Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ký Quyết định số 1018/QĐ-TTg phê duyệt Nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt Khởi nghĩa Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn. Phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch gồm không gian hình thành và phát triển, không gian cảnh quan, các địa danh, địa điểm, địa giới tự nhiên có quan hệ mật thiết trong quá trình hình thành 12 di tích thuộc Di tích quốc gia đặc biệt Khởi nghĩa Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn trên địa bàn 12 thôn thuộc 06 xã: Vũ Lễ, Tân Lập, Long Đống, Tân Hương, Hưng Vũ và Vũ Lăng và các khu vực đồi núi, đồng ruộng, làng xóm, dân cư lân cận có liên quan thuộc huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn.
Phạm vi và ranh giới lập quy hoạch có diện tích khoảng 234,875 ha. Trong đó, khu vực bảo vệ của Di tích quốc gia đặc biệt Khởi nghĩa Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn bao gồm 12 điểm di tích: Bó Tát, Nà Kheo, Sa Khao, Mỏ Rẹ (xã Tân Hương), đình Nông Lục, đồn Mỏ Nhài, (xã Hưng Vũ), Thâm Thoong – Dập Dị, Trường Vũ Lăng (xã Vũ Lăng), Khuổi Nọi (xã Vũ Lễ), Lân Pán, Lân Táy – Mỏ Pia (xã Tân Lập) và đèo Tam Canh (xã Long Đống).
Mục tiêu lập quy hoạch nhằm nhận diện đầy đủ giá trị của Di tích quốc gia đặc biệt Khởi nghĩa Bắc Sơn – dấu son lịch sử mở đầu cho phong trào cách mạng giành độc lập dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng thời kỳ 1930 – 1945; hoàn thiện hệ thống hồ sơ, dữ liệu làm cơ sở chuyển đổi số và tự động hóa trong quản lý; tạo lập khung pháp lý, chính sách thu hút nguồn lực để quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích.
Bảo tồn và phát huy giá trị di tích Khởi nghĩa Bắc Sơn trở thành điểm thăm quan về nguồn, nơi tìm hiểu, tuyên truyền, giáo dục tinh thần yêu nước, truyền thống đấu tranh cách mạng của Nhân dân ta; khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên gắn với phát triển du lịch bền vững, bảo vệ môi trường, góp phần nâng cao đời sống của người dân trong khu vực; phát huy giá trị di sản văn hóa của các dân tộc và nâng cao ý thức, trách nhiệm của cộng đồng trong việc bảo tồn các giá trị di sản văn hóa truyền thống.
Đồng thời, hoàn chỉnh ranh giới, phạm vi khoanh vùng bảo vệ di tích; xác định chức năng, chỉ tiêu sử dụng đất cho khu di tích, khu dân cư và khu vực bảo vệ môi trường; tổ chức không gian, bố trí hệ thống hạ tầng kỹ thuật phù hợp với các giai đoạn bảo tồn, phát huy giá trị di tích.
Làm căn cứ pháp lý để quản lý và bảo vệ di tích; lập, thẩm định, phê duyệt và triển khai các dự án thành phần bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích; xây dựng các quy định để quản lý, kiểm soát không gian quy hoạch kiến trúc cảnh quan di tích và các khu vực liền kề di tích, phù hợp với quy hoạch được duyệt và quy hoạch khác có liên quan.
Bắc Sơn là huyện miền núi vùng cao của tỉnh Lạng Sơn, gắn liền với tên gọi của nền văn minh người Việt cổ thuộc thời đại đá mới – “Văn hóa Bắc Sơn”. Văn hóa Bắc Sơn không chỉ là niềm tự hào, mà còn có tầm quan trọng đặc biệt đối với việc hình thành, phát triển của đất nước và con người Việt Nam.
Ngày 3/2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, ngày 25/9/1936, Chi bộ Đảng đầu tiên ở Bắc Sơn được thành lập, đánh dấu bước ngoặt mới của phong trào cách mạng Bắc Sơn. Từ đây, nhân dân Bắc Sơn có người chỉ lối, đưa đường, các cuộc đấu tranh được tổ chức chặt chẽ và phát triển mạnh mẽ.
“Nghe rừng âm u tiếng ngàn ca nguồn sống
Nay toàn dân say gió lành bên khe suối
Khi nhìn châu xưa bóng cờ mấy cánh sao vàng
Ðồn cao vách đá nép mây huy hoàng
Toán chiến sĩ bước về châu xưa xây đồn
Ðoàn người Việt mới quyết hy sinh một lòng
Gươm đao chung sức phá xiềng cùng chặt gông
Ra tay đắp nền xây châu Bắc Sơn.”
Dưới ánh sáng, đường lối đúng đắn của Đảng và sự lãnh đạo trực tiếp của Xứ ủy Bắc Kỳ, khí thế cách mạng ở Bắc Sơn ngày càng dâng cao; căn cứ vũ trang được xây dựng, Đội Du kích Bắc Sơn được thành lập và phát triển nhanh chóng, cùng nhân dân liên tiếp tiến công diệt trừ các phần tử phản động, tay sai, làm tan rã chính quyền. Tuy nhiên, trước sự đàn áp dã man, tàn bạo của địch, sau một tháng chiến đấu dũng cảm, kiên cường, các chiến sĩ Bắc Sơn đã rút vào hoạt động bí mật để bảo toàn, phát triển lực lượng và chuẩn bị khởi nghĩa giành chính quyền.
Cuộc khởi nghĩa đã tạo ra căn cứ địa và lực lượng vũ trang đầu tiên do Đảng ta tổ chức và lãnh đạo. Không lâu sau, kể từ khi ra đời, Đội Du kích Bắc Sơn đã được Trung ương Đảng quyết định phát triển thành Trung đội Cứu quốc dân để làm nòng cốt xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng.
Khởi nghĩa Bắc Sơn tuy diễn ra trong phạm vi một địa phương với thời gian không dài nhưng có vị trí và ý nghĩa lịch sử vô cùng quan trọng, là tiếng súng mở đầu phong trào giải phóng dân tộc ở Đông Dương, đánh dấu bước trưởng thành lớn mạnh của phong trào cách mạng ở Lạng Sơn sau những năm đấu tranh kiên cường, gian khổ. Tinh thần đấu tranh của Khởi nghĩa Bắc Sơn đã thúc đẩy phong trào cách mạng trong cả nước.
Với ý nghĩa lịch sử, văn hóa, Khu Du kích khởi nghĩa Bắc Sơn đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt vào tháng 12/2016. Sự kiện này đã tô thắm thêm trang sử hào hùng của nhân dân các dân tộc huyện Bắc Sơn, là cơ sở để xây dựng huyện Bắc Sơn nói riêng, tỉnh Lạng Sơn nói chung ngày càng phát triển.
The Cuong
