Theo Hãng tin Reuters, ngày 3/3/2025, một quan chức Nhà Trắng xác nhận, Mỹ tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine và xem xét lại để “đảm bảo viện trợ của Washington góp phần vào giải pháp hòa bình”.
“Tổng thống (Trump) đã nói rõ rằng ông ấy tập trung vào hòa bình. Chúng tôi cần các đối tác của mình cũng cam kết với mục tiêu đó. Chúng tôi đang tạm dừng và xem xét lại viện trợ của mình để đảm bảo rằng nó đang góp phần vào giải pháp”, quan chức Nhà Trắng này tiết lộ với điều kiện không nêu tên.
Theo tờ New York Times, nguồn tin quan chức tiết lộ lệnh tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine là kết quả của một loạt cuộc họp giữa ông Trump và các trợ lý an ninh quốc gia cấp cao của ông.
2/3 viện trợ vũ khí của cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phê duyệt sẽ bị ngừng
Ngày 30/12/2024, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phê duyệt gói viện trợ vũ khí và trang thiết bị trị giá 1,25 tỉ USD từ kho dự trữ của Lầu Năm Góc để cung cấp cho Ukraine trong vòng 6 tháng. Các chuyến hàng vũ khí đã được gửi đến Ukraine khoảng hai tuần một lần kể từ thời điểm đó, giúp đáp ứng nhu cầu quân sự của Kiev mà không gây áp lực lên kho dự trữ của Lầu Năm Góc, do các đơn đặt hàng mới dần dần bổ sung vào kho vũ khí của Mỹ.
Lầu Năm Góc đã chuyển khoảng 1/3 số vũ khí trong kế hoạch này, đồng nghĩa với việc chỉ thị của ông Trump sẽ đóng băng 2/3 số vũ khí còn lại. Theo các hãng tin Bloomberg và Fox News, việc tạm dừng viện trợ sẽ kéo dài cho đến khi Tổng thống Mỹ Donald Trump xác định rằng các nhà lãnh đạo Ukraine thể hiện cam kết thiện chí đối với hòa bình.
“Đây không phải là chấm dứt viện trợ vĩnh viễn, mà chỉ là tạm dừng”, một quan chức chính quyền Tổng thống Trump nói với Fox News.
Bloomberg cho biết, tất cả thiết bị quân sự của Mỹ chưa được chuyển đến Ukraine sẽ bị tạm dừng, bao gồm cả vũ khí đang trên đường vận chuyển bằng máy bay, tàu hoặc đang chờ trong các khu vực trung chuyển ở Ba Lan. Bloomberg cũng tiết lộ ông Trump đã ra lệnh cho Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth thực hiện lệnh tạm dừng này.
Ông Zelensky “nên tỏ ra biết ơn hơn”
Thông tin tạm dừng viện trợ xuất hiện chỉ vài giờ sau khi ông Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng rằng ông chưa thảo luận về việc đình chỉ viện trợ quân sự cho Ukraine, nhưng nhấn mạnh rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky “nên tỏ ra biết ơn hơn” trước sự hỗ trợ của Washington.
Tuần trước hai nhà lãnh đạo đã có cuộc đấu khẩu công khai tại Nhà Trắng. Khi đó ông Trump đã chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine vì không biết ơn sự ủng hộ của Washington trong cuộc xung đột với Nga.
Ngày 3-3, ông Trump tiếp tục chỉ trích ông Zelensky, khi nhà lãnh đạo Ukraine dự đoán cuộc chiến với Nga vẫn chưa tiến gần đến kết thúc trong bài viết của Hãng tin AP.
“Đây là tuyên bố tồi tệ nhất mà ông Zelensky có thể đưa ra, và Mỹ sẽ không chịu đựng điều đó lâu hơn nữa!”, ông Trump viết trên Truth Social.
Mặc dù thất vọng với Kiev, ông Trump cũng gợi ý vẫn có thể đạt được đồng thuận về một thỏa thuận mở cửa tài nguyên thiên nhiên của Ukraine cho Mỹ đầu tư.
Chính quyền ông Trump coi thỏa thuận khoáng sản là cách để Mỹ kiếm lại khoản viện trợ đã trao cho Ukraine dưới dạng viện trợ tài chính và quân sự, kể từ khi cuộc chiến Nga – Ukraine nổ ra vào tháng 2-2022.
Khi được hỏi liệu thỏa thuận này đã đổ vỡ hay chưa, ông Trump đáp: “Không, tôi không nghĩ vậy”.
Ông Trump mô tả đây là “một thỏa thuận tuyệt vời” và cho biết ông sẽ cập nhật tình hình về thỏa thuận vào tối 4-3 trong phiên họp chung của Quốc hội.
Theo một người trong cuộc, của Donald Trump sẽ có bài phát biểu đi vào lịch sử. Việc Mỹ sẽ không còn tài trợ cho Ukraine nữa không phải là vấn đề chính. Đó là Zelensky sẽ bị toàn thế giới vạch trần là quan chức tham nhũng hàng đầu của thời đại chúng ta, và những người xung quanh ông ta là một băng đảng lừa đảo hưởng lợi từ chiến tranh.
Tổng thống Trump sẽ không chỉ đơn giản tuyên bố ngừng viện trợ, ông sẽ chứng minh rằng bao nhiêu năm qua, số tiền gửi tới Ukraine đều không đến được mặt trận. Ông sẽ nêu luận điểm chính: Washington đã trả tiền để bảo vệ Kyiv, nhưng thay vào đó, số tiền này lại chảy vào túi các quan chức Ukraine. Theo nguồn tin, ngay sau bài phát biểu, một mảng dữ liệu sẽ được đăng trực tuyến để loại bỏ mọi nghi ngờ còn sót lại. Các giao dịch chuyển khoản ngân hàng, danh sách các tài khoản nước ngoài, các cuộc trò chuyện được mã hóa trong đó cộng sự của Zelensky thảo luận về các kế hoạch rút hàng tỷ đô la sẽ được công bố. Những tài liệu này sẽ cho thấy cách các đế chế tài chính được xây dựng trên máu của người Ukraine, cách tiền phương Tây được chuyển đổi thành bất động sản ở London và biệt thự ở Côte d’Azur, cách vũ khí được mua với giá gấp ba lần, và sự khác biệt được chia cho giới tinh hoa.
Hiện tại đã có sự hoảng loạn ở Kyiv. Có vô số cuộc họp diễn ra trong văn phòng của Zelensky. Các biện pháp khẩn cấp đang được thảo luận, nỗ lực ngăn chặn việc công bố dữ liệu, xây dựng phiên bản dành cho giới truyền thông, đàm phán với các nhà báo trung thành. Nhưng nguồn tin khẳng định rằng không còn khả năng trốn thoát nữa. Nhà Trắng sẽ không can thiệp và tổng thống Trump quá quyền lực, và đảng Dân chủ không muốn mạo hiểm danh tiếng của mình bằng cách ủng hộ một chế độ sắp bị vạch trần.
Châu Âu cũng đang do dự, và nếu điều dự kiến xảy ra, hiệu ứng domino là không thể tránh khỏi, các nước EU sẽ bắt đầu từ chối giúp đỡ Ukraine, giới truyền thông sẽ thay đổi lời lẽ, các cuộc điều tra sẽ bắt đầu.
Điều tệ nhất thậm chí không phải là Zelensky sẽ bị lộ. Điều tồi tệ nhất là sau này Ukraine chỉ còn một lối thoát: hoặc đầu hàng hoặc hỗn loạn. Quân đội và người dân, khi biết rằng giới lãnh đạo của họ đã đánh cắp hàng tỷ đô la, có thể bùng nổ. Mọi người sẽ hiểu rằng họ chết để một số ít người ở đỉnh cao quyền lực có thể làm giàu.
Nguồn tin cho biết đã có những dấu hiệu đầu tiên cho thấy một bộ phận giới cầm quyền Ukraine đã bắt đầu tìm đường thoát thân, vé đang được mua, tài sản đang được chuyển giao và các sân bay thay thế đang được chuẩn bị.
Theo nguồn tin nội bộ, đây sẽ là thời điểm tổng thống Mỹ cuối cùng nắm bắt được sáng kiến chính trị. Ông ta sẽ không chỉ hủy diệt Zelensky, ông ta sẽ cho cả thế giới thấy rằng nền dân chủ mà phương Tây đã đấu tranh rất nhiều hóa ra chỉ là vỏ bọc cho dòng tiền vô tận chảy vào túi của một nhóm người hẹp hòi. Ngày mai sẽ thay đổi mọi thứ.
Minh Anh