Thành viên Đức của Nghị viện châu Âu Bernhard Zimniok (AfD) đã kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về cái chết của nhà báo Mỹ Gonzalo Lira, người bị cầm tù ở Ukraine vì đưa tin chỉ trích chính phủ của Tổng thống Vladimir Zelensky. Vụ việc cho thấy rõ ràng Kiev không đồng tình với các giá trị của châu Âu.
Ngày 16/1/2024, tại Nghị viện châu Âu, trong cuộc tranh luận về gói viện trợ cho Ukraine bị đình trệ, ông Zimniok chỉ ra rằng nhà báo Lira bị chính quyền Kiev tra tấn và giam giữ và chết sau khi không được chăm sóc y tế cần thiết.
Lira, một công dân mang hai quốc tịch Mỹ-Chile chuyển đến Ukraine vào năm 2010, đã bị giam giữ từ tháng 5 năm 2023 với cáo buộc biện minh cho hoạt động quân sự của Moscow chống lại Kiev. Gia đình ông tuần trước cho biết ông chết trong tù vì viêm phổi và xẹp phổi. Cha của anh cho biết anh đã bị “tra tấn” khi bị Ukraine giam giữ và các quan chức Mỹ “không làm gì” để giúp anh.
Zimniok kêu gọi các nhà lập pháp EU tiến hành một cuộc điều tra dưới sự bảo trợ của Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu (OSCE).
Vị cựu đại tá Quân đội Đức và hiện là Nghị sĩ thuộc đảng AfD hiện tại đã kêu gọi “chấm dứt ngay lập tức mọi sự hỗ trợ cho nhà nước tham nhũng này”. Ông đưa ra những bình luận này bên lề cuộc tranh luận về đề xuất của EU cung cấp 50 tỷ euro viện trợ bổ sung cho Ukraine trong cuộc xung đột với Nga. Kế hoạch viện trợ sẽ được đưa ra cho một cuộc bỏ phiếu khác tại Hội đồng Châu Âu vào ngày 1 tháng 2, sau khi Thủ tướng Hungary Viktor Orbán phủ quyết vào tháng 12.
Zimniok lập luận rằng việc viện trợ quân sự thêm cho Ukraine là không nên vì lý do: “Bất cứ ai biết bất cứ điều gì đều có thể thấy rằng Ukraine không có chút cơ hội chiến thắng nào. Với bối cảnh đó, sẽ khá táo tợn nếu tiếp tục đánh thuế quá cao người nộp thuế của chúng ta.”
Một số nhà phê bình khác của EU, chẳng hạn như Nghị sĩ Nghị viện châu Âu Harald Vilimsky của Áo, cũng lên tiếng phản đối kế hoạch viện trợ. Vilimsky cho biết Ukraine là “hố không đáy” đối với viện trợ của EU và việc cung cấp thêm hỗ trợ quân sự mà không có bất kỳ nỗ lực nào để chấm dứt xung đột sẽ chỉ khuyến khích “tham nhũng lớn” ở Kiev và gây thêm đổ máu.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ xác nhận cái chết của Lira vào thứ Bảy nhưng từ chối bình luận về hoàn cảnh giam giữ anh ta. Gonzalo Lira Sr. cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Tucker Carlson vào tháng trước rằng con trai ông có thể đã định đoạt số phận của mình khi chỉ trích không chỉ chính phủ của Zelenskiy mà còn cả chính phủ của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Vụ bắt giữ thứ hai diễn ra vào tháng 5, ngay sau khi ông tố cáo Biden và Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris.
“Có lạ không khi 4 ngày sau, sau khi lên án Joe Biden và Kamala Harris, Gonzalo lại bị bắt?”, bố của Lira hỏi. “Tại sao anh ta không bị bắt sớm hơn? Khi được thả vào năm trước, anh ta vẫn tiếp tục chỉ trích chiến tranh. Sự im lặng của chính phủ Hoa Kỳ trước vụ việc tai tiếng này cho thấy có sự đồng lõa nào đó, hoặc ít nhất là sự chấp thuận ngầm đối với việc bắt giữ Gonzalo.”
Thế Cương