(Đà Nẵng). Ngày 4/11/2025, tại Cung Hội nghị quốc tế (ICP), Furama Resort, đã diễn ra ngày làm việc đầu tiên của Diễn đàn Kinh tế Thụy Sỹ – Việt Nam 2025 (SVEF) với chủ đề “Quan hệ đối tác đổi mới vì tăng trưởng bền vững: Kết nối Việt Nam với các Hệ sinh thái Khu vực và Toàn cầu” ; “Tầm nhìn chiến lược về hội nhập khu vực và quốc tế của Việt Nam”, do Tổ chức SVEF, Đại sứ quán Thuỵ Sĩ tại Việt Nam và UBND thành phố Đà Nẵng giữ vai trò đồng chủ trì tổ chức.
Kết nối đối tác Thuỵ Sĩ – Việt Nam và mở rộng sang trục châu Âu – ASEAN.
Sự kiện đã quy tụ nhiều lãnh đạo cơ quan nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, giới học thuật và các đối tác hệ sinh thái từ Thuỵ Sĩ, Việt Nam, châu Âu cũng như ASEAN. Các bên đồng thuận đưa ra các ý kiến, đề xuất và chia sẻ nhiều mô hình nhằm chuyển hoá đối thoại cấp cao thành hợp tác thiết thực.
Diễn đàn Kinh tế Thụy Sĩ – Việt Nam là sáng kiến cấp Chính phủ, tăng cường hợp tác giữa hai Nước trong lĩnh vực thương mại, đầu tư, đổi mới sáng tạo và giáo dục. Sau 3 kỳ tổ chức thành công tại Zurich, năm 2025 đánh dấu lần đầu tiên SVEF được tổ chức tại Việt Nam, và Đà Nẵng vinh dự trở thành thành phố lớn đầu tiên của Việt Nam đăng cai một sự kiện có tầm chiến lược: Đưa mọi hợp tác, đến gần hơn với nơi triển khai. Thời điểm này phù hợp với ưu tiên của Việt Nam về phát triển Trung tâm tài chính quốc tế, chuyển đổi số và tăng trưởng xanh; trong khi Thuỵ Sĩ có thế mạnh về tài chính, tiêu chuẩn, nghiên cứu và đào tạo.
Đà Nẵng, được đánh giá là đô thị năng động với kết nối logistics, nguồn nhân lực số và môi trường điều hành thân thiện; với đổi mới và sáng tạo , một nền tảng đáp ứng hướng tới tương lai, kết nối đối tác Thuỵ Sĩ – Việt Nam và mở rộng sang trục châu Âu – ASEAN.
“Việc nâng cấp quan hệ Việt Nam – Thụy Sĩ lên Đối tác Toàn diện vào đầu năm nay, là bước khởi đầu cho một kỷ nguyên hợp tác toàn diện và bền vững, hướng tới phát triển cùng có lợi trong kinh tế, thương mại, đầu tư và nhiều lĩnh vực trọng yếu khác; tạo điều kiện rất thuận lợi các địa phương của Việt Nam trong đó có thành phố Đà Nẵng kết nối, mở rộng hơn nữa quan hệ hợp tác với các đối tác đầy tiềm năng của Thụy Sỹ. Diễn đàn hôm nay, với chủ đề “Tầm nhìn chiến lược về hội nhập khu vực và quốc tế của Việt Nam”, không chỉ là nơi trao đổi chuyên môn mà còn là nền tảng để cụ thể hóa các cam kết hợp tác.
Thành phố Đà Nẵng đang hướng đến mục tiêu trở thành một trong những trung tâm kinh tế – xã hội lớn của cả nước và khu vực Đông Nam Á vào năm 2030, và là đô thị lớn, sinh thái, thông minh, thành phố biển đáng sống đạt đẳng cấp khu vực châu Á vào năm 2045”, ông Hồ Quang Bửu – Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng nhấn mạnh.
Tần nhìn mới: Việt Nam luôn là “đối tác quan trọng” của Thụy Sỹ tại Đông Nam Á
Quốc vụ khanh Phụ trách Ngoại giao (Bộ Ngoại giao) Alexandre Fasel nhấn mạnh ngay sau khi 2 Nước nâng cấp quan hệ Đối tác toàn diện với Việt Nam, rằng Thụy Sĩ luôn muốn tăng cường mối quan hệ với một “đối tác quan trọng” ở Đông Nam Á.
Làm rõ thêm “Việt Nam-đối tác quan trọng”, bà Nguyễn Thị Lan Phương, Phó Trưởng phòng Đàm phán WTO, Vụ Chính sách Thương mại Đa biên, Bộ Công Thương chia sẻ: Việc tham gia các FTA đã giúp Việt Nam chuyển đổi mạnh mẽ mô hình kinh tế, từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung sang kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; trở thành nền kinh tế lớn thứ 3 ASEAN và thứ 34 thế giới về GDP. Hiện nay, Việt Nam có quan hệ thương mại với hơn 230 đối tác, xuất nhập khẩu năm 2024 đạt trên 780 tỷ USD, và liên tục duy trì thặng dư thương mại, nằm trong top 20 quốc gia có kim ngạch thương mại lớn nhất thế giới.
Chia sẻ với các doanh nhân và doanh nghiệp Thụy Sỹ có mặt tại SVEF 2025, thay mặt Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương), bà Nguyễn Thị Lan Phương giải thích thêm 4 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm khắc phục triệt để một số hạn chế, mà cộng đồng doanh nghiệp nói chung, châu Ấu và Thụy Sỹ nói riêng chưa hài lòng: Xây dựng cổng thông tin điện tử song ngữ về FTA, giúp doanh nghiệp tra cứu cam kết thuế quan, quy tắc xuất xứ, dịch vụ và thương mại bền vững. Thiết lập Bộ chỉ số đánh giá thực thi FTA (FTA Index) cho các địa phương, công bố hằng năm nhằm nâng cao tính minh bạch và năng lực hỗ trợ doanh nghiệp. Xây dựng “Hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA” (FTA Ecosystem) theo Nghị quyết 66, 01 và 153 của Chính phủ, kết nối cơ quan quản lý – hiệp hội – doanh nghiệp. Đào tạo nguồn nhân lực chuyên sâu về FTA, đặc biệt trong quy tắc xuất xứ, sở hữu trí tuệ, phát triển bền vững, nhằm giúp doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, bà Lê Thị Thu Hằng, phân tích thêm Việt Nam và Thụy Sỹ thiết lập quan hệ ngoại giao từ ngày 11/10/1971; đến tháng 1/2025, hai nước chính thức nâng cấp quan hệ lên Đối tác toàn diện. Nhìn lại thời điểm năm 1971, mới thấy một điều vô cùng ý nghĩa: Từ thời điểm đó, Thuy Sỹ đã là Thụy Sĩ trở thành một trong những quốc gia phương Tây đầu tiên, một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới sớm thiết lập quan hệ ngoại giao với nước ta (Văn phòng Đại sứ quán Thụy Sỹ mở cửa tại Hà Nội – Việt Nam vào năm 1973).
Hiện tại, đầu tư của Thụy Sĩ tại Việt Nam đã đạt hơn 2,1 tỷ USD, đứng thứ 6 tại châu Âu, đứng thứ 20/147 quốc gia, vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Quan hệ Việt Nam-Thụy Sỹ đã đạt đến tầm quan hệ đối tác mẫu mực trên nhiều phương diện”.
Tiếp Thủ tướng Phạm Minh Chính (trong chuyến công du của Thủ tướng tại châu Âu, tháng 1/2025), Tổng thống Karin Keller-Sutter ghi nhận vai trò ngày càng tăng của Việt Nam với tư cách là đối tác khu vực quan trọng của Thụy Sĩ. Thụy Sĩ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam thông qua chương trình “Hợp tác phát triển giai đoạn 2025 – 2028”, cam kết hỗ trợ mục tiêu của Việt Nam trở thành nền kinh tế thu nhập cao, bền vững và tự cường.
Quan hệ song phương hai nước những năm qua phát triển tích cực trên nhiều lĩnh vực,l thúc đẩy 2 bên nhất trí tăng cường đối thoại và hợp tác trong các lĩnh vực cùng quan tâm như đổi mới sáng tạo, tài chính xanh, sở hữu trí tuệ, trao đổi kinh nghiệm xây dựng và phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Trong đó, đổi mới sáng tạo, khoa học và công nghệ, chia sẻ tri thức là những lĩnh vực được xác định sẽ ưu tiên trong hợp tác song phương sâu rộng thời gian đến của 2 quớc gia.
“SVEF 2025 Đà Nẵng lần này hướng tới chuyển chiến lược thành hành động, hai bên sẽ cùng đồng bộ hoá chính sách, dòng vốn và tri thức để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng trưởng bao trùm hơn” Chủ tịch SVEF, ông Philipp Rösler cho biết .
Hôm nay, ngày 4/11, là ngày chính thức của Diễn đàn chính (phiên toàn thể, các phiên song song, kết nối B2B/B2G) với nhiều chủ đề thu hút sự quan tâm của đông đảo đại biểu: “Hội nhập thương mại khu vực và toàn cầu – Chuyển các Hiệp định song phương thành Chuỗi giá trị đa phương” ; Đổi mới sáng tạo, AI và Quản trị số – Xây dựng Hệ sinh thái đô thị thông minh bền vững” ; “Hệ sinh thái Khởi nghiệp & Tăng trưởng dựa trên Đổi mới – Tài trợ, Mở rộng quy mô và Vươn ra toàn cầu”. Đặc biệt chủ đề “Phát triển Trung tâm Tài chính Quốc tế – Định vị Việt Nam trong Kiến trúc Tài chính Toàn cầu” trở thành tâm điểm nóng, nhất là khi Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa có kết luận: Đưa Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam hoạt động ngay trong tháng 11,trong đó Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng sẽ tập trung phát triển các dịch vụ tài chính liên quan đến logistics, hàng hải, thương mại tự do và các chuỗi cung ứng công-nông nghiệp (Hội nghị về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, diễn ra tại trụ sở Chính phủ, ngày 1/11/2025).
Các Phiên song song của SVEF cũng cho thấy chủ đề Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng (và Thành phố Hồ Chí Minh) tiếp tục được thảo luận, phân tích nghiêm túc, bên cạnh các lĩnh vực kinh tế, xã hội khác: Khung pháp lý và thể chế cho Thương mại và Đầu tư nước ngoài; Fintech và Tài chính số; Giáo dục, Năng lực và Dịch chuyển nhân tài; Dược phẩm & Đổi mới Y tế, Du lịch Bền vững và Phong cách sống – Chuyển đổi Khách sạn, Khu nghỉ dưỡng & Trải nghiệm du lịch hướng tới Net Zero, …Phân tích về yếu tố cần thực thi để “chuyển hoá đối thoại cấp cao (Việt Nam-Thụy Sỹ) thành hợp tác thiết thực”, đại diện Ban Thư ký Hợp tác Kinh tế Thụy Sĩ cho biết: Việt Nam đã đạt được tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong những thập kỷ qua, nhưng lợi ích của hội nhập vẫn tập trung chủ yếu vào khu vực FDI. Hiện chỉ khoảng 20% doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Do đó, thách thức – cũng là cơ hội – là làm thế nào để doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam được hưởng lợi nhiều hơn từ các FTA.
Thông qua khoảng 50 dự án hợp tác phát triển song phương, trong đó có nhiều dự án triển khai tại Đà Nẵng, chúng tôi hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh và đào tạo nguồn nhân lực để tăng khả năng hội nhập. Mục tiêu cuối cùng là chuyển các cam kết FTA từ “giấy tờ” thành “tác động thực tế”, giúp cả hai bên Việt Nam và Thụy Sĩ cùng phát triển, tạo việc làm và thúc đẩy tăng trưởng bền vững cho hai đất nước./.
Trần Ngọc