyền và hiện đại được xem là chìa khóa mở ra hướng tiếp cận toàn diện, giúp người bệnh được hưởng lợi từ phương pháp điều trị tối ưu, an toàn và hiệu quả.
Xuất phát từ thực tiễn đó, Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương đã tổ chức Hội nghị khoa học quốc tế với chủ đề “Kết hợp Y học cổ truyền và Y học hiện đại trong dự phòng và điều trị bệnh lý mạch máu não”. Hội nghị không chỉ mang ý nghĩa chuyên môn sâu sắc mà còn thể hiện bước phát triển bền vững của y học cổ truyền Việt Nam trong tiến trình hội nhập khu vực và quốc tế.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương nhấn mạnh, bệnh lý mạch máu não, đặc biệt là đột quỵ hiện vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn cầu.
Theo Thứ trưởng, tại Việt Nam, cùng với quá trình già hóa dân số và sự gia tăng của các bệnh không lây nhiễm, gánh nặng bệnh tật do đột quỵ và các bệnh lý mạch máu não ngày càng lớn, đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với ngành y tế trong công tác dự phòng, chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời và phục hồi chức năng lâu dài cho người bệnh. Trong bối cảnh đó, việc kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại trong dự phòng, điều trị bệnh lý mạch máu não không chỉ là yêu cầu chuyên môn mà còn là định hướng chiến lược, nhằm phát huy thế mạnh của nền y học Việt Nam, hướng tới mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn diện, liên tục và bền vững cho người dân.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương khẳng định: “Cùng với sự phát triển của khoa học – công nghệ, y học cổ truyền không chỉ kế thừa tinh hoa y học dân tộc mà ngày càng được hiện đại hóa, đáp ứng tốt hơn nhu cầu dự phòng, khám và chữa bệnh của người dân. Hội nghị lần này không chỉ là diễn đàn chia sẻ các tiến bộ khoa học trong lĩnh vực y học mà còn thúc đẩy hợp tác quốc tế về chăm sóc sức khỏe và phát triển y học cổ truyền. Sự tham gia của các nhà khoa học uy tín đến từ các bệnh viện, trường đại học y học cổ truyền của Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc, Mexico, Sri Lanka… sẽ mở ra nhiều cơ hội hợp tác và phát triển cho ngành y học cổ truyền Việt Nam.”
Tại Hội nghị, Thầy thuốc Nhân dân, PGS.TS Vũ Nam, Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương, cho biết bệnh lý mạch máu não, đặc biệt là đột quỵ, hiện là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn cầu. Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc mới và tử vong do đột quỵ ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa, đặt ra thách thức lớn cho ngành y tế.
Theo PGS.TS Vũ Nam, y học cổ truyền có nhiều lợi thế trong công tác phòng bệnh, phục hồi chức năng sau đột quỵ và cải thiện di chứng, trong khi y học hiện đại lại có ưu thế về kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán sớm, can thiệp cấp cứu trong “giờ vàng” và điều trị nguyên nhân. Sự kết hợp hài hòa giữa hai nền y học cổ truyền và hiện đại chính là chìa khóa mở ra hướng đi toàn diện, giúp người bệnh tiếp cận phương pháp điều trị tối ưu, an toàn và hiệu quả.
Thời gian qua, Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương đã triển khai hiệu quả mô hình kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại trong điều trị nhiều loại bệnh, đặc biệt là bệnh lý mạch máu não. Bệnh viện đã ứng dụng các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại như cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ, siêu âm Doppler mạch não… để phát hiện sớm tổn thương, đồng thời kết hợp biện chứng luận trị của y học cổ truyền trong phân loại thể bệnh, chỉ định điều trị và phục hồi chức năng, mang lại hiệu quả cao trong chăm sóc và điều trị cho người bệnh.
Phát huy thế mạnh y học dân tộc trong hệ thống y tế quốc gia
Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ, y học cổ truyền ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Cùng với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, y học cổ truyền không chỉ kế thừa tinh hoa y học dân tộc mà còn không ngừng được hiện đại hóa, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu dự phòng, khám và chữa bệnh của người dân. Chính sách quốc gia về phát triển y học cổ truyền luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, chỉ đạo, hướng tới việc kết hợp hài hòa giữa y học cổ truyền và y học hiện đại coi đây là định hướng chiến lược trong hệ thống y tế quốc gia, nhằm xây dựng một nền y học toàn diện, khoa học, nhân văn và hiệu quả.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc kết hợp giữa hai nền y học vẫn còn gặp không ít khó khăn, từ cơ sở lý luận, bằng chứng khoa học cho đến kỹ thuật lâm sàng và quy trình điều trị. Do đó, nghiên cứu, chia sẻ kinh nghiệm và chuẩn hóa mô hình kết hợp là những yêu cầu cấp thiết được nhiều chuyên gia thống nhất tại Hội nghị.
Theo bác sĩ Trịnh Hoài Nam, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền Quân đội, sự phát triển của y học cổ truyền luôn gắn liền với dược học cổ truyền. Việc bảo tồn, phát triển và khai thác bền vững nguồn dược liệu chất lượng cao không chỉ giúp nâng cao hiệu quả điều trị mà còn khẳng định vị thế của y học bản địa như một thực thể độc lập, song hành cùng các phương pháp điều trị hiện đại.
Ở góc độ doanh nghiệp, bà Lữ Lan Nhi, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH Dược phẩm Thọ Sinh Đường, nhận định y học cổ truyền Á Đông là kho tàng di sản quý giá được hình thành và gìn giữ qua hàng nghìn năm. Tuy nhiên, để những giá trị ấy thực sự đi vào đời sống hiện đại, cần có sự chọn lọc, chuẩn hóa và tiếp cận một cách minh bạch, khoa học và có trách nhiệm.
Tại Hội nghị, những thành tựu của y học cổ truyền được nhìn nhận trong bức tranh toàn diện hơn, khi các giá trị truyền thống được tiếp cận dưới góc độ khoa học và gắn kết chặt chẽ với y học hiện đại. Kết quả bước đầu cho thấy, sự kết hợp giữa hai nền y học không chỉ nâng cao hiệu quả điều trị, giảm tỷ lệ tàn phế, rút ngắn thời gian nằm viện, giảm chi phí y tế, mà còn cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống cho người bệnh, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng.
Hội nghị khoa học quốc tế với chủ đề “Kết hợp Y học cổ truyền và Y học hiện đại trong dự phòng và điều trị bệnh lý mạch máu não” đã khẳng định rõ vai trò, vị thế và tiềm năng to lớn của y học cổ truyền trong hệ thống y tế hiện nay. Sự kết hợp giữa hai nền y học cổ truyền và hiện đại không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là định hướng chiến lược nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe toàn dân, hướng tới một nền y học khoa học, nhân văn, bền vững và hội nhập quốc tế.
Những kết quả và kinh nghiệm được chia sẻ tại hội nghị sẽ là nền tảng quan trọng để tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện và mở rộng mô hình kết hợp giữa hai nền y học trong thời gian tới, góp phần giảm gánh nặng bệnh tật, cải thiện chất lượng cuộc sống người dân và phát huy giá trị tinh hoa của y học dân tộc Việt Nam trong thời kỳ mới.
Đinh Hoàng Anh