Theo Roe.ru, các chiến hạm thuộc Dự án 1239 là loại tàu tên lửa đệm khí tấn công nhanh duy nhất trên thế giới do Nga chế tạo với tổng cộng 2 chiếc đã được xuất xưởng và trang bị cho Hạm đội Biển Đen.
Chủ trì Dự án 1239 là Tổng Công trình sư L. Elssky, các tàu tên lửa đệm khí thuộc Dự án 1239 đã được đóng mới tại Nhà máy Zelenodolsk để trang bị cho Hải quân Liên Xô, sau này là Hải quân Nga.
Tàu tên lửa thuộc Dự án 1239 do Phòng thiết kế hàng hải trung ương Almaz, thuộc Tập đoàn Đóng tàu Thống Nhất của Nga phát triển. Hiện Hải quân Nga có 2 chiếc là Bora số hiệu 615 (tên cũ Sivuch) và Samum số hiệu 616 đang phục vụ trong Hạm đội Biển Đen của Nga.
Tàu tên lửa đệm khí đầu tiên thuộc Dự án 1239 có tổng cộng 2 chiếc được chế tạo và đưa vào biên chế Hải quân Nga gồm: Tàu số hiệu 615 mang tên Bora hạ thủy năm 1988, bắt đầu trực sẵn sàng chiến đấu năm 1997; tàu số hiệu 616 mang tên Samun hạ thủy 1995, bắt đầu trực sẵn sàng chiến đấu năm 2000.
Hiện nay, trên thế giới dường như chỉ có Nga sở hữu tàu đệm khí tên lửa, chưa có quốc gia nào khác được trang bị loại tàu nào tương tự.
Nhờ sự kết hợp hoàn hảo giữa các loại vũ khí và hệ thống định vị tốt, tàu tên lửa thuộc Dự án 1239 có khả năng phát hiện và tiêu diệt các mục tiêu nổi và các mục tiêu bay bằng tên lửa hoặc pháo ở tầm bắn hiệu quả xa nhất trong điều kiện nhiễu nặng và biển động mạnh (tới cấp 5). Các thiết bị tác chiến điện tử chủ động và thụ động được trang bị có thể giúp tàu tự bảo vệ hiệu quả trước các tên lửa của đối phương.
Tàu sử dụng hệ thống động cơ kết hợp tuốc bin khí và diesel cực mạnh, cho phép đạt tốc độ tối đa tới khoảng 100km/h (55 hải lý/h) nhờ ứng dụng mọi tính năng ưu việt của tàu đệm khí, rất phù hợp với chiến thuật “đánh nhanh, rút gọn” đột kích bất ngờ, không cho phép đổi phương kịp trở tay.
Chiến hạm thuộc Dự án 1239 được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ tuần tra bảo vệ bờ biển, có thể tiêu diệt các tàu mặt nước đối phương trong điều kiện nhiễu nặng và biển động mạnh (cấp 5). Thân tàu được làm bằng thép, kết hợp với hợp kim nhôm-magie chống ăn mòn giúp tăng khả năng chống chịu và tác chiến lâu dài.
Tàu chiến thuộc Dự án 1239 được trang bị nhiều hệ thống điện tử mạnh, gồm radar trinh sát nhận dạng mục tiêu Monolit-K/Monument-E, radar hoa tiêu Gorizont-25, radar trinh sát mục tiêu trên không và trên biển Pozitiv-ME1, radar kiểm soát hỏa lực 5P-10E. Ngoài ra, các thiết bị tác chiến điện tử chủ động và thụ động cũng được tích hợp trên tàu chiến, giúp phòng thủ hiệu quả trước các cuộc tấn công của đối phương.
Bên cạnh tính năng ưu việt của tàu đệm khí, tàu chiến thuộc Dự án 1239 cũng sử dụng hệ thống động cơ diesel và tuabin khí kết hợp (CODAD), cho phép tàu cơ động nhanh, rất phù hợp với chiến thuật “đánh nhanh, rút gọn” đột kích bất ngờ.
Tàu được trang bị 8 tên lửa hành trình chống hạm P-270 Moskit (3M80) có tốc độ hành trình siêu thanh lên tới Mach 3, tương tự các tàu khu trục trong các hạm đội hải quân Nga. Ngoài ra, tàu có thể lựa chọn lắp các loại tên lửa chống hạm Uran-E (Kh-35), tên lửa đối hạm siêu thanh Yakhont hoặc cả hai. Cụ thể:
Ngoài ra, tàu còn được trang bị súng phóng lựu chống biệt kích ngầm DP-6; 4 bệ phóng KT-216 của hệ thống mồi bẫy tầm gần PK-10.
Tàu chiến thuộc Dự án 1239 được trang bị 1 hoặc 2 hệ thống phòng không tầm gần Kashtan-M, 20 tên lửa phòng không 9K33M Osa-MA, 16 tên lửa phòng không vác vai 9K38 Igla, 2 ụ pháo phòng không AK-630.
Ở phía trước boong tàu, tàu được trang bị pháo hạm AK-176M 76,2mm, hoặc 1 pháo nòng đơn 100mm AK-190E, có thể được sử dụng cho mục đích phòng không, chống tàu mặt nước hoặc tấn công mục tiêu ven bờ.
Tàu tên lửa đệm khí lớp thuộc Dự án 1239 có chiều dài 64m, rộng 17,2m, lượng choán nước đủ tải 1.000 tấn, tốc độ tối đa 45 hải lý/giờ, mớn nước khi đầy tải 3,8m, phạm vi hoạt động lên tới 2.500 hải lý ở tốc độ 12 hải lý/giờ và 800 hải lý ở tốc độ 55 hải lý/giờ, thời gian hoạt động liên tục trong vòng 10 ngày. Thủy thủ đoàn gồm 68 người.
Mặc dù sở hữu khả năng cơ động cao, vũ khí uy lực, nhưng tàu chiến thuộc Dự án 1239 vẫn tồn tại một số nhược điểm như kết cấu 2 thân khiến khả năng chống chịu sóng gió kém, vận hành phức tạp và giá thành cao, ước tính từ 180-250 triệu USD/chiếc tùy cấu hình. Do đó, Hải quân Nga không có kế hoạch đóng thêm.
Chy Lê