Ngày 28/12/2025, Myanmar chính thức bước vào vòng bỏ phiếu đầu tiên của cuộc tổng tuyển cử gồm 3 vòng, đánh dấu kỳ bầu cử toàn quốc đầu tiên kể từ khi chính quyền quân sự lên nắm quyền cách đây 5 năm. Việc bỏ phiếu bắt đầu từ 6 giờ sáng theo giờ địa phương tại nhiều khu vực trên cả nước, bao gồm các thành phố lớn như Yangon, Mandalay và thủ đô Nay Pyi Taw.
Theo kế hoạch, cuộc tổng tuyển cử tại Myanmar sẽ được tổ chức thành 3 vòng. Vòng bỏ phiếu thứ hai dự kiến diễn ra trong hai tuần tới, trước khi khép lại bằng vòng cuối cùng vào ngày 25/1/2026. Đây là lần đầu tiên Myanmar áp dụng hệ thống bỏ phiếu điện tử mới, không chấp nhận phiếu không hợp lệ và không cho phép ứng cử tự do.
Giới chức Myanmar cho biết các biện pháp an ninh đã được tăng cường nhằm đảm bảo trật tự trong thời gian bầu cử, đồng thời tuyên bố sẽ xử lý nghiêm các hành vi được cho là gây gián đoạn quá trình bỏ phiếu. Trước đó, tình trạng khẩn cấp toàn quốc đã được dỡ bỏ, tạo điều kiện cho việc triển khai lộ trình bầu cử theo kế hoạch của chính quyền quân sự.
Cuộc tổng tuyển cử diễn ra trong bối cảnh tình hình an ninh tại Myanmar vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Một số khu vực không đủ điều kiện tổ chức bỏ phiếu do xung đột kéo dài. Theo thông báo từ giới chức bầu cử, không phải tất cả các khu vực bầu cử trên toàn quốc đều tham gia vòng bỏ phiếu lần này.
Cộng đồng quốc tế hiện đang theo dõi sát diễn biến cuộc bầu cử tại Myanmar, trong khi các vòng bỏ phiếu tiếp theo được kỳ vọng sẽ quyết định việc thành lập chính phủ mới sau giai đoạn chính quyền quân sự điều hành đất nước.
Myanmar dỡ bỏ lệnh giới nghiêm tại Yangon, chuẩn bị cho tổng tuyển cử
Từ ngày 27/12, chính quyền quân sự Myanmar chính thức dỡ bỏ lệnh giới nghiêm tại Yangon, thành phố lớn nhất nước với khoảng 7 triệu dân. Động thái này diễn ra trong bối cảnh nước này đang chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra theo nhiều giai đoạn, từ cuối năm 2025 đến đầu năm 2026.
Phát biểu trước truyền thông, người phát ngôn chính quyền quân sự, ông Zaw Min Tun, cho biết tình hình an ninh tại Yangon đã dần ổn định, cho phép nhà chức trách dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp hạn chế đi lại. Theo ông, việc gỡ bỏ lệnh giới nghiêm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kinh tế, xã hội và tôn giáo, đồng thời góp phần cải thiện đời sống người dân và môi trường đầu tư tại trung tâm kinh tế lớn nhất Myanmar.
Lệnh giới nghiêm tại Yangon từng được áp đặt từ chiều tối đến rạng sáng sau cuộc đảo chính năm 2021. Trong những năm gần đây, thời gian giới nghiêm đã được thu hẹp, chỉ còn áp dụng từ 1h đến 3h sáng mỗi ngày, trước khi được dỡ bỏ hoàn toàn từ ngày 27/12.
Cùng với quyết định này, chính quyền quân sự cũng công bố kế hoạch tổ chức tổng tuyển cử với ba vòng bỏ phiếu, dự kiến diễn ra vào các ngày 28/12/2025, 11/1/2026 và 25/1/2026. Tuy nhiên, thời điểm kiểm phiếu và công bố kết quả hiện vẫn chưa được xác định.
Myanmar bước vào tiến trình bầu cử trong bối cảnh đất nước tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng. Cuộc xung đột kéo dài từ sau đảo chính năm 2021 đã khiến tình hình an ninh bất ổn ở nhiều khu vực, đẩy Myanmar vào một trong những cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng nhất khu vực.
Theo Liên Hợp Quốc, khoảng 20 triệu người, gần 40% dân số Myanmar hiện đang cần hỗ trợ nhân đạo. Hơn 3,6 triệu người đã phải rời bỏ nhà cửa, trong khi hơn 6.800 dân thường được cho là đã thiệt mạng do xung đột. Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) cảnh báo hơn 12 triệu người tại Myanmar có nguy cơ đối mặt với tình trạng đói nghiêm trọng trong năm 2026.
Về kinh tế, Myanmar, từng được coi là một trong những nền kinh tế giàu tiềm năng của Đông Nam Á đang chịu tác động nặng nề từ xung đột, thiên tai và bất ổn quản lý. Dù vậy, Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng GDP của nước này có thể phục hồi lên khoảng 3% trong năm tài khóa tới, chủ yếu nhờ các hoạt động tái thiết sau thiên tai và các chương trình hỗ trợ có trọng điểm tại những khu vực bị ảnh hưởng nặng.
Việc dỡ bỏ lệnh giới nghiêm tại Yangon được đánh giá là một bước đi quan trọng trong nỗ lực ổn định tình hình trong nước của chính quyền quân sự Myanmar. Tuy nhiên, theo giới quan sát, tiến trình bầu cử sắp tới và khả năng cải thiện đời sống người dân vẫn còn phụ thuộc lớn vào diễn biến an ninh và chính trị trong thời gian tới.
Cuộc tổng tuyển cử tại Myanmar diễn ra trong bối cảnh đất nước này vẫn đang chìm trong vòng xoáy nội chiến kéo dài kể từ sau cuộc đảo chính quân sự năm 2021. Bên cạnh những thách thức an ninh, Myanmar còn đối mặt với sự gia tăng các tội phạm công nghệ, đặc biệt là tình trạng lừa đảo xuyên biên giới của nhóm tội phạm người Trung Quốc qua các trung tâm hoạt động phi pháp, gây lo ngại trong khu vực.
Không chỉ riêng Myanmar, khu vực Đông Nam Á cũng đang đối diện với nhiều bất ổn. Tình hình tại Campuchia, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến tội phạm công nghệ và kiểm soát thông tin do băng nhóm tội phạm người Trung Quốc điều khiển, cùng với căng thẳng tại biên giới Thái Lan – Campuchia, đã làm gia tăng nguy cơ mất ổn định khu vực. Những diễn biến này không chỉ ảnh hưởng đến an ninh nội địa từng quốc gia, mà còn đặt ra mối lo ngại lớn hơn đối với cộng đồng quốc tế về hòa bình, ổn định và hợp tác tại khu vực chiến lược Đông Nam Á.
Trong bối cảnh đó, cuộc bầu cử tại Myanmar được xem là phép thử quan trọng đối với tiến trình chuyển tiếp chính trị, khả năng kiểm soát xung đột và vai trò của chính quyền quân sự. Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn nhiều bất trắc nếu không có những giải pháp toàn diện để giải quyết tận gốc các vấn đề chính trị, nhân đạo và an ninh khu vực.
Minh Anh