Nếu như Việt Nam có Huế, kinh đô xưa gắn với bao ký ức vàng son của triều Nguyễn, thì Hàn Quốc có Gyeongju, cố đô của vương triều Tân La (Silla), một trong những triều đại lâu đời và hùng mạnh nhất trong lịch sử bán đảo Triều Tiên.
Gyeongju được mệnh danh là “Một bảo tàng ngoài trời khổng lồ” bởi khắp thành phố là di sản: từ lăng mộ, chùa chiền, đài thiên văn cho đến cung điện, hồ nước. Giữa kho tàng ấy, Đông Cung (Donggung) và hồ Wolji nổi bật như một viên ngọc sáng, vừa mang dáng vẻ uy nghi của cung điện, vừa dịu dàng, thơ mộng với mặt hồ soi bóng trăng.
Đông Cung được xây dựng vào năm 674, dưới triều vua Munmu, khi vương triều Tân La đang trên đỉnh cao quyền lực sau khi thống nhất bán đảo. Công trình này là một cung điện phụ nằm ở phía Đông của cung chính, dùng làm nơi ở cho thái tử, người kế vị ngai vàng. Đồng thời, đây còn là không gian tổ chức yến tiệc và một số buổi thiết triều quan trọng.
Ngay bên cạnh cung điện là hồ nhân tạo Wolji, có nghĩa là “Nguyệt Trì” (ao Trăng). Người xưa đã khéo léo kiến tạo một hồ nước có kích thước xấp xỉ 150 x 200 mét, thả sen, hoa súng, nuôi cá cảnh, dựng ba hòn đảo nhỏ theo kiểu “tam đảo thần tiên” làm điểm nhấn. Trước kia, hồ được gọi là Anapji, nhưng sau những cuộc khai quật vào thập niên 1970, tên gốc Wolji mới được khẳng định lại từ sử sách. Cái tên “Nguyệt Trì” gợi lên hình ảnh mặt trăng soi bóng xuống làn nước trong, một cảnh tượng đã làm rung động bao tâm hồn nghệ sĩ qua nhiều thế kỷ.
Về vai trò chính trị và nghi lễ, Đông Cung không chỉ là nơi ở của thái tử, mà còn giữ vị trí đặc biệt trong đời sống chính trị của triều Tân La. Khi chưa kế vị, thái tử thường học tập, rèn luyện và tham gia các buổi nghị luận chính trị cùng các đại thần tại đây. Do đó, Đông Cung vừa là trường học của bậc quân vương tương lai, vừa là nơi kiểm nghiệm tài năng trị nước.
Bên cạnh đó, Đông Cung còn được dùng để tổ chức các buổi tiếp sứ thần nước ngoài và những yến tiệc trọng đại. Hồ Wolji là bối cảnh lý tưởng để phô bày sự hùng mạnh, giàu có của triều đại. Trong ánh đèn hoa đăng, những bàn tiệc sang trọng cùng âm nhạc, múa hát truyền thống đã tạo nên không khí vừa trang nghiêm vừa rực rỡ, góp phần củng cố uy tín chính trị và ngoại giao của vương triều Tân La. Có thể nói, Đông Cung – Wolji không chỉ là nơi ở, mà còn là sân khấu của quyền lực và văn hóa ngoại giao.
Về kiến trúc và cảnh quan, Đông Cung và hồ Wolji là sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật kiến trúc cung điện và nghệ thuật cảnh quan truyền thống của Á Đông trước thế kỷ X.
Hệ thống cung điện gồm nhiều tòa nhà kiến trúc gỗ, mái ngói cong, cột gỗ to lớn, có hệ thống hành lang nối liền nhau, được xây dựng hài hòa với địa thế. Lối kiến trúc đăng đối, nhịp nhàng thể hiện tư duy thẩm mỹ tinh tế và sự vững chãi của quyền lực vương triều.
Hồ Wolji được tao hình khéo léo, tùy theo địa thế, không chỉ có giá trị phong thủy mà còn là không gian giải trí và nghệ thuật. Ba hòn đảo trong hồ được ví như “ba ngôi sao” điểm tô trên mặt nước, được nối với nhau bằng những cây cầu gỗ duyên dáng. Ban ngày, Wolji gợi vẻ thanh bình, trong sáng; ban đêm, ánh đèn lung linh in bóng cung điện xuống mặt hồ tạo nên cảnh tượng huyền ảo khó quên.
Ngày nay, du khách thường tìm đến Đông Cung – Wolji vào buổi tối. Khi hoàng hôn buông xuống, từng dải ánh sáng vàng rực rỡ từ cung điện phản chiếu xuống mặt hồ phẳng lặng, tạo thành một “bức tranh thủy mặc” sống động. Khoảnh khắc này gợi nhớ đến không khí yến tiệc xa hoa của các vương công, hoàng tử, công chúa, nơi trăng, đèn, hồ nước và tiếng đàn ca hòa quyện thành một thế giới riêng của hoàng gia Tân La.
Sau nhiều thế kỷ bị bỏ hoang, Đông Cung – Wolji dần rơi vào quên lãng. Mãi đến những năm 1970, các cuộc khai quật khảo cổ mới hé lộ những bí mật kỳ thú. Hơn 30.000 hiện vật được tìm thấy dưới lòng hồ, trong đó có gốm sứ, đồ trang sức, tượng Phật nhỏ, gạch ngói trang trí, cho thấy nơi đây từng là trung tâm sinh hoạt xa hoa của triều đình. Các hiện vật quý này hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Quốc gia Gyeongju, trở thành chứng nhân sống động cho lịch sử Tân La.
Sau khai quật, một phần cung điện và cảnh quan hồ nước được phục dựng, giữ nguyên tinh thần và dáng vẻ xưa. Nhờ đó, ngày nay, Đông Cung – Wolji không chỉ là một điểm tham quan mà còn là nơi để thế hệ sau cảm nhận sự phát triển rực rỡ của một nền văn minh cổ.
Năm 2000, Đông Cung – hồ Wolji cùng nhiều di tích khác của Gyeongju đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới, khẳng định tầm vóc quốc tế của địa điểm này. Giá trị của quần thể không chỉ nằm ở kiến trúc, cảnh quan mà còn ở khả năng phản ánh lối sống, tư duy thẩm mỹ và trí tuệ sáng tạo của người Tân La cách đây hơn 1.300 năm.
Ngày nay, Đông Cung và hồ Wolji là một trong những điểm đến được du khách yêu thích nhất khi đến Gyeongju, nhất là vào buổi đêm. Vào mùa xuân, sắc hoa anh đào rực rỡ quanh hồ hòa với bóng trăng đêm tạo nên cảnh tượng lãng mạn khó quên. Mùa thu, lá đỏ rợp trời soi bóng xuống mặt nước phẳng lặng. Mùa đông, ánh tuyết trắng phủ lên cung điện, gợi cảm giác như bước vào tranh thủy mặc. Mỗi mùa, Wolji đều có vẻ đẹp riêng, làm say lòng bao lữ khách.
Có thể xem Đông Cung là biểu tượng của sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, đồng thời là một điểm du lịch rất hấp dẫn. Ban quản lý đã ứng dụng công nghệ ánh sáng, âm thanh và cả thực tế ảo để giúp du khách có những trải nghiệm sống động hơn về quá khứ. Các chương trình tái hiện yến tiệc hoàng gia bằng công nghệ thực tế ảo, hay trình diễn nghệ thuật truyền thống tại khuôn viên Đông Cung đã biến nơi đây thành một “cầu nối” giữa thời Tân La xưa và đời sống đương đại.
Du khách đến đây không chỉ được chiêm ngưỡng một di tích cổ, mà còn có cảm giác như đang tham dự vào chính dòng chảy lịch sử. Nhịp sống sôi động của Gyeongju hiện đại, hòa cùng không khí trầm mặc của Đông Cung và hồ Wolji, khiến chuyến đi trở thành một hành trình vừa khám phá, vừa suy ngẫm.
Đông Cung và hồ Wolji không chỉ là một công trình kiến trúc cổ, mà còn là biểu tượng cho sự giao hòa giữa quyền lực và thiên nhiên, giữa lịch sử và hiện tại. Nơi đây lưu giữ ký ức về những ngày tháng huy hoàng của vương triều Tân La, đồng thời mở ra cho du khách ngày nay một không gian trải nghiệm vừa lãng mạn, vừa trang nghiêm.
Vậy nên, nếu có dịp đến Hàn Quốc, đặc biệt là thành phố Gyeongju, Đông Cung và hồ Wolji chắc chắn sẽ là một điểm dừng chân không thể bỏ qua – nơi bạn sẽ cảm nhận được vẻ đẹp bất tử của lịch sử, và sự trường tồn của những giá trị văn hóa vượt thời gian.
Hương Bình