Theo Tin tức y khoa Medscape, ngày 24/10/2024, Ủy ban Cố vấn về Thực hành Tiêm chủng (ACIP) của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) hiện khuyến nghị vắc-xin liên hợp phế cầu khuẩn (PCV) cho tất cả người lớn chưa từng tiêm Vắc-xin liên hợp phế cầu khuẩn (PCV – Pneumococcal Conjugate Vaccine) từ 50 tuổi trở lên.
Khuyến nghị sẽ để bác sĩ lâm sàng tự quyết định lựa chọn PCV. Cập nhật lâm sàng yêu cầu một liều PCV duy nhất (có thể là PCV15, PCV20 hoặc PCV21) cho tất cả người lớn từ 50 tuổi trở lên; người lớn từ 19-64 tuổi có bệnh lý nền (đã được khuyến nghị tiêm PCV) có thể tiêm PCV21 mới được phê duyệt làm tùy chọn.
Khuyến nghị mới, được thông qua với 14 phiếu thuận và 1 phiếu chống của các thành viên ACIP, mở rộng các khuyến nghị hiện tại theo độ tuổi, bao gồm trẻ em dưới 5 tuổi và người lớn trên 65 tuổi, cũng như người lớn từ 19-64 tuổi có các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn hoặc các yếu tố nguy cơ chưa được tiêm PCV và một số người lớn đã tiêm PCV13 (PCV 13 bảo vệ chống lại 13 loại phế cầu khuẩn) nhưng chưa tiêm PCV20 (PCV20 chứa các huyết thanh nhóm polysaccharide phế cầu khuẩn 8, 10A, 11A, 12F, 15B, 22F và 33F, ngoài các huyết thanh nhóm PCV13, liên hợp với CRM197 (20)).
Quyết định này một phần dựa trên các phân tích kinh tế về việc sử dụng PCV ở người lớn từ 50-64 tuổi tại Hoa Kỳ. Tiến sĩ Y khoa Miwako Kobayashi đã trình bày tóm tắt về cách giải thích bằng chứng của Nhóm công tác vắc-xin phế cầu khuẩn và khuyến nghị được đề xuất trong cuộc họp của ACIP vào ngày 23 tháng 10 năm 2024, khi cuộc bỏ phiếu của ACIP diễn ra.
Bà cho biết, dữ liệu từ CDC cho thấy sự gia tăng gánh nặng tương đối của bệnh phế cầu khuẩn ở người lớn tuổi từ 50-64 dựa trên một phần thành công của chương trình PCV nhi khoa.
Kobayashi lưu ý trong bài thuyết trình của mình rằng, công bằng về sức khỏe là một yếu tố chính khác trong quyết định của Nhóm công tác về việc khuyến nghị tiêm vắc-xin cho người lớn từ 50 tuổi trở lên. “Có sự chênh lệch trong phạm vi tiêm vắc-xin phế cầu khuẩn theo chủng tộc và dân tộc đối với cả chỉ định dựa trên độ tuổi và dựa trên rủi ro”. Nhóm công tác thừa nhận rằng tác động chung của khuyến nghị về vắc-xin đối với công bằng về sức khỏe là phức tạp, nhưng phần lớn đồng ý rằng việc cập nhật sẽ cải thiện công bằng về sức khỏe bằng cách tăng phạm vi tiêm vắc-xin cho những người có các yếu tố rủi ro đã biết hoặc chưa biết và cung cấp khả năng bảo vệ ở độ tuổi sớm hơn khi một số nhóm dân số đã trải qua tỷ lệ mắc bệnh cao, bà cho biết.
Về vấn đề an toàn, Nhóm công tác kết luận rằng những tác động không mong muốn dự kiến của PCV là rất nhỏ, mặc dù có dấu hiệu tiềm ẩn của Hội chứng Guillain-Barré, và cả CDC và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) sẽ tiếp tục theo dõi tính an toàn của PCV sau khi cấp phép.
Hỗ trợ không phổ quát
Phần lớn Nhóm công tác về vắc-xin phế cầu khuẩn của ACIP ủng hộ phương án đã được chấp thuận, nhưng đồng ý rằng có thể cần phải tiêm thêm liều tăng cường trong tương lai, Tiến sĩ James Loehr, Chủ tịch Nhóm công tác, cho biết trong bài thuyết trình giới thiệu của mình.
Loehr cho biết nhìn chung, vẫn còn nhiều điều không chắc chắn quan trọng, bao gồm tác động gián tiếp của vắc-xin phế cầu khuẩn nhi khoa mới đối với người lớn, dữ liệu về thời gian bảo vệ của vắc-xin dành cho người lớn và tác động của vắc-xin mới có hiệu lực cao đối với người lớn, một số trong đó đang được phát triển.
Loehr cho biết một loại mới PCV 21 giá trị, được gọi là PCV 21, đã được FDA chấp thuận cho người lớn từ 18 tuổi trở lên vào tháng 6 năm 2024. Ông nhấn mạnh rằng “PCV21 không phải là PCV20 được thêm một huyết thanh nhóm” và cung cấp thêm khả năng bảo vệ. Nhóm công tác đã xem xét các mô hình liên quan đến PCV21 và PCV20 hiện có. Tuy nhiên, phần lớn Nhóm công tác đồng ý rằng việc đưa ra các khuyến nghị dựa trên độ tuổi dựa trên sản phẩm vắc-xin sẽ khó thực hiện hơn và phạm vi bảo hiểm có thể là một yếu tố do PCV21 mới được chấp thuận gần đây. Do đó, đề xuất được đệ trình lên toàn thể ACIP không dành cho một PCV cụ thể.
Đáng chú ý, Loehr cho biết, mặc dù với tư cách là Chủ tịch Nhóm công tác, ông được giao nhiệm vụ đưa ra động thái ủng hộ khuyến nghị, nhưng ông đã bỏ phiếu chống lại nó với tư cách là thành viên bỏ phiếu vì quan điểm mạnh mẽ của ông rằng chỉ cần tiêm vắc-xin PCV 21 cho những người lớn chưa tiêm vắc-xin từ 50 tuổi trở lên. Ông nói trong cuộc thảo luận “Tôi tin rằng PCV 21 là vắc-xin tốt hơn, nhắm vào nhiều huyết thanh nhóm hơn”. Loehr cho biết, dữ liệu được trình bày tại cuộc họp ACIP tháng 2 năm 2024 cho thấy tỷ lệ bao phủ hơn 80% so với tỷ lệ bao phủ dưới 60% đối với bệnh phế cầu khuẩn xâm lấn với PCV21 so với PCV20 ở những người lớn từ 65 tuổi trở lên và những người từ 19-64 tuổi có chỉ định dựa trên rủi ro.
Đinh Hoàng Anh