Sáng 15/11/2022, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. Qua kết quả biểu quyết điện tử tại phiên họp cho thấy có 470 đại biểu Quốc hội tán thành thông qua Nghị quyết, chiếm 94,38%. Như vậy, Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk đã chính thức được thông qua với tỷ lệ tán thành cao. Nghị quyết này quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù đối với TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk về quản lý tài chính, ngân sách nhà nước; phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực quy hoạch; ưu đãi thu hút đầu tư; ưu đãi đối với chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt.
Trong vòng 5 năm kể từ thời điểm Nghị quyết có hiệu lực thi hành, vào ngày 1/1/2023, dự án đầu tư sản xuất, chế biến cà phê trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột được áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong thời gian 30 năm, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm và giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 09 năm tiếp theo.
Dự án đầu tư trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột thuộc các lĩnh vực sản xuất, bảo quản, chế biến nông sản (trừ dự án đầu tư sản xuất, chế biến cà phê); du lịch văn hóa, du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái; y tế, giáo dục và đào tạo (trừ các dự án được hưởng ưu đãi đầu tư theo các chính sách xã hội hóa); sản xuất sản phẩm tiết kiệm năng lượng, sản phẩm phục vụ ngành công nghiệp năng lượng tái tạo; đầu tư kinh doanh trung tâm logistics, cảng cạn, kho hàng hóa được áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 10% trong thời gian 15 năm, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm và giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 9 năm tiếp theo.
Cũng theo quy định tại Nghị quyết, dự án đầu tư sản xuất, chế biến cà phê trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột được áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong thời gian 30 năm, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm và giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 9 năm tiếp theo…
Trong thời gian thực hiện Nghị quyết này, chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt làm việc tại các cơ quan chuyên môn và đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc TP. Buôn Ma Thuột được miễn thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công tại TP. Buôn Ma Thuột.
Đây là một số trong các cơ chế đặc thù mà Quốc hội vừa thông qua cho TP. Buôn Ma Thuột.
Các vấn đề này đã được Ủy ban thường vụ Quốc hội báo cáo, giải trình ngay trước khi các đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua Nghị quyết.heo Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường, khi trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, thực hiện Kết luận số 67 của Bộ Chính trị về phạm vi, quy mô của các chính sách, trong số 10 nhóm nhiệm vụ tại Kết luận, có 5 nhóm chính sách thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội đã được thể hiện đầy đủ trong Dự thảo Nghị quyết, bảo đảm tính tương đồng với các tỉnh có cơ chế đặc thù trong cả nước, đồng thời phát huy thế mạnh của địa phương.
Vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 23, theo đó các cơ chế, chính sách đặc thù cho Vùng sẽ được xây dựng trong thời gian tới và cùng với Nghị quyết này sẽ tạo khung chính sách ưu đãi tương đối toàn diện để thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk phát triển thành cực tăng trưởng, kích hoạt cho cả Vùng phát triển. Việc xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù cho một đơn vị hành chính cấp huyện là vấn đề mới, chưa có tiền lệ; mặt khác, các chính sách cần tương thích với khả năng hấp thụ và tổ chức thực hiện.
Chính sách ưu đãi đầu tư trong Dự thảo Nghị quyết chỉ áp dụng đối với dự án mới (được chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong thời gian Nghị quyết này có hiệu lực thi hành) trên địa bàn thành phố TP. Buôn Ma Thuột thuộc những ngành, lĩnh vực cần thu hút theo định hướng của Bộ Chính trị tại Kết luận số 67. Trong quá trình thẩm định, xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư của dự án, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk chịu trách nhiệm chỉ đạo lấy ý kiến thẩm định đầy đủ của các cơ quan liên quan; đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát việc chấp hành quy định pháp luật, tránh lợi dụng chính sách.
Tuy nhiên, để bảo đảm chặt chẽ, tránh lợi dụng pháp luật để gian lận, trốn thuế, tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH xin bổ sung khoản 1 Điều 7 trong Dự thảo Nghị quyết nội dung:“Giao Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương theo dõi, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật đối với hoạt động của các doanh nghiệp, dự án được hưởng ưu đãi về thuế theo quy định tại Nghị quyết này để có các giải pháp ngăn chặn việc lợi dụng chính ưu đãi.”
Cũng có một số ý kiến đề nghị bổ sung chính sách nhằm khuyến khích các doanh nghiệp trong lĩnh vực khoa học công nghệ, môi trường, giáo dục.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo, trong quá trình soạn thảo, trên cơ sở định hướng tại Kết luận số 67, những ngành, lĩnh vực phù hợp đã được lựa chọn phù hợp thực tiễn phát triển của thành phố Buôn Ma Thuột.
Ngoài ra, theo Chương trình hành động tại Nghị quyết số 103/NQ-CP, Chính phủ đã đề ra 32 nhiệm vụ cụ thể để thực hiện Kết luận số 67, trong đó có 23 nhiệm vụ về phát triển các ngành, lĩnh vực, qua đó sẽ tạo hỗ trợ ưu đãi đầu tư trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột. Điều 4 của Dự thảo Nghị quyết cũng đã quy định về chính sách khuyến khích thuế nói chung, trong đó bao gồm cả doanh nghiệp trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, môi trường và giáo dục. Trên cơ sở thí điểm sẽ nghiên cứu, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội, tạo động lực phát triển vùng Tây Nguyên để báo cáo Quốc hội khi sơ kết, tổng kết, đánh giá Nghị quyết này.
Việc ban hành cơ chế đặc thù cho TP. Buôn Ma Thuột nhằm cụ thể hóa Kết luận của Bộ Chính trị với mục tiêu, mục đích gắn với giải pháp cụ thể để phát triển TP. Buôn Ma Thuột là trung tâm vùng Tây nguyên. Đối với tỉnh Đắk Lắk sẽ được hưởng các cơ chế, chính sách riêng về phát triển Vùng theo Nghị quyết số 23 của Bộ Chính trị”, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường giải trình trước Quốc hội.
Chy Lê