Theo kết quả cuộc thăm dò do Reuters công bố ngày 7/7/2025, Ngân hàng Trung ương Malaysia được dự báo sẽ cắt giảm lãi suất chủ chốt lần đầu tiên sau 5 năm trong cuộc họp chính sách sắp tới. Động thái này đánh dấu sự đảo chiều đáng chú ý so với quan điểm ổn định lãi suất gần như đồng thuận trong các cuộc khảo sát trước đó, phản ánh khả năng chuyển hướng sang chính sách tiền tệ nới lỏng nhằm ứng phó với những thách thức kinh tế hiện hữu.
Triển vọng cắt giảm lãi suất của Ngân hàng Trung ương Malaysia (BNM) đã thay đổi nhanh chóng chỉ trong vài tháng qua, phản ánh mối lo ngại ngày càng lớn về tăng trưởng chậm lại và áp lực lạm phát hạ nhiệt. Từ chỗ không có kỳ vọng cắt giảm nào cho đến ít nhất nửa đầu năm 2026 trong cuộc thăm dò hồi tháng 3, thị trường giờ đây nghiêng hẳn về khả năng BNM sẽ hành động sớm với một lần cắt giảm được dự báo trong quý tiếp theo (theo khảo sát tháng 5), và hiện là vào chính ngày 9/7 tới.
Sự điều chỉnh trong kỳ vọng chính sách này được thúc đẩy bởi hàng loạt dữ liệu kinh tế yếu hơn dự báo. Tăng trưởng GDP trong quý I chỉ đạt 4,4%, thấp hơn mục tiêu đề ra. Đáng chú ý, lạm phát tháng 6 giảm xuống còn 1,2%, mức thấp nhất trong vòng 4 năm. Trong khi đó, tuyên bố chính sách tiền tệ hồi tháng 5 của BNM đã bắt đầu cảnh báo về các rủi ro giảm giá đáng kể đối với triển vọng tăng trưởng kinh tế.
Cuộc thăm dò mới nhất do Reuters thực hiện từ ngày 30/6 đến 7/7 cho thấy 17 trong số 31 nhà kinh tế dự đoán BNM sẽ hạ lãi suất chính sách qua đêm (OPR) thêm 25 điểm cơ bản, đưa lãi suất từ 3,00% xuống còn 2,75% trong cuộc họp vào thứ Tư tuần này. Trong khi đó, 14 người còn lại kỳ vọng BNM sẽ giữ nguyên lập trường chính sách.
Nếu kịch bản cắt giảm lãi suất xảy ra, đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2020 ngân hàng trung ương Malaysia thực hiện nới lỏng chính sách tiền tệ, một dấu mốc quan trọng phản ánh sự chuyển hướng trong ưu tiên chính sách, từ kiểm soát lạm phát sang hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Đây sẽ là lần cắt giảm đầu tiên của ngân hàng kể từ tháng 7 năm 2020.
Mặc dù kỳ vọng về một đợt cắt giảm lãi suất tại cuộc họp ngày 9/7 đang gia tăng, Ngân hàng Trung ương Malaysia (BNM) vẫn đối mặt với quyết định mang tính “sát nút”, khi nhiều yếu tố bất định khiến việc hành động ngay lập tức có thể bị trì hoãn sang tháng 9 hoặc tháng 11.
“Trường hợp cơ bản của chúng tôi là cắt giảm, nhưng đây là một cuộc gọi sát nút, với rủi ro cao là trì hoãn đến tháng 9 hoặc tháng 11”, ông Brian Tan, Trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế các thị trường mới nổi châu Á (trừ Trung Quốc) tại Barclays nhận định. Ông cho rằng BNM có thể sẽ đợi một thời điểm mà tác động tâm lý của việc nới lỏng chính sách trở nên rõ ràng hơn và có hiệu quả hơn trong việc củng cố niềm tin kinh tế.
Một số nhà kinh tế cũng dự báo khả năng trì hoãn, do các nhà hoạch định chính sách có thể cần thêm thời gian để quan sát tác động trong nước từ việc điều chỉnh thuế bán hàng và dịch vụ (SST) chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7. Thuế suất mới chủ yếu áp dụng cho hàng nhập khẩu và các mặt hàng xa xỉ, trong khi hàng thiết yếu vẫn được miễn thuế, khiến ảnh hưởng tới lạm phát chung chưa rõ ràng.
“BNM có thể muốn thấy tác động của đợt tăng thuế bán hàng và dịch vụ gần đây, cũng như có thêm bằng chứng rõ ràng về sự suy yếu của nền kinh tế trước khi quyết định cắt giảm”, ông Ahmad Nazmi Idrus, Trưởng bộ phận kinh tế tại CGS International Securities cho biết.
Dù kỳ vọng hiện tại nghiêng về việc lãi suất chính sách sẽ được hạ xuống 2,75% trong tháng 7 và duy trì đến ít nhất cuối năm 2026, nhưng vẫn chưa có sự đồng thuận rõ ràng về xu hướng tiếp theo. Ước tính cho mức lãi suất vào cuối năm sau dao động khá rộng, từ 2,25% đến 3,00% phản ánh sự không chắc chắn trong triển vọng chính sách tiền tệ trung hạn.
Thêm vào đó, hiệu suất xuất khẩu suy yếu liên tục của Malaysia đang tạo thêm áp lực buộc BNM phải cân nhắc hành động sớm hơn nhằm hỗ trợ tăng trưởng. Trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu suy giảm và chuỗi cung ứng còn nhiều bất ổn, khả năng duy trì lập trường “chờ và xem” có thể khiến nền kinh tế nội địa đối mặt với rủi ro suy giảm rõ nét hơn trong nửa cuối năm.
Ngân hàng Trung ương Malaysia (BNM) đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn trong việc điều chỉnh chính sách tiền tệ, không chỉ từ các yếu tố nội tại mà còn từ các rủi ro bên ngoài ngày một hiện hữu hơn. Một trong những mối đe dọa đáng lo ngại nhất hiện nay là viễn cảnh chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, người được dự đoán sẽ đưa ra các đề xuất thuế quan kiểu “chấp nhận hoặc từ bỏ” ngay trong tuần này có thể áp dụng các rào cản thương mại mới, tác động trực tiếp tới các nền kinh tế mở của Đông Nam Á.
Theo bà Sunny Kim Nguyen, chuyên gia kinh tế tại Moody’s Analytics, các quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Malaysia, sẽ đặc biệt dễ bị tổn thương bởi chính sách thương mại ngày càng cứng rắn từ Hoa Kỳ. “Dữ liệu về nhu cầu bên ngoài cho thấy sự dao động tăng trưởng không còn chỉ là tâm lý mà đang ảnh hưởng đến sản xuất thực tế,” bà nhận định. Riêng đối với Malaysia, xuất khẩu các mặt hàng then chốt như máy móc và thiết bị điện tử đang đối mặt với nguy cơ sụt giảm nếu căng thẳng thương mại leo thang.
“Nhìn chung, những diễn biến này sẽ đáp ứng được bài kiểm tra ‘dựa trên bằng chứng’ của Ngân hàng để có thêm hỗ trợ mà họ đã nêu trong tuyên bố vào tháng 5,” bà Sunny nói thêm, ám chỉ khả năng BNM sẽ có đủ cơ sở vĩ mô để biện minh cho việc nới lỏng chính sách tiền tệ trong thời gian tới.
Triển vọng tăng trưởng kinh tế của Malaysia cũng đang được điều chỉnh theo hướng thận trọng hơn. Năm 2025, GDP nước này được dự báo chỉ tăng 4,2%, thấp hơn mức kỳ vọng chính thức của BNM là 4,5%-5,5%. Năm 2026, tăng trưởng được dự báo chỉ nhích nhẹ lên 4,3%. Trong khi đó, lạm phát trung bình dự kiến ở mức 1,9% trong năm nay và tăng lên 2,3% vào năm sau vẫn nằm trong tầm kiểm soát, tạo điều kiện thuận lợi cho việc cắt giảm lãi suất nếu cần thiết.
Trước loạt yếu tố bất lợi từ cả trong và ngoài nước, việc BNM lựa chọn nới lỏng chính sách tiền tệ có thể không còn là câu hỏi “có hay không”, mà là “khi nào và bao nhiêu”.
Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế chậm lại, lạm phát duy trì ở mức thấp và những rủi ro bên ngoài ngày càng rõ nét, đặc biệt từ căng thẳng thương mại toàn cầu Ngân hàng Trung ương Malaysia đang đứng trước áp lực lớn trong việc điều chỉnh chính sách tiền tệ. Việc cắt giảm lãi suất trong kỳ họp tháng 7 sẽ không chỉ là biện pháp hỗ trợ tăng trưởng, mà còn là tín hiệu cho thấy BNM sẵn sàng hành động dựa trên dữ liệu thực tế và xu hướng kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, với những yếu tố chưa chắc chắn như tác động từ điều chỉnh thuế và môi trường toàn cầu còn biến động, chính sách tiền tệ trong thời gian tới sẽ cần sự linh hoạt và thận trọng cao độ.