Ngày 7/7/2025, tại thủ đô Kuala Lumpur (Malaysia), cuộc họp của các Quan chức cao cấp ASEAN (SOM) đã chính thức diễn ra nhằm chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 58 (AMM-58) và các hội nghị liên quan. Đoàn Việt Nam do Đại sứ Trần Đức Bình, Quyền Trưởng SOM ASEAN Việt Nam, dẫn đầu tham dự sự kiện.
Tại cuộc họp, các Quan chức cao cấp ASEAN đã tiến hành rà soát toàn diện chương trình nghị sự và công tác hậu cần phục vụ Hội nghị AMM-58 và các hội nghị liên quan. Các hội nghị bộ trưởng lần này có ý nghĩa đặc biệt, diễn ra chỉ vài tuần sau Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 – sự kiện mang lại nhiều kết quả mang tính bước ngoặt, mở ra giai đoạn phát triển mới cho ASEAN. Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo cấp cao, các bộ trưởng sẽ thảo luận sâu về định hướng và giải pháp cụ thể nhằm hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, cũng như triển khai các chiến lược hợp tác trong thời gian tới.
Tại hội nghị, các bộ trưởng sẽ cụ thể hóa các bước để Timor-Leste chính thức gia nhập ASEAN, trong đó tập trung thảo luận chi tiết về lộ trình gia nhập và việc triển khai các thủ tục liên quan đến việc tham gia các văn kiện pháp lý của ASEAN. Đồng thời, ASEAN sẽ tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp hỗ trợ Timor-Leste sau khi nước này trở thành thành viên chính thức.
Ngoài ra, các bộ trưởng sẽ tiến hành đánh giá tổng thể quan hệ giữa ASEAN và các đối tác, thông qua các kế hoạch hợp tác trong giai đoạn sắp tới. Các vấn đề quốc tế và khu vực đang thu hút sự quan tâm đặc biệt cũng sẽ được đưa ra thảo luận nhằm tìm kiếm các giải pháp chung.
Theo kế hoạch, Hội nghị AMM-58 và các hội nghị liên quan sẽ diễn ra từ ngày 8 đến 11/7/2025 tại Trung tâm Hội nghị Kuala Lumpur, với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN, Timor-Leste và 17 đối tác đối thoại của ASEAN. Trong khuôn khổ hội nghị, các bộ trưởng sẽ tham dự khoảng 20 hoạt động thuộc các cơ chế hợp tác như ASEAN, ASEAN+1, ASEAN+3, Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF).
Phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Trần Đức Bình cùng đại diện các nước đánh giá cao vai trò của Malaysia trên cương vị Chủ tịch ASEAN trong việc điều phối và dẫn dắt hợp tác khu vực, góp phần mang lại nhiều tiến triển quan trọng và từng bước hiện thực hóa định hướng phát triển “bao trùm và bền vững”.
Đại sứ Trần Đức Bình và các Trưởng SOM cũng đã thảo luận nhiều nội dung cụ thể liên quan đến khả năng thích ứng của ASEAN trước các biến động địa kinh tế; thúc đẩy quan hệ với các đối tác hiện có; xem xét các đề xuất thiết lập quan hệ đối tác mới; và thống nhất thủ tục, quy trình kết nạp Timor-Leste trở thành thành viên chính thức của ASEAN. Những nội dung này sẽ được tổng hợp, báo cáo và trình lên các Bộ trưởng Ngoại giao trong các phiên họp sắp tới.
Cuộc họp SOM ASEAN lần này không chỉ là bước chuẩn bị kỹ lưỡng về nội dung và hậu cần cho Hội nghị AMM-58 và các hội nghị liên quan, mà còn thể hiện quyết tâm chung của các nước thành viên trong việc củng cố đoàn kết, nâng cao năng lực thích ứng và thúc đẩy vai trò trung tâm của ASEAN trong bối cảnh khu vực và thế giới có nhiều biến động. Những kết quả thảo luận tại cuộc họp sẽ là cơ sở quan trọng để các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đưa ra các quyết định chiến lược, định hình tương lai phát triển của Cộng đồng ASEAN trong thời gian tới.
Cũng trong ngày 7/7, đã diễn ra Hội nghị Ban Điều hành Hiệp ước khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ). Hội nghị tập trung trao đổi về tình hình triển khai Kế hoạch hành động SEANWFZ giai đoạn 2023-2027, các sáng kiến kỷ niệm 30 năm Hiệp ước SEANWFZ (1995-2025) và thúc đẩy tham vấn với các nước sở hữu vũ khí hạt nhân về việc tham gia ký kết Nghị định thư SEANWFZ.
Ngày 8/7, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các hoạt động đầu tiên trong khuôn khổ Hội nghị AMM-58, gồm Đối thoại giữa các bộ trưởng ngoại giao ASEAN với Uỷ ban liên chính phủ ASEAN về nhân quyền (AICHR) và Hội nghị Ủy ban Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ)./.
Thế Nguyễn