Nhân kỷ niệm 100 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh lần đầu tiên đặt chân đến thành phố Petrograd, nay là St. Petersburg (30/6/1923-30/6/2023), ngày 30/6/2023, Lễ khánh thành tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh được trang trọng diễn ra tại giao lộ giữa Phố Hồ Chí Minh và Đại lộ Khai sáng ở thành phố St. Petersburg cổ kính của Liên bang Nga. Sự kiện này vun đắp tình hữu nghị lâu đời giữa nhân dân hai nước Việt Nam và Nga cũng như thể hiện lòng tôn kính của nhân dân Nga với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng đồng, cao 3m, được đặt trên bệ cao 1,5m. Chủ tịch Hồ Chí Minh ngồi nghiêm trang, tay phải cầm một cuốn sách – tư thế được các nhà thiết kế mô tả là “động trong tĩnh,” cho thấy những giác ngộ tư tưởng của Người khi tìm đường đến với nước Nga.
Trước đó, ngày 19/5/2023, Ủy ban Đối ngoại thành phố St. Petersburg đã long trọng tổ chức hội thảo kỷ niệm 133 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Sự kiện diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến này nằm trong khuôn khổ Tuần Việt Nam tại St. Petersburg, thu hút đông đảo đại biểu Nga và Việt Nam tham gia. Trong thư chào mừng hội nghị, Thống đốc St. Petersburg Alexander Beglov khẳng định, thành phố St. Petersburg đặc biệt coi trọng hợp tác với Việt Nam, trân trọng ký ức về Chủ tịch Hồ Chí Minh, người đã có đóng góp to lớn trong việc thiết lập quan hệ giữa hai nước.
Tham dự buổi lễ có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên; Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Nguyễn Phương Nga, Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Đặng Minh Khôi, cùng đông đảo bà con người Việt đang sinh sống tại nhiều vùng miền của nước Nga và các lưu học sinh đang học tập, nghiên cứu tại Nga.
Về phía nước Nga có Thống đốc thành phố St. Petersburg, ông Alesander Beglov; Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Liên bang (Thượng viện Nga) Andrey Yatskin; lãnh đạo các cơ quan, ban ngành thành phố; ông Virktor Polunin – người đứng đầu quận Vyborg, nơi tọa lạc tượng Bác, cùng đông đảo các chuyên gia, cựu chiến binh, bạn bè Nga.
Sau nghi lễ trang trọng chào cờ Việt Nam và Liên bang Nga, Thống đốc thành phố St. Petersburg, ông Alesander Beglov khẳng định: “Hôm nay là ngày quan trọng đối với quan hệ Nga-Việt. Chủ tịch Hồ Chí Minh có một ước mơ rằng đất nước Việt Nam được độc lập, người dân ‘ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.’ Cùng với người dân nước mình, Người đã làm mọi thứ để biến giấc mơ này thành hiện thực.”
Theo Thống đốc Beglov, việc khánh thành tượng đài Chủ tịch nước đầu tiên của Việt Nam tại thành phố St. Petersburg nhằm tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ một trong những nhân vật vĩ đại nhất trong lịch sử, tấm gương sáng nhất về lòng yêu nước và chủ nghĩa anh hùng dân tộc.
Ông nêu rõ: “Tượng đài cũng là minh chứng cho mong muốn chân thành của chúng tôi trong việc tiếp tục phát triển quan hệ song phương, tình cảm nồng hậu và lòng kính trọng sâu sắc đối với nhân dân Việt Nam và công lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh.”
Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Liên bang (Thượng viện Nga) Andrey Yatskin nhận định rằng việc tượng đài được dựng tại ngã tư giữa Phố Hồ Chí Minh và Đại lộ Khai sáng mang tính biểu tượng, vì tên tuổi của vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam luôn gắn liền với sự khai sáng, dìu dắt và công lao của Người dẫn dắt tinh thần cho bao thế hệ.
Ông Yatskin cũng nhấn mạnh rằng Việt Nam luôn là bạn, là đối tác tin cậy của Liên bang Nga; mối quan hệ giữa St. Petersburg và Thành phố Hồ Chí Minh là minh chứng trực tiếp cho điều này.
Phát biểu tại buổi lễ, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên khẳng định việc những người bạn Nga chung tay cùng Việt Nam dựng tượng Bác ở thành phố St. Petersburg lịch sử là việc làm có ý nghĩa chính trị và nhân văn sâu sắc.
Ông Nguyễn Văn Nên gửi lời cảm ơn chân thành đến Chính phủ Nga, chính quyền và nhân dân thành phố St. Petersburg vì đã dành sự kính trọng và tình cảm yêu quý đối với Bác Hồ – lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, người bạn lớn của nhân dân Nga.Trong khi đó, Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Đặng Minh Khôi phát biểu rằng tượng đài sẽ là một biểu tượng mới cho tình hữu nghị giữa hai nước và sẽ trở thành địa điểm thu hút đông đảo các đoàn khách từ Việt Nam, những người bạn Nga, cũng như bạn bè quốc tế.
Trước đó, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên cùng đoàn đại biểu Việt Nam đã thăm và cắt băng khai trương Bảo tàng Hồ Chí Minh tại Trường Trung học Phổ thông số 488, gần tượng đài Hồ Chí Minh.
Đúng 12h00 theo truyền thống ngày 30/6, ông Nguyễn Văn Nên cũng thực hiện nghi thức bắn phát pháo hiệu đặc biệt tại pháo đài PetroPavlov trên đảo Thỏ ở thành phố St. Petersburg.
Vào rạng sáng 30/6, Cầu Cung điện ở trung tâm thành phố bắc qua sông Neva đã mở trên nền bản nhạc “Như có Bác trong ngày đại thắng” để kỷ niệm 100 năm ngày nhà cách mạng Việt Nam Hồ Chí Minh đến Petrograd.
Trao hiện vật quý về Chủ tịch Hồ chí Minh cho Văn phòng TW Đảng
Hội người Việt tại Liên bang Nga đã trao cho Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam bản gốc Báo Sự thật số ra ngày 27/1/1924 trong đó có bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trước thềm kỷ niệm 100 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh lần đầu tiên đặt chân tới Liên Xô (30/6/1923-30/6/2023), tối 29/6, trong tiệc Thống đốc thành phố St. Petersburg (Liên bang Nga) Alesander Beglov chiêu đãi các khách quý Việt Nam tham dự lễ khánh thành tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh, thay mặt Hội người Việt tại Liên bang Nga, Chủ tịch Hội – ông Đỗ Xuân Hoàng, đã trao cho ông Hoàng Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, bản gốc Báo Sự thật số ra ngày 27/1/1924 trong đó có bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Đây là số báo chuyên biệt, khổ giấy đặc biệt, đăng các bài viết vĩnh biệt Lãnh tụ của Giai cấp Vô sản Vladimir Ilich Lenin. Trong những bài viết này, trên trang 2 tờ báo đăng bài viết của Nhà Cách mạng trẻ Nguyễn Ái Quốc với nhan đề “Lenin và các dân tộc thuộc địa.”
Với niềm xúc động mạnh mẽ, Nguyễn Ái Quốc đã nêu rõ ý nghĩa vĩ đại của đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn của Lenin đối với vấn đề các dân tộc thuộc địa. Bài viết thể hiện sâu sắc tình cảm của nhân dân bị áp bức ở phương Đông và ở các thuộc địa đối với Lãnh tụ Lenin.
Bài viết của Nhà Cách mạng trẻ Nguyễn Ái Quốc được đăng bên cạnh bài viết của các nhân vật Xô Viết và Quốc tế Cộng sản nổi tiếng khác. Là tác giả duy nhất đại diện cho các dân tộc thuộc địa trong số báo đặc biệt này, Nhà Cách mạng trẻ Nguyễn Ái Quốc khi đó đã được quốc tế nhìn nhận như một lãnh tụ tương lai kiệt xuất của phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
Số báo đặc biệt này là kết quả quá trình tích cực tìm kiếm và sưu tập của cộng đồng người Việt Nam tại Liên bang Nga, thể hiện sự trân trọng lịch sử gian lao và vinh quang của đất nước, những đóng góp vô giá của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các bậc tiền bối cách mạng, đồng thời ghi nhận những tình cảm tốt đẹp và sự hỗ trợ quý báu của bạn bè quốc tế mà đặc biệt là Nhân dân Liên Xô trước đây, nước Nga ngày nay, đối với sự nghiệp giành độc lập, chống ngoại xâm, thống nhất và phát triển đất nước Việt Nam.
ông Đỗ Xuân Hoàng cho biết với cá nhân ông, việc tìm thấy tư liệu quý này là sự khích lệ rất lớn “bởi lịch sử giúp chúng ta hành xử đúng hơn trong hiện tại, hiểu được tương lai, đồng thời giá trị lịch sử càng về sau sẽ càng có giá trị đối với từng dân tộc.”
Thế Cương/tổng hợp