Trung Quốc đã công bố việc hoàn thành vành đai xanh chắn cát dài 3.046 km dọc theo sa mạc Taklimakan, sa mạc lớn nhất của quốc gia này. Sau Vạn lý trường thành, dự án này được coi là “một kỳ tích khác trong lịch sử loài người”.
Theo Xinhua đưa tin, dự án bao gồm việc trồng cây liễu đỏ, cây sacsaoul và các loài cây khác trên diện rộng ở một dải dọc theo rìa phía nam của sa mạc Taklimakan thuộc Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương, Tây Bắc Trung Quốc. Các loài thực vật này nhằm mục đích hoạt động như một loại tường an ninh sinh thái ngăn chặn luồng gió sa mạc và bão cát, gây thiệt hại đáng kể cho ngành nông nghiệp trong khu vực.
Đây là một phần của Chương trình Rừng chắn gió Ba phía Bắc của Trung Quốc, một sáng kiến lớn nhằm ngăn chặn sự mở rộng của Sa mạc Gobi và các khu vực khô cằn khác thông qua việc tái trồng rừng. Dự án được khởi động vào năm 1978 và dự kiến hoàn thành vào năm 2050. Khi hoàn thành, dự án có thể bao gồm tới 100 tỷ cây và sẽ là dự án kỹ thuật sinh thái lớn nhất thế giới.
Được gọi là “Vạn lý trường thành xanh” của Trung Quốc không phải không có những lời chỉ trích. Theo Hội Địa lý Hoàng gia Anh, một số nhà khoa học đã đặt câu hỏi liệu chương trình này có thực sự bền vững hay không.
Một số nhà nghiên cứu cảnh giác với những tác động lâu dài của việc trồng cây ở một khu vực mà chúng không phải là cây bản địa, trong khi những người khác lại cho rằng việc trồng cây độc canh sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến động vật hoang dã và có thể khiến rừng dễ bị bùng phát dịch bệnh. Thậm chí còn có lo ngại rằng các vành đai cây không hiệu quả trong việc giảm bão cát.
Tuy nhiên, sáng kiến này cho thấy Trung Quốc đang có những bước đi chống lại tình trạng sa mạc hóa, vốn ảnh hưởng đến hơn 27% diện tích đất đai của đất nước và khoảng 400 triệu người.
Sa mạc hóa là quá trình biến đổi đất đai màu mỡ thành sa mạc khô cằn, do sự kết hợp của các yếu tố tự nhiên và hoạt động của con người, chẳng hạn như canh tác không bền vững và phá rừng. Trong những thập kỷ gần đây, vấn đề này đã trở nên trầm trọng hơn do tác động của biến đổi khí hậu.
Trung Quốc được coi là một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, mặc dù nó sẽ ảnh hưởng đến một số khu vực của tất cả các châu lục trên Trái Đất. Ngay cả châu Âu, thường được liên kết với khí hậu ôn hòa hoặc ôn đới, cũng không an toàn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các khu vực bán khô hạn của Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Ý, Hy Lạp, Síp, Bulgaria và Romania có nguy cơ biến thành sa mạc trong thế kỷ này.
Một báo cáo của Liên Hợp Quốc công bố trong tháng này gọi sa mạc hóa là “mối nguy hiểm toàn cầu, đe dọa sự sống còn”, lưu ý rằng 77,6% diện tích đất của Trái Đất khô hơn vào năm 2020 so với ba mươi năm trước.
Nếu không có những nỗ lực chung, hàng tỷ người sẽ phải đối mặt với tương lai bị đánh dấu bằng nạn đói, di dời và suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, bằng cách áp dụng các giải pháp sáng tạo và thúc đẩy sự đoàn kết toàn cầu, nhân loại có thể vượt qua thách thức này. Câu hỏi không phải là liệu chúng ta có công cụ để ứng phó hay không mà là liệu chúng ta có ý chí hành động hay không.
Minh Anh