Ngày 1/11/2022, tại thủ đô Helsinki – Phần Lan, trong cuộc họp chung giữa các nhà lãnh đạo Bắc Âu, Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin thúc giục Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ nhanh chóng phê duyệt đơn xin gia NATO của Thụy Điển và Phần Lan. Hiện nay, Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ là hai thành viên NATO duy nhất chưa phê chuẩn đơn gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển.
“Chúng tôi đang chờ đợi Hunggary và Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn đơn gia nhập liên minh NATO của chúng tôi” nữ thủ tướng Phần Lan nhấn mạnh.
Tháng 5/2022, Thụy Điển và Phần Lan đã đệ đơn xin gia nhập liên minh NATO , trong bối cảnh Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine.
Hiện nay, việc ra nhập NATO củaThụy Điển và Phần Lan vấp phải sự phản đối từ Thổ Nhĩ Kỳ với cáo buộc hai nước này chứa chấp các nhóm mà họ cho là khủng bố.
Hồi đầu tháng 10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan lặp lại cảnh cáo sẽ không chấp nhận Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO nếu hai nước Bắc Âu không giữ đúng cam kết. “Cho đến khi họ thực hiện đúng lời hứa, chúng ta vẫn giữ nguyên lập trường” – Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan ngày 1/10 tuyên bố trước quốc hội khi nhắc lại thỏa thuận với Thụy Điển và Phần Lan.
Tổng thống Erdogan đã nhiều lần dọa ngăn Thụy Điển và Phần Lan tham gia NATO nếu không hợp tác với Thổ Nhĩ Kỳ trong vấn đề người Kurd. Trong thỏa thuận hồi tháng 6, cả Phần Lan lẫn Thụy Điển đều đồng ý hợp tác dẫn độ và chia sẻ thông tin “chống khủng bố” với Thổ Nhĩ Kỳ, đổi lại Ankara sẽ phê duyệt đề xuất hai nước gia nhập NATO.
Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần cáo buộc Thụy Điển và Phần Lan là nơi nương náu của các phần tử cực đoan lưu vong và ủng hộ phong trào ly khai của người Kurd tại Thổ Nhĩ Kỳ. “Chính phủ đang theo dõi sát sao xem liệu Thụy Điển và Phần Lan có giữ lời hay không. Quyết định cuối cùng sẽ do quốc hội đưa ra” ông Erdogan quả quyết.
Thực tế hiện nay, Hungary đang được Nga bán thiếu khí đốt, Thổ Nhĩ Kỳ đang hợp tác với Nga thiết lập Trung tâm khí đốt tại Thổ Nhĩ Kỳ khiến cho việc hai nước này chấp nhận Phần Lan và Thụy Điển ra nhập NATO càng khó khăn hơn.
Chy Lê
