Ngày 2/8/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) đăng tải bài viết của nhà báo Lars Lange với tiêu đề “Chiến tranh Ukraine – Ukraine đang dần đánh mất lợi thế”. Bài viết cho biết cả Moscow và Kyiv hiện đã phát tín hiệu sẵn sàng trở lại bàn đàm phán, trong khi lực lượng Nga tiếp tục giành thêm những bước tiến trên chiến trường.
Chỉ còn một tuần trước khi tối hậu thư ngừng bắn do Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra chính thức hết hạn, cuộc chiến Nga – Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Phát biểu hôm thứ Sáu, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định ông kỳ vọng các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine sẽ được nối lại, đồng thời các phương án thỏa hiệp có thể được bàn thảo trong khuôn khổ các nhóm công tác. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Kremlin cũng nhấn mạnh rằng mục tiêu chiến tranh cốt lõi của Moscow sẽ không thay đổi, một thông điệp cho thấy Nga chưa sẵn sàng nhượng bộ trên bàn đàm phán.
Ở Kyiv, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy lại thể hiện lập trường cởi mở hơn. Trong thông điệp đăng trên nền tảng X, ông tuyên bố sẵn sàng gặp trực tiếp Putin: “Nếu những tuyên bố từ Moscow thể hiện mong muốn thực sự chấm dứt chiến tranh trong danh dự và thiết lập một nền hòa bình lâu dài, Ukraine sẵn sàng cho một cuộc gặp cấp cao nhất bất cứ lúc nào.”
Diễn biến này đặt ra câu hỏi liệu “cửa sổ hòa bình” đang hé mở hay chỉ là một phần của cuộc đấu trí ngoại giao phức tạp, khi cả hai bên vẫn duy trì mục tiêu chiến lược và chưa thể hiện sự nhượng bộ thực chất.
Song song với những tín hiệu ngoại giao, chiến sự trên thực địa lại đang có những chuyển biến đáng lo ngại. Sau nhiều tháng giằng co trong cuộc chiến tranh chiến hào khốc liệt, khu vực Donbass đang chứng kiến những thay đổi lãnh thổ đáng kể. Trong những tuần gần đây, lực lượng Nga đã giành được nhiều bước tiến chiến thuật quan trọng, đặc biệt tại thành phố Pokrovsk – một trung tâm khai thác mỏ có giá trị chiến lược ở miền Đông Ukraine.
Pokrovsk hiện đứng trước nguy cơ bị bao vây khi các nhóm trinh sát Nga đã xuyên thủng tuyến phòng thủ từ hướng nam, khiến giao tranh bắt đầu lan tới khu vực trung tâm thành phố. Cùng lúc, quân đội Nga đang triển khai chiến thuật bao vây từ nhiều hướng, nhằm cắt đứt các tuyến tiếp tế then chốt về phía tây – vốn đã trong tình trạng mong manh. Nguy cơ tương tự cũng đang đe dọa lực lượng Ukraine tại thành phố lân cận Mirnograd, mở ra khả năng Nga kiểm soát toàn bộ cụm địa bàn chiến lược này, từ đó làm thay đổi cục diện chiến trường Donbass.
Tình hình quân sự không chỉ nóng lên tại Pokrovsk. Ở phía bắc, theo các báo cáo công bố hôm thứ Năm, thị trấn nhỏ Chasiv Yar đã hoàn toàn thất thủ sau gần 16 tháng giao tranh ác liệt. Ngọn đồi có giá trị chiến lược ở khu vực này đã bị quân Nga chiếm giữ từng ngôi nhà kể từ tháng 4 năm ngoái, đánh dấu một tổn thất lớn đối với phòng tuyến của Ukraine tại Donbass.
Khoảng 200 km về phía bắc, các đơn vị Nga cũng đã tiến vào ngoại ô Kupiansk, mở thêm một mũi áp lực mới trên tuyến phòng thủ của Kyiv. Ở khu vực phía nam, gần Zaporizhia, quân đội Nga tiếp tục đẩy mạnh tấn công và đã giành quyền kiểm soát thị trấn Kamianske, tạo bàn đạp cho các bước tiến xa hơn về phía tây nam mặt trận.
Song song với chiến sự trên bộ, Nga tiếp tục gia tăng sức ép bằng các cuộc không kích nhắm vào thủ đô Kyiv. Theo thông tin từ Moscow, loạt tấn công mới nhất đã đánh trúng nhiều mục tiêu chiến lược, bao gồm các sân bay quân sự, kho đạn dược và cơ sở thuộc tổ hợp công nghiệp quân sự của Ukraine. Động thái này cho thấy Nga đang đẩy mạnh chiến lược làm suy yếu khả năng phòng thủ và năng lực hậu cần của Kyiv, nhằm tạo ưu thế cả trên không lẫn trên các tuyến mặt trận trọng điểm.
Nhìn tổng thể, dù xuất hiện tín hiệu đàm phán từ cả Moscow và Kyiv, thực địa chiến sự lại đang nghiêng dần về phía Nga với những bước tiến chiến thuật đáng kể tại Donbass, Zaporizhia và hàng loạt cuộc không kích nhằm vào hạ tầng quân sự trọng yếu của Ukraine. Cục diện này đặt chính quyền Zelenskyy vào tình thế khó khăn khi phải vừa bảo vệ tuyến phòng thủ phía đông, vừa tìm kiếm cơ hội ngoại giao nhằm tránh nguy cơ bị áp đặt điều kiện hòa bình bất lợi. Trong bối cảnh tối hậu thư ngừng bắn của Mỹ sắp hết hạn, tương lai chiến tranh và khả năng đạt được một thỏa thuận hòa bình công bằng, bền vững cho Ukraine vẫn là dấu hỏi lớn trên bàn cờ địa chính trị châu Âu.
Hồ Ngọc Thắng/nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/505277.ukraine-krieg-ukraine-verliert-an-boden.html