Vào cuối tháng 9/2023, hãng tin Nga ITAR-TASS dẫn lời Trung tướng Sergey Kobylash, Tư lệnh Lực lượng không quân chiến lược của Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga nói rằng, Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga mới bổ sung một loại vũ khí “cấp chiến lược” vào kho vũ khí của mình, đó là tên lửa hành trình tầm xa mới phóng từ trên không tầm xa thế hệ mới có tên gọi Kh-BD và đang trang bị loại vũ khí này cho máy bay ném bom chiến lược Tu-160. Tên lửa hành trình tầm xa thế hệ mới của Nga Kh-BD, đang là loại vũ khí gây sự chú ý của giới quân sự phương Tây. Tuy nhiên thông tin về tính năng của loại tên lửa này vẫn ở trong vòng bảo mật.
Tin tức mới nhất từ truyền thông Nga cho thấy, loại tên lửa này đã được lắp đặt trên máy bay ném bom chiến lược Tu-160 và sẽ được tích hợp với máy bay ném bom tàng hình PAK DA, hiện đang được phát triển ở Nga trong tương lai.
Hãng thông tấn TASS cho biết, Tu-160 có thể mang theo 12 tên lửa Kh-BD mới trên các bệ phóng đặt trong khoang vũ khí. Mỗi bệ phóng có thể chứa được 6 tên lửa. Tư lệnh Không quân Vũ trụ Nga, Trung tướng Sergey Kobylash cho biết: “Máy bay ném bom siêu thanh chiến lược Tu-160 đã được trang bị tên lửa hành trình Kh-BD mới với tầm bắn hơn 6.500 km”.
Tên lửa hành trình tầm xa thế hệ mới của Nga Kh-BD, đang là loại vũ khí gây sự chú ý của giới quân sự phương Tây. Các chuyên gia cho rằng, nhà sản xuất có thể phát triển Kh-BD dựa trên cấu tạo của tên lửa Kh-101 và phiên bản cải tiến có khả năng mang đầu đạn hạt nhân của tên lửa này là Ka-102 với hình dáng tương tự. Điều đó giúp đảm bảo Kh-BD có thể tương thích với các bệ phóng tên lửa của Tu-160.
Thế giới bên ngoài vẫn chưa rõ về loại tên lửa hành trình tầm xa này; liệu nó có có kích thước tương tự như tên lửa Kh-101 để tương thích với các bệ phóng tên lửa hiện có của máy bay Tu-160? Bức ảnh chụp ở Viễn Đông do Bộ Quốc phòng Nga công bố cho thấy, có một tên lửa trong khoang vũ khí Tu-160, nhưng không nêu rõ tên lửa đó là Kh-BD hay Kh-101?
Tờ “War Zone” của Mỹ đã phân tích điều này và cho rằng, nếu Kh-BD là phiên bản hiện đại hóa của Kh-101 thì nó có thể tăng tầm bắn theo hai cách. Thứ nhất là thu nhỏ các bộ phận bên trong thân tên lửa, để giải phóng không gian cho việc cung cấp thêm nhiên liệu cho động cơ;
Cách thứ hai để tăng tầm bắn cho Kh-BD là sử dụng loại động cơ mới hoặc nhiên liệu đẩy hiệu quả hơn. War Zone cho rằng, Kh-101 sử dụng hình dạng làm giảm tín hiệu phản xạ radar và Kh-BD có mọi lý do để áp dụng thiết kế tương tự, để làm giảm khả năng tên lửa bị đối phương phát hiện.
Thông tin do tổ chức tư vấn “Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế” của Anh cung cấp cho thấy, hai chữ cái cuối cùng của tên lửa Kh-BD có nghĩa là “tầm xa” trong tiếng Nga và tin tức về nó lần đầu tiên xuất hiện vào năm 2017.
Ngay từ tháng 8/2013, Cục Thiết kế chế tạo máy móc Rainbow của Nga đã ký thỏa thuận nghiên cứu và phát triển một loại tên lửa mới với Bộ Quốc phòng Nga, với tên mã là “Romans”. Theo hợp đồng, thử nghiệm tên lửa “Romans” sẽ bắt đầu bắn thử vào năm 2018 và quá trình nghiệm thu cấp nhà nước sẽ hoàn tất vào năm 2020. Nhưng kế hoạch đã không thành hiện thực đúng thời hạn.
Năm 2018, Bộ Quốc phòng Nga và Tập đoàn Máy bay Thống nhất Nga đã ký thỏa thuận mua 10 chiếc Tu-160M. Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga thông báo rằng, họ cần ít nhất 50 máy bay ném bom mới, nhưng cho đến nay vẫn chưa có đơn đặt hàng nào thêm.
Giới phân tích quân sự cho rằng, tên lửa Kh-BD cuối cùng sẽ thay thế tên lửa Kh-101 được trang bị đầu đạn thông thường và tên lửa Kh-102 được trang bị đầu đạn hạt nhân, cũng như tên lửa Kh-55 và Kh-555 ra đời từ thời Chiến tranh Lạnh. Cả Kh-555 và Kh-101 đều đã được sử dụng trong cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Bài báo của War Zone phân tích thêm rằng, mặc dù thiếu thông tin, nhưng tầm bắn tên lửa tăng lên, rõ ràng đây là tính năng quan trọng nhất của Kh-BD. Thông tin công khai cho thấy, tầm bắn tối đa của tên lửa Kh-101 là từ 2.982 km đến 3.976 km, cho phép Tu-160 trong không phận Nga có thể tấn công hầu hết các mục tiêu ở châu Âu.
Giả sử tên lửa Kh-BD có tầm bắn hơn 6.000 km, hoàn toàn có khả năng nó sẽ mang đến hàng loạt phương thức chiến đấu mới cho Lực lượng Không quân chiến lược Nga. Nếu máy bay PAK DA được đưa vào sử dụng thành công, sự kết hợp của nó với Kh-BD sẽ tạo ra một nền tảng tấn công chiến lược trên không mạnh hơn.
Ngay cả khi tên lửa Kh-BD được các máy bay ném bom kiểu cũ phóng đi từ trong không phận Nga, thì nó vẫn có ưu điểm; đặc biệt là cho phép máy bay tác chiến quay trở lại căn cứ, để nhanh chóng nạp tên lửa, rồi quay trở lại bầu trời tiếp tục phóng.
Truyền thông Mỹ kết luận rằng, do Không quân Nga coi tên lửa hành trình tầm xa là “vũ khí được lựa chọn” trong xung đột Nga-Ukraine, nếu tên lửa Kh-BD đạt đến trình độ có thể tham gia chiến đấu thực tế, có thể không cần phải lo lắng vì chờ quá lâu, nó sẽ xuất hiện trong thực chiến ở chiến trường Ukraine.
Chy Lê