Chiều 25/7/2025, tại thủ đô Moscow (Liên bang Nga) đã khai mạc Lễ hội Văn hóa Việt Nam với chủ đề “Việt Nam – Sắc màu từ miền nhiệt đới”, mở màn cho chuỗi hoạt động ngoại giao văn hóa nhân kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nga (1950 – 2025). Sự kiện do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp cùng Bộ Ngoại giao, Đại sứ quán Việt Nam tại Nga và Chính quyền thành phố Moscow tổ chức, diễn ra từ ngày 25/7 đến 3/8/2025, nhằm giới thiệu và quảng bá hình ảnh đất nước, con người, văn hóa Việt Nam tới bạn bè quốc tế.
Tham dự chương trình, về phía Việt Nam có bà Ngô Phương Ly, Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm; ông Lê Hải Bình, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; ông Ngô Lê Văn, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; ông Đặng Minh Khôi, Đại sứ Việt Nam tại Nga.
Về phía Liên bang Nga có ông Andrey Yatskin, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Liên bang Nga; bà Natalia Sergunina, Phó Thị trưởng Thành phố Moscow; ông Andrey Malayshev, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Nga; ông Gennady Bezdetko, Đại sứ Nga tại Việt Nam. Cùng tham dự có các vị Đại sứ các nước tại Liên bang Nga, đông đảo công chúng Nga và cộng đồng người Việt Nam tại Nga.
Việc lựa chọn địa điểm tổ chức Lễ hội bên Quảng trường Đỏ, biểu tượng lịch sử và văn hóa của Thủ đô Moscow thể hiện sự trân trọng mà phía Nga dành cho văn hóa Việt Nam, đồng thời thể hiện mong muốn đưa những giá trị văn hóa đặc sắc của Việt Nam đến gần hơn với nhân dân Nga.
Không chỉ là sự kiện ngoại giao văn hóa, chuỗi hoạt động trong khuôn khổ Lễ hội còn đóng vai trò là “cây cầu” kết nối cộng đồng người Việt tại Nga với quê hương, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm công dân. Qua đó, sự kiện tiếp thêm động lực để cộng đồng người Việt học tập, làm ăn, sinh sống ổn định và gặt hái nhiều thành công trên đất nước Nga.
Phát biểu tại lễ khai mạc, bà Ngô Phương Ly khẳng định sự kiện kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nga không chỉ đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử ngoại giao hai nước mà còn là minh chứng cho tình đoàn kết, sự tin cậy và sẻ chia giữa hai dân tộc. Trải qua ba phần tư thế kỷ, dấu ấn hữu nghị Việt – Nga đã khắc sâu trong ký ức và trái tim của nhiều thế hệ người dân hai nước.
Bà nhấn mạnh, trong hành trình hợp tác bền chặt ấy, văn hóa luôn đóng vai trò là chiếc cầu nối gắn kết cộng đồng, giúp củng cố và phát triển quan hệ song phương thông qua giao lưu và hợp tác nhân dân – nhân dân, từ trái tim đến trái tim, tạo nên nền tảng quan hệ bền vững và sâu sắc.
Nói về ý nghĩa của Lễ hội Văn hóa Việt Nam tại Nga, bà Ngô Phương Ly cho biết, sự kiện không chỉ trưng bày những tinh hoa và sắc màu văn hóa đặc trưng của Việt Nam mà còn là minh chứng sống động cho hợp tác văn hóa lâu dài giữa hai quốc gia. Đây là dịp để công chúng Nga và bạn bè quốc tế trực tiếp trải nghiệm những giá trị nghệ thuật độc đáo như múa rối nước, múa rối cạn, nhạc dân tộc, thưởng thức lụa tơ tằm, áo dài truyền thống, ẩm thực cốm, cùng các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và trang sức sơn mài mang đậm bản sắc Việt.
Tại Lễ khai mạc, bà Ngô Phương Ly trực tiếp giới thiệu và chia sẻ với các quan khách Nga về những nét văn hóa đặc trưng của Việt Nam được trưng bày tại sự kiện. Hoạt động này không chỉ lan tỏa thông điệp về văn hóa và tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước mà còn góp phần quảng bá, thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau về văn hóa và giá trị nhân văn giữa hai quốc gia. Đồng thời, đây cũng là dịp để nâng tầm các hoạt động quảng bá văn hóa Việt Nam tại Nga, thể hiện sự coi trọng và đầu tư vào chiều sâu trong quan hệ hữu nghị Việt – Nga.
Phát biểu chào mừng tại Lễ hội, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Liên bang Nga Andrey Yatskin nhấn mạnh rằng sự kiện văn hóa lớn tổ chức tại địa danh lịch sử của Moscow là minh chứng sinh động cho sự phát triển vượt bậc trong quan hệ Việt Nam – Nga. Ông khẳng định hai bên đã đạt được thống nhất về việc tiếp tục tăng cường hợp tác toàn diện trong chuyến thăm chính thức Nga của Tổng Bí thư Tô Lâm vào tháng 5/2025. Sự hiện diện của bà Ngô Phương Ly tại lễ hội càng thể hiện rõ hơn tình hữu nghị bền chặt và vai trò quan trọng của giao lưu nhân văn trong mối quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia.
Với vai trò cơ quan đồng tổ chức, Phó Thị trưởng Moscow Natalia Sergunina bày tỏ niềm vui khi lần đầu tiên Lễ hội Văn hóa Việt Nam được tổ chức với quy mô lớn, hơn 100 hoạt động trải dài tại khu vực Quảng trường Đỏ, một trong những địa điểm biểu tượng của nước Nga. Bà cho biết, Việt Nam hiện đứng thứ 7 trong số các quốc gia có lượng khách du lịch lớn đến Nga và bày tỏ kỳ vọng rằng sự kiện lần này sẽ không chỉ thắt chặt tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước mà còn tạo động lực thúc đẩy mạnh mẽ trao đổi du lịch song phương trong thời gian tới.
Phát biểu tại lễ khai mạc, Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền Việt Nam tại Nga Đặng Minh Khôi nhấn mạnh rằng Lễ hội Văn hóa Việt Nam là biểu tượng sống động của tình hữu nghị chân thành và sự thấu hiểu lẫn nhau giữa nhân dân hai nước. Sự kiện mang đến cho công chúng Nga cơ hội khám phá một Việt Nam với biển xanh, cát trắng, nắng vàng, cùng hình ảnh con người gần gũi, cần cù, thân thiện, hiếu khách và luôn rộng mở chào đón du khách Nga.
Đại sứ bày tỏ tin tưởng rằng, qua hành trình văn hóa này, người dân Nga sẽ cảm nhận sâu sắc hơn tâm hồn dân tộc Việt Nam cũng như tình cảm gắn bó bền chặt giữa hai dân tộc. Đây cũng sẽ là động lực quan trọng để thúc đẩy hợp tác phát triển trong các lĩnh vực du lịch, kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Nga trong thời gian tới.
Trong khuôn khổ Lễ hội Văn hóa Việt Nam tại Nga, mỗi ngày sẽ diễn ra các chương trình biểu diễn nghệ thuật đặc sắc, bao gồm âm nhạc dân tộc do Nhà hát Ca múa nhạc Công an Nhân dân trình diễn, múa rối cạn và múa rối nước của các nghệ sĩ Nhà hát Múa rối Việt Nam với chủ đề “Thanh âm miền nhiệt đới.” Đặc biệt, lần đầu tiên một bể Thủy đình dành cho múa rối nước Việt Nam được dựng ngay bên Quảng trường Đỏ, mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc và giới thiệu tinh hoa nghệ thuật truyền thống Việt Nam đến công chúng Nga.
Song song với đó, chương trình còn giới thiệu không gian nghệ thuật sơn mài Việt Nam “Vườn Sơn – Sắc màu nhiệt đới” của Công ty Lá Art, mang đến góc nhìn mới mẻ, kết nối văn hóa Việt – Nga, nơi truyền thống và hiện đại giao hòa. Triển lãm ảnh “Việt Nam, Đất nước, Con người” của Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tái hiện hình ảnh một Việt Nam vừa hùng vĩ, thơ mộng với núi non, hang động, biển đảo, ruộng bậc thang, vừa bình dị, gần gũi qua những khoảnh khắc đời sống thường nhật.
Nghệ thuật lụa Việt Nam được tôn vinh qua bộ sưu tập áo dài “Hà Nội 12 mùa hoa” của Nhà thiết kế Vũ Việt Hà, mang đến hành trình thị giác tinh tế qua từng loài hoa gắn với ký ức về Thủ đô Hà Nội. Đặc biệt, khu vực ẩm thực giới thiệu chủ đề “Hương vị Cốm: Tinh hoa Hà Nội, hồn cốt sông Hồng,” nơi công chúng được thưởng thức những món cốm truyền thống như cốm tươi, chả cốm, bánh cốm, chè cốm do Nghệ nhân Nhân dân Ánh Tuyết chế biến. Đây không chỉ là ẩm thực mà còn là nghệ thuật, kết tinh văn hóa nông nghiệp và hơi thở đô thị của Hà Nội, góp phần lan tỏa giá trị ẩm thực Việt Nam.
Lễ hội còn có không gian tương tác nhạc cụ truyền thống như đàn T’rưng, K’Longput, giúp khách tham quan trực tiếp trải nghiệm âm thanh dân gian. Đáng chú ý, cộng đồng sinh viên Việt Nam tại các trường nghệ thuật chuyên nghiệp của Nga cùng các tổ chức, cá nhân sẽ tham gia biểu diễn xen kẽ với nghệ sĩ từ Việt Nam, tạo nên bầu không khí giao lưu sôi động. Ngoài ra, khu vực cộng đồng với chủ đề “Quê hương” cho phép du khách trải nghiệm làm tò he, vẽ tranh Đông Hồ, làm quen với nghệ thuật sơn mài, học các điệu múa dân gian như múa sạp…, mang đến cảm nhận chân thực và gần gũi về văn hóa Việt Nam.
Lễ hội Văn hóa Việt Nam tại Moscow không chỉ là hoạt động ngoại giao văn hóa quan trọng mà còn tạo nên cầu nối gắn kết các thế hệ người Việt trẻ sinh ra và lớn lên tại Nga với di sản văn hóa dân tộc. Sự kiện giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về cội nguồn văn hóa Việt Nam, bồi đắp bản sắc dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Lễ hội cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt của truyền thông và công chúng Nga, một lần nữa khẳng định Việt Nam là điểm đến du lịch yêu thích của người dân xứ sở bạch dương. Trở thành chuyến hành trình khám phá Việt Nam ngay giữa lòng Thủ đô Moscow, sự kiện mang đến cho người dân Nga những trải nghiệm văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc và đầy sức hấp dẫn.
Thế Nguyễn