Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh vai trò của thanh niên. Người khẳng định: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Đánh giá cao vai trò, tầm quan trọng của thanh niên, trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Người luôn thường xuyên quan tâm, nêu lên phương hướng, nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng, phát huy sức mạnh của thế hệ trẻ; xây dựng, củng cố, phát triển tổ chức Đoàn, Hội.
Tư tưởng đó của Người luôn được Đảng, Nhà nước ta thấm nhuần, quán triệt và vận dụng sáng tạo trong thời kỳ mới.
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đánh giá cao vai trò và vị trí của thanh niên và học sinh trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Người biểu lộ niềm tin vững chắc vào thế hệ trẻ, là lớp người “xung phong trong công cuộc phát triển kinh tế và văn hóa trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội (CNXH)” và “trong mọi công việc thanh niên thi đua thực hiện khẩu lệnh “Đâu cần thanh niên có; Việc gì khó thanh niên làm”. Người động viên khích lệ: “Thanh niên phải xung phong đến những nơi khó khăn gian khổ nhất, nơi nào người khác làm ít hiệu quả, thanh niên xung phong đều làm cho tốt”. Trong suốt tiến trình cách mạng của Đảng, của dân tộc, tuổi trẻ Việt Nam từ thế hệ này đến thế hệ khác luôn nêu cao lòng yêu nước, chí khí anh hùng, khát vọng cháy bỏng, tinh thần xung kích, sáng tạo, không quản ngại gian khổ, hy sinh và có đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ khi thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh đến nay, các thế hệ thanh niên Việt Nam đã trưởng thành và phát triển không ngừng. Trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thanh niên cả nước đã phát huy truyền thống cha anh kế tiếp nhau lên đường trực tiếp tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu, lập nên những chiến công oanh liệt, làm rạng rỡ non sông, đất nước. Trong sự nghiệp đổi mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, Đảng ta xác định: “Xây dựng lớp thanh niên giàu lòng yêu nước, yêu CNXH, có bản lĩnh chính trị, ý thức chấp hành pháp luật, có đạo đức cách mạng và lối sống đẹp, có ước mơ, hoài bão, khát vọng đưa đất nước vươn lên, có tri thức, sức khỏe, kỹ năng xã hội, năng lực chuyên môn, làm chủ khoa học công nghệ hiện đại, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới”.
Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và cao quý nhất của công dân, trong đó có thanh niên. Việc phát huy ý thức, trách nhiệm của thanh niên Việt Nam trong thực hiện chiến lược bảo vệ Tổ quốc là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, quan trọng của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, góp phần đưa thanh niên trở thành lực lượng đi đầu trong bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Thanh niên là lực lượng nòng cốt của sự nghiệp xây dựng CNXH, là nhân tố quan trọng, quyết định tương lai và vận mệnh của đất nước. Trước yêu cầu mới của sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, đòi hỏi cần phải quán triệt và vận dụng có hiệu quả tư tưởng Hồ Chí Minh về phát huy vai trò của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Đây là một nhiệm vụ quan trọng có ý nghĩa chiến lược đòi hỏi các cấp, các ngành cần quan tâm giáo dục, bồi dưỡng để thế hệ trẻ tiếp tục được phát huy vai trò, trách nhiệm của mình để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa (XHCN).
Thực tiễn đã khẳng định, thanh niên ngày nay đang giữ vị trí quan trọng trong các lĩnh vực của đời sống xã hội. Họ luôn là lực lượng tiên phong trên các mặt trận khó khăn, phức tạp và có những đóng góp to lớn trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đại bộ phận thanh niên nước ta vẫn kiên định mục tiêu, lý tưởng cách mạng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, phấn khởi trước những thành tựu và những bước tiến nhanh của đất nước trong công cuộc đổi mới, có ý thức vươn lên trong học tập, tiếp nhận kiến thức mới để lập thân, lập nghiệp và làm giàu cho bản thân và cho xã hội. Tuy nhiên, sự biến đổi về cơ cấu xã hội, địa vị kinh tế, ý thức, tư tưởng, tâm lý, lối sống và những tác động từ mặt trái của xã hội làm cho một bộ phận thanh niên dễ bị sa ngã, có biểu hiện thờ ơ về chính trị, giảm sút lòng tin, phai nhạt lý tưởng, chạy theo lối sống thực dụng, sao nhãng việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, lối sống, thiếu ý chí vươn lên, ảnh hưởng đến truyền thống của thanh niên.
Là một bộ phận của thanh niên Việt Nam, đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng, dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng, với sự quan tâm thường xuyên của cấp ủy, chỉ huy các cấp, lớp lớp các thế hệ thanh niên Quân đội đã không ngừng phấn đấu, trưởng thành lớn mạnh, phát huy vai trò xung kích. Thanh niên Quân đội đã có nhiều cống hiến xuất sắc trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Học viện kỹ thuật quân sự (KTQS) là cơ sở giáo dục đại học hàng đầu của Quân đội, Trường đại học trọng điểm quốc gia đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục chính trị và sự chỉ đạo nghiệp vụ của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Sứ mệnh của Học viện KTQS là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu phát triển, sản xuất chế thử, chuyển giao công nghệ tiên tiến và hội nhập quốc tế, góp phần đắc lực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát triển ngành khoa học công nghệ quân sự Việt Nam.
Học viên đào tạo dài hạn tại Học viện KTQS là những quân nhân, học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông, được tuyển chọn chặt chẽ theo chế độ tuyển sinh quân sự của Bộ Quốc phòng hằng năm. Đây đều là những thanh niên có tuổi đời còn trẻ có thể lực tốt; tâm sinh lý, trí tuệ phát triển tốt; có ước mơ, hoài bão, lý tưởng cách mạng; có thế mạnh về khoa học tự nhiên và bước đầu lựa chọn ngành nghề về khoa học kỹ thuật phục vụ trong quân đội làm nghề nghiệp của bản thân.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện, của cấp ủy, chỉ huy các đơn vị và sự nỗ lực, sáng tạo trong triển khai thực hiện của các tổ chức đoàn, phong trào thanh niên Học viện tiếp tục phát triển vững chắc, hiệu quả và thiết thực; Công tác tuyên truyền giáo dục chính trị, tư tưởng của Đoàn được đẩy mạnh với những hình thức đa dạng, phong phú và sinh động, chuyển tải được nhiều nội dung đến với đông đảo đoàn viên thanh niên (ĐVTN). Nổi bật là việc cụ thể hoá các chủ trương công tác lớn của Đoàn thanh niên, chủ động, tích cực đẩy mạnh các phong trào thi đua tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong ĐVTN với nhiều mô hình, giải pháp sang tạo, có ý nghĩa thiết thực.
Trong những năm qua, đoàn viên, thanh niên Học viện KTQS đã tích cực trong phát huy vai trò xung kích, sáng tạo bảo vệ Tổ quốc theo tư tưởng Hồ Chí Minh, trong đó tập trung:
Một là, về công tác giáo dục, rèn luyện đoàn viên luôn được quan tâm, chú trọng, có nhiều đổi mới về nội dung và phương thức tiến hành, góp phần tích cực xây dựng bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống và kỹ năng cho ĐVTN.
Công tác giáo dục rèn luyện ĐVTN luôn bám sát, quán triệt nghiêm túc, đầy đủ Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục chính trị, hướng dẫn cơ quan nghiệp vụ cấp trên, Nghị quyết của Đảng ủy Học viên, Chương trình Đại hội Đoàn các cấp về công tác thanh niên. Tổ chức thực hiện nghiêm túc Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, “Thanh niên Quân đội với văn hóa giao thông”, “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục”; phong trào “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao”, “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ” và mô hình “Chi đoàn không có cán bộ, ĐVTN hút thuốc lá”, “Chi đoàn không có cán bộ, ĐVTN vi phạm kỷ luật, pháp luật”.
Công tác giáo dục xây dựng nếp sống văn hóa, rèn luyện kỹ năng được quan tâm, giúp ĐVTN nâng cao nhận thức và kỹ năng hành động trong thực tiễn góp phần tạo nên môi trường dân chủ, văn hóa, văn minh trong Học viện.
Duy trì nghiêm túc chế độ gặp gỡ, đối thoại dân chủ giữa Giám đốc và Chính ủy Học viện, chỉ huy các đơn vị với cán bộ, giáo viên trẻ, học viên, sinh viên; đồng thời mở diễn đàn trao đổi dân chủ trên hệ thống mạng nội bộ đã tạo điều kiện tốt cho cán bộ, ĐVTN thể hiện ý kiến, tâm tư, nguyện vọng và kịp thời định hướng, nắm bắt và giải quyết tình hình tư tưởng trong ĐVTN. Kết quả phân tích chất lượng tổ chức Đoàn, cán bộ, ĐVTN. Tổ chức Đoàn: 86,9% vững mạnh, 13,04% khá; Cán bộ đoàn: 88, 7% đạt Khá, Giỏi (trong đó Giỏi đạt 33, 2%); ĐVTN: 87, 4% đạt Khá, Xuất sắc (trong đó Xuất sắc đạt 12, 8%).
Hai là, về phong trào Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao, Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ được cụ thể hóa thành các nội dung, chỉ tiêu, biện pháp cụ thể đối với từng loại hình tổ chức đoàn, tạo động lực mạnh mẽ giải quyết những khâu yếu, việc khó; thành lập các mô hình, các câu lạc bộ tay nghề góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học và xây dựng môi trường văn hóa, văn minh trong Học viện.
Xác định rõ nhiệm vụ chính trị trung tâm của Học viện là đào tạo và nghiên cứu khoa học, các tổ chức đoàn luôn hướng hoạt động đoàn vào việc hỗ trợ, nâng cao chất lượng giảng dậy, học tập, nghiên cứu khoa học của ĐVTN, đã tạo ra môi trường học tập lành mạnh, thân thiện góp phần đẩy mạnh tinh thần giảng dạy, ý thức học tập, rèn luyện trong ĐVTN; thông qua các hoạt động như: hội nghị học tốt, tọa đàm phương pháp học tập tích cực; các cuộc thi, câu lạc bộ học thuật; nhóm nghiên cứu trẻ”, đẩy mạnh thực hiện phương pháp giảng dạy tích cực trong đội ngũ giáo viên trẻ. Tổ chức tốt “Phong trào sáng tạo trẻ” cho cán bộ, giáo viên trẻ, học viên, sinh viên. Tổ chức các cuộc thi học thuật cho học viên, sinh viên như cuộc thi Mini Robocon với chủ đề “Quân đội nhân dân Việt Nam – những mốc son lịch sử”, “Bảo vệ biển đảo”,… thông qua những cuộc thi nhằm tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích, trí tuệ cho học viên, đồng thời rèn luyện bản lĩnh chính trị, kỹ năng thực hành thực tập, tác phong làm việc theo nhóm,…
Ba là, về phong trào thanh niên tình nguyện và hoạt động phối hợp, kết nghĩa đã tạo môi trường tốt để giáo dục, rèn luyện ĐVTN, thể hiện tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, góp phần xây dựng cơ sở chính trị địa bàn vững mạnh.
Phong trào thanh niên tình nguyện được tổ chức hiệu quả, gắn với phong trào thi đua “Tuổi trẻ Quân đội chung tay xây dựng nông thôn mới”. Các hoạt động tập trung vào nhiệm vụ chính trị, xây dựng nếp sống văn hóa, kết hợp tình nguyện tại vùng sâu, vùng xa để giáo dục truyền thống, hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội, và xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh. Nhiều chương trình ý nghĩa đã được triển khai như hiến máu nhân đạo, “Tiếp sức mùa thi”, “Phổ cập tin học”, hỗ trợ gia đình chính sách, thực hiện chương trình “Ngôi nhà 100 đồng”, “Nghĩa tình biên giới, hải đảo”,…
Hoạt động phối hợp, kết nghĩa với tổ chức đoàn các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Hà Nội và các tổ chức đoàn địa phương nơi Học viện đóng quân được duy trì thường xuyên, phối hợp tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, kết hợp thực hiện công tác dân vận đã làm phong phú hơn hình thức hoạt động đoàn, đồng thời xây dựng mối quan hệ quân – dân ngày càng bền chặt.
Bên cạnh những kết quả đạt được, trong công tác Đoàn thời gian qua vẫn còn một số hạn chế cần quan tâm khắc phục. Đó là: Trước áp lực của mặt trái nền kinh tế thị trường tốc độ phát triển đô thị hoá đang hàng giờ ảnh hưởng đến cuộc sống của thanh niên. Một số mặt công tác, lĩnh vực còn chậm đổi mới không theo kịp sự chuyển dịch khá nhanh của xã hội; công tác giáo dục của Đoàn có lúc có nơi còn chậm đổi mới về nội dung, phương thức, thiếu tính sắc bén… chưa tác động tích cực đến các đối tượng đặc thù; việc nắm bắt tư tưởng ĐVTN chưa kịp thời. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ vẫn chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Bên cạnh lớp ĐVTN tiến bộ, vẫn còn một bộ phận thanh niên thiếu ý thức rèn luyện, sống thực dụng, thích hưởng thụ xa vào tệ nạn xã hội,…..
Hiện nay, đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực có những diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường; thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Mặt trái của nền kinh tế thị trường đã và đang tác động mạnh mẽ, làm nảy sinh những mâu thuẫn, bức xúc trong xã hội; tình hình biên giới, biển đảo còn tiềm ẩn nguy cơ gây mất ổn định; thiên tai, thảm họa, ô nhiễm môi trường, dịch bệnh diễn biến phức tạp. Các thế lực thù địch đang triệt để lợi dụng vấn đề “dân tộc”, “tôn giáo”, “dân chủ”, “nhân quyền”, những sơ hở, yếu kém trong quản lý, phát triển kinh tế – xã hội của ta để xuyên tạc, vu khống, chống Đảng, Nhà nước, quân đội, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; kích động, lôi kéo, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chia rẽ mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân và nhân dân với Đảng, Nhà nước và quân đội; thực hiện “phi chính trị hóa” Quân đội. Đồng thời để khắc phục những hạn chế và tồn tại, cần thực hiện đồng thời những giải pháp sau đây:
Một là, Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với công tác thanh niên trong Học viện. Đây là giải pháp quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng công tác thanh niên trong tình hình mới. Để thực hiện tốt vấn đề này, Công tác đoàn và phong trào thanh niên trong Học viện phải đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của tổ chức đảng, sự chỉ đạo của chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy các cấp và hướng dẫn của cơ quan chức năng cấp trên. Để làm được điều đó, cần có nhận thức đúng về vị trí, vai trò, nhu cầu hoạt động của tổ chức Đoàn và phong trào thanh niên trong cơ quan, đơn vị; kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng của thanh niên; thường xuyên chỉ đạo cho tổ chức Đoàn và phong trào thanh niên về nội dung, hình thức, biện pháp hoạt động, bảo đảm giữ vững định hướng chính trị, tư tưởng, phù hợp với đặc điểm, yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Học viện, đơn vị và phù hợp với trình độ, thị hiếu của ĐVTN. Cơ quan chính trị cần nắm vững các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn của cấp trên về công tác thanh niên, thực trạng công tác đoàn và phong trào thanh niên, làm tốt công tác tham mưu, hướng dẫn công tác thanh niên một cách kịp thời, sát, đúng. Người chỉ huy các cấp cần đánh giá đúng và biết cách khai thác, phát huy mọi tiềm năng, trí tuệ, sức sáng tạo, bầu nhiệt huyết của thanh niên; tạo môi trường thuận lợi để tổ chức Đoàn và đoàn viên, thanh niên cống hiến, rèn luyện, tiến bộ, trưởng thành. Đồng thời, tạo điều kiện về thời gian, kinh phí cho hoạt động, đặc biệt không “khoán trắng” hoặc xem nhẹ hoạt động đoàn; duy trì thành nền nếp chế độ nghe cán bộ đoàn báo cáo và gặp gỡ đối thoại với thanh niên; tuyệt đối tránh khoán trắng công việc cho tổ chức Đoàn.
Hai là, đổi mới nội dung công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, phẩm chất đạo đức, lối sống, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của thanh niên Học viện đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam XHCN trong tình hình mới. Đây là giải pháp quan trọng trong việc giáo dục thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện nay, nhằm xây dựng cho thanh niên có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, để họ vượt qua mọi khó khăn, thử thách vươn lên, xứng đáng là lớp người kế tục sự nghiệp cách mạng của thế hệ đi trước. Luôn có bản lĩnh vững vàng, đạo đức cách mạng và lối sống đẹp; có ước mơ, hoài bão, khát vọng đưa đất nước vươn lên; có tri thức, sức khỏe, kỹ năng xã hội, năng lực chuyên môn, làm chủ khoa học – công nghệ hiện đại, kiên quyết đấu tranh để bảo vệ lẽ phải, không bị sa ngã bởi cám dỗ lợi ích vật chất tầm thường, xứng đáng với vị trí, vai trò lịch sử của mình là “người chủ tương lai của đất nước, là lực lượng quan trọng, góp phần to lớn vào sự thành công của sự nghiệp đổi mới đất nước”.
Đồng thời, thường xuyên đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục về học tập chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; nâng cao cảnh giác, phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu “Diễn biến hoà bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, âm mưu “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch, đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái trên không gian mạng với các hình thức phong phú, đa dạng. Nâng cao cho thanh niên trong Học viện nhận thức sâu sắc, đầy đủ về giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và thực hiện nghiêm túc Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới”. Chú trọng giáo dục, quán triệt sâu sắc chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những đặc trưng cơ bản của phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”; giáo dục mục tiêu, lý tưởng, xây dựng niềm tin, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, từ đó góp phần xây dựng người thanh niên trong Học viện luôn có lý tưởng cách mạng, phẩm chất đạo đức trong sáng, có nghị lực để phấn đấu vươn lên trước thử thách mới trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thường xuyên “rèn đức, luyện tài”, tiến công vào lĩnh vực khoa học, công nghệ, tiếp cận tri thức mới của thời đại, xung kích trên mặt trận quốc phòng, an ninh; không ngại khó khăn, gian khổ, sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc cần.
Ba là, phát huy và đề cao vai trò xung kích chủ động sáng tạo, làm chủ khoa học – công nghệ, có nhiều sản phẩm phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh trong thanh niên Học viện KTQS. Thanh niên Học viện KTQS cần phát huy vai trò xung kích trong tham gia phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương nơi Học viện đóng quân. Cấp ủy đảng cần quan tâm, phát động các phong trào thi đua học tập, nghiên cứu, lao động, sản xuất để tạo động lực mới cho thanh niên. Các tổ chức đoàn cần cụ thể hóa phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”, “Tuổi trẻ tham gia xây dựng văn minh đô thị” phù hợp với đặc điểm địa phương. Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động tình nguyện tại chỗ, tổ chức chiến dịch tình nguyện theo mùa và nhiệm vụ, phối hợp với chính quyền địa phương tham gia xóa mù chữ, xóa đói giảm nghèo, góp phần xây dựng địa bàn đóng quân vững mạnh. Các cấp bộ Đoàn cần thường xuyên quan tâm, phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ tham gia bảo vệ tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Cần đẩy mạnh hoạt động các mô hình tổ, đội, nhóm, câu lạc bộ thanh niên xung kích tham gia phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn giao thông. Đồng thời, tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới, hải đảo”, “Hành trình tuổi trẻ vì biển đảo quê hương”,… với nhiều nội dung, hình thức phong phú, thiết thực. Bên cạnh đó, cần triển khai thực hiện có hiệu quả các phong trào: “Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao”; “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ” trong thanh niên Học viện KTQS. Thực hiện phương châm: “ở đâu có đoàn viên, thanh niên và hoạt động Đoàn, ở đó có hoạt động sáng tạo”.
Bốn là, chăm lo xây dựng các tổ chức Đoàn trong Học viện KTQS vững mạnh, thực sự là trường học xã hội chủ nghĩa trong thanh niên, đội dự bị tin cậy của Đảng. Đây là yêu cầu của công tác thanh niên, là nội dung quan trọng của công tác xây dựng Đảng; đồng thời, cũng là mục tiêu, động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước. Do đó, cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành phải quán triệt tư tưởng “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau” và lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Phải củng cố tổ chức Đoàn. Phải đoàn kết nội bộ thật chặt chẽ, và phải đoàn kết rộng rãi các tầng lớp thanh niên”, coi việc xây dựng tổ chức đoàn vững mạnh là hạt nhân đoàn kết, tập hợp, vận động các tầng lớp thanh niên; là nhiệm vụ chính trị có tầm chiến lược, liên quan đến thành bại của cách mạng.
Với tinh thần tập trung cho cơ sở, các cấp bộ Đoàn trong Học viện tiếp tục tăng cường các giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn. Coi trọng thực lực ở cơ sở, nhất là chi đoàn, nơi trực tiếp thực hiện các chủ trương công tác của Đoàn, trực tiếp rèn luyện ĐVTN. Tiếp tục đẩy mạnh công tác đoàn kết tập hợp thanh niên, chăm lo và làm nòng cốt cho việc xây dựng và phát triển tổ chức Hội với phương châm “Ở đâu có thanh niên ở đó có tổ chức Đoàn, tổ chức Hội” và “Đoàn phải mạnh, Hội phải rộng, đoàn viên tiêu biểu trong mọi tập thể thanh niên và ở cộng đồng dân cư”. Vì vậy thời gian tới, Đoàn thanh niên trong Học viện cần đặc biệt quan tâm, chủ động nắm bắt tâm tư nguyện vọng, tạo ra các sân chơi bổ ích, các hoạt động góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm trong học tập, rèn luyện, nghiên cứu khoa học, … Song song đó cần tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Đoàn; tham mưu cho Đảng ủy Học viện làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng về chính trị, chuyên môn vụ cho đội ngũ cán bộ Đoàn các cấp. Tăng cường công tác kiểm tra của Đoàn; nâng cao chất lượng giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp bổ sung nguồn sinh lực mới cho Đảng từ ĐVTN, góp phần xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong thời kỳ mới.
Năm là, nâng cao chất lượng hoạt động thực tiễn, phát huy tính tích cực, chủ động, tự giác của thanh niên trong học tập, rèn luyện và công tác, nâng cao trình độ năng lực đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Có thể khẳng định, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đoàn viên, thanh niên Việt Nam sẽ không ngừng xung kích trong học tập, lao động, sáng tạo, khởi nghiệp, làm chủ kiến thức khoa học, công nghệ hiện đại, phát huy vai trò, đóng góp công sức thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thời kỳ mới.
Trước yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế hiện nay; đặc biệt là yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đòi hỏi bản thân mỗi thanh niên phải nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò “là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước…”. Từ đó, luôn chủ động, tích cực học tập, rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống, tác phong công tác; không ngừng nâng cao trình độ, năng lực, kiến thức trên mọi lĩnh vực; thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của thanh niên đối với Tổ quốc; tích cực tham gia lao động sản xuất, phát triển kinh tế – xã hội, giữ gìn an ninh, trật tự, làm chủ khoa học – công nghệ, góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.
Phát huy tính tích cực của thanh niên trong kế thừa, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, niềm tự hào dân tộc; phát huy tinh thần trách nhiệm với bản thân, với cộng đồng, xã hội và quân đội. Theo đó, bản thân mỗi thanh niên cần tích cực học tập và tự học tập để nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, khoa học, kỹ thuật, tay nghề để thích ứng với những thay đổi của tình hình kinh tế – xã hội, nhiệm vụ chính trị của quân đội. Thanh niên phải xung kích, đi đầu trong sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng đơn vị vững mạnh. Đồng thời, tăng cường phối hợp hoạt động với lực lượng thanh niên trên các địa bàn đóng quân; thực hiện tốt công tác đối ngoại quân sự và công tác dân vận, tập trung vào xây dựng cơ sở chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; thực hiện tốt chức năng của “đội quân công tác”, góp phần xây dựng mối quan hệ đoàn kết máu thịt quân dân và củng cố “thế trận lòng dân” ngày càng thêm vững chắc.
Quán triệt Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết số 57-NQ/TW), cần tập trung đẩy mạnh các phong trào hành động cách mạng, phát huy vai trò tiên phong, xung kích, sáng tạo của thanh niên kết hợp thực hiện chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Tập trung đẩy mạnh nâng cao chất lượng phong trào thi đua tình nguyện tham gia phát triển kinh tế xã hội, giữ gìn an ninh trật tự và an toàn xã hội phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong phòng chống tội phạm và các tệ nạn xã hội trong thanh thiếu niên. Khẳng định tính xung kích, đi đầu của Đoàn thanh niên trong phát triển kinh tế xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa của đất nước.
Thanh niên và công tác thanh niên ngày nay có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng và hết sức to lớn. Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không; đất nước ta có hội nhập và sánh vai được với các cường quốc năm châu như Bác Hồ mong muốn và căn dặn hay không; cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường XHCN hay không; một phần lớn là tùy thuộc vào lực lượng thanh niên và phụ thuộc vào việc bồi dưỡng, rèn luyện, đào tạo thế hệ trẻ. Với tinh thần đó, tôi xin đề nghị các cấp ủy đảng, chính quyền, các đoàn thể, các địa phương cần quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, tư tưởng chỉ đạo của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên trong thời kỳ mới; tin tưởng, mạnh dạn giao nhiệm vụ cho thanh niên; quan tâm, giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện để thanh niên tự tin tham gia vào các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước, của các địa phương, đơn vị. Chăm lo quyền lợi chính đáng của thanh niên, tạo điều kiện thuận lợi để thanh niên được học tập, rèn luyện, phát triển toàn diện, cống hiến và trưởng thành.
Đảng, Nhà nước và nhân dân ta hết sức coi trọng, đặt niềm tin sâu sắc vào lực lượng thanh niên và tổ chức đoàn. Song bản thân thanh niên và tổ chức đoàn cũng cần nhận thức sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò và sứ mệnh quan trọng của mình, nâng cao hơn nữa ý thức trách nhiệm, không ngừng nỗ lực, phấn đấu học tập, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao trình độ tri thức, đạo đức cách mạng để thực hiện bằng được sứ mệnh lịch sử, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới, sáng tạo, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta giữ vững các thành quả của cách mạng, thực hiện bằng được mục tiêu cao cả: Xây dựng Tổ quốc ta ngày càng hùng cường; đất nước ta ngày càng giàu mạnh; nhân dân ta ngày càng hạnh phúc; dân tộc ta ngày càng vẻ vang, ngẩng cao đầu sánh vai với các cường quốc năm châu trên thế giới.
Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh đang đứng trước những thời cơ, thuận lợi và cả khó khăn, thách thức đan xen. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, cán bộ; chúng gia tăng các hoạt động móc nối, cài cắm vào nội bộ, thu thập tình báo trên các lĩnh vực trọng yếu, cơ mật,… nhất là trong dịp chuẩn bị nhân sự đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XII, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Từ cơ sở lý luận, thực tiễn trên đã chứng minh, phát huy vai trò của đoàn viên, thanh niên Học viện KTQS trong xung kích sáng tạo bảo vệ Tổ quốc theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới là vấn đề cần nghiên cứu và có tính cấp bách, do vậy cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên./.
Thượng sĩ Nguyễn Thu Phương – D1- Học viện Kỹ thuật quân sự
Tài liệu tham khảo
- Ban Chấp hành Trung ương, Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 30/10/2016 về tăng cường xây dựng chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
- Bộ Chính trị, Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
- Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I, Tập II, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- Hồ Chí Minh Toàn tập, tập 2 (2002), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
- Hồ Chí Minh Toàn tập, tập 3 (2002), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
- Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 5(2000), Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
- Tổng cục Chính trị (2022), Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Quân đội lần thứ X (2022-2027)
- Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng (2022), Bài phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XII (2022-2027)
- Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Diễn văn tại lễ kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, ngày 3/2/2020