Ngày 10/11/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) đăng tải bài viết “Bờ Tây – Làn sóng bạo lực của người định cư”, trong đó nhà báo Jakob Reimann cảnh báo tình trạng leo thang bạo lực đang đẩy khu vực Bờ Tây vào vòng xoáy bất ổn mới. Theo bài viết, số vụ tấn công của người Israel nhằm vào người Palestine đã tăng mạnh, đạt mức cao kỷ lục kể từ đầu năm, phản ánh sự căng thẳng gia tăng sau nhiều tháng đối đầu giữa các nhóm định cư và cộng đồng bản địa.
Theo hãng thông tấn WAFA, những người định cư cực đoan và lực lượng Israel tiếp tục gây ra một làn sóng bạo lực leo thang tại khu vực Bờ Tây. Sáng Chủ nhật, khoảng 50 người định cư đã xông vào cộng đồng Al-Maazi, nằm ở phía đông bắc Jerusalem, ném đá vào người Palestine và phóng hỏa, khiến bảy người bị thương. Cùng thời điểm, lực lượng Israel tấn công một khu phố ở Silwan (Jerusalem bị chiếm đóng) và cưỡng chế trục xuất ba gia đình Palestine khỏi nhà,.
Một ngày trước đó, khoảng 50 người định cư có vũ trang và đeo mặt nạ tại khu vực phía nam Nablus đã tấn công nhóm người Palestine, nhà hoạt động và nhà báo đang thu hoạch ô liu. Đoạn video ghi lại vụ việc cho thấy những kẻ tấn công dùng gậy và dùi cui đánh đập những người có mặt tại hiện trường. Theo AFP, nhiếp ảnh gia Raneen Sawafta của Reuters nằm trong số những người bị thương. Nhà hoạt động nhân quyền người Israel Jonathan Pollock cho biết, nhóm người định cư đã ném đá và đánh đập một phóng viên khi cô đang nằm trên mặt đất.
Tại làng Umm Al-Khair ở Masafer Yatta, phía nam Hebron, người định cư cũng tấn công cư dân Palestine vào sáng Chủ nhật, dưới sự bảo vệ của quân đội Israel, theo WAFA. Trước đó, vào cuối tháng 10, Chính quyền Dân sự Israel đã ra lệnh phá dỡ hơn chục ngôi nhà trong ngôi làng này, một động thái bị các tổ chức nhân quyền chỉ trích là phần của chiến dịch cưỡng ép di dời người Palestine khỏi khu vực Bờ Tây.
Theo Al Jazeera, trong một “vòng xoáy khủng bố liên tục”, chỉ riêng tháng 10 vừa qua, lực lượng Israel và các nhóm người định cư đã thực hiện 2.350 vụ tấn công tại Bờ Tây bị chiếm đóng, dẫn nguồn từ Ủy ban Thuộc địa hóa và Kháng cự Bức tường (CWRC) thuộc Chính quyền Quốc gia Palestine, tương đương hơn 70 vụ mỗi ngày. Khoảng một phần ba số vụ việc được cho là do những người định cư cực hữu thực hiện, với các hành động phá hoại, trộm cắp và hủy hoại cây ô liu, thường phối hợp hoặc được bảo vệ bởi binh sĩ Israel trong quá trình tấn công.
Liên Hợp Quốc cũng ghi nhận mức cao kỷ lục về số vụ tấn công hàng tháng của người định cư nhằm vào người Palestine. Theo Văn phòng Điều phối các Vấn đề Nhân đạo của Liên Hợp Quốc (OCHA), con số này đã vượt mọi thống kê kể từ năm 2006, Reuters dẫn lời. Báo cáo của OCHA cho biết thêm rằng 42 trẻ em Palestine đã thiệt mạng dưới tay lực lượng Israel tại Bờ Tây trong năm nay, chiếm một phần năm tổng số người Palestine bị giết trong khu vực.
Theo AFP, chỉ trong đêm thứ Năm rạng sáng thứ Sáu, binh sĩ Israel đã bắn chết hai thiếu niên 16 tuổi ở khu vực phía bắc Jerusalem. Tính từ ngày 7/10/2023, quân đội Israel đã sát hại ít nhất 1.001 người Palestine tại Bờ Tây, cho thấy mức độ bạo lực đang leo thang nghiêm trọng song song với cuộc xung đột ở Dải Gaza.
Song song với các cuộc tấn công gia tăng vào cộng đồng người Palestine, chính phủ cực hữu của Thủ tướng Benjamin Netanyahu đang đẩy nhanh việc mở rộng các khu định cư tại Bờ Tây bị chiếm đóng với tốc độ chưa từng có.
Theo tổ chức hòa bình Peace Now của Israel, kể từ đầu năm, Ủy ban Kế hoạch Cấp cao (HPC), cơ quan phụ trách cấp phép xây dựng đã phê duyệt hoặc xúc tiến 28.195 đơn vị nhà ở mới, một con số kỷ lục. Peace Now cho biết, các gói thầu xây dựng mới tại vùng lãnh thổ bị chiếm đóng đang ở “mức cao nhất mọi thời đại”, cao hơn khoảng 50% so với năm 2018, vốn là năm bùng nổ xây dựng trước đó.
Nếu toàn bộ kế hoạch được triển khai, khoảng 25.000 người định cư mới sẽ đổ về Bờ Tây, làm gia tăng áp lực lên các cộng đồng Palestine và làm phức tạp thêm tiến trình hòa bình vốn đang đình trệ.
Trong khi đó, Ủy ban Định cư Palestine (CWRC) lên án làn sóng mở rộng khu định cư ồ ạt này là một phần của chiến lược có hệ thống nhằm di dời cư dân bản địa và áp đặt một chế độ thực dân mang tính phân biệt chủng tộc, đi ngược lại luật pháp quốc tế và các nghị quyết của Liên Hợp Quốc.
Từ các cuộc tấn công leo thang trên thực địa đến chính sách mở rộng khu định cư quy mô lớn, Bờ Tây đang chứng kiến một chu kỳ bạo lực và chiếm đóng được thể chế hóa, trong đó người dân Palestine ngày càng mất đất, mất nhà và mất an ninh sinh tồn. Các tổ chức nhân quyền quốc tế cảnh báo, tình hình hiện nay không chỉ đe dọa sự ổn định khu vực, mà còn làm xói mòn mọi triển vọng cho một giải pháp hai nhà nước, vốn đã mong manh sau nhiều thập kỷ bế tắc chính trị.
Trong khi cộng đồng quốc tế kêu gọi kiềm chế và tuân thủ luật pháp quốc tế, những con số thương vong và mở rộng định cư cho thấy thực tế trên mặt đất đang đi theo hướng ngược lại. Bờ Tây, theo cách mà nhiều nhà quan sát mô tả, đang trở thành “mặt trận bị lãng quên” của xung đột Israel – Palestine, nơi bạo lực, trừng phạt và chiếm hữu đất đai tiếp tục định hình số phận của hàng triệu con người sống dưới sự chiếm đóng.
Hồ Ngọc Thắng/Nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/511948.westbank-welle-der-siedlergewalt.html