Từ ngày 19 đến 20/11/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng đoàn công tác Trung ương đã thăm và làm việc tại ba địa bàn trọng yếu vùng biển Tây Nam: Hòn Khoai (Cà Mau), Thổ Châu và Phú Quốc ( An Giang). Chuyến công tác thể hiện quyết tâm của Trung ương trong việc tăng cường quốc phòng – an ninh gắn với phát triển kinh tế biển, xây dựng tam giác chiến lược “Phú Quốc – Thổ Châu – Hòn Khoai” thành điểm tựa vững chắc cho bảo vệ chủ quyền và thúc đẩy phát triển vùng biển Tây Nam Tổ Quốc.
Kiểm tra thực tiễn, lắng nghe báo cáo và chỉ đạo cụ thể
Chiều ngày 19/11/2025, tại Đặc khu Thổ Châu, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh An Giang mới, các bộ, ngành liên quan và cấp ủy, chính quyền tại đặc khu. Thành phần đoàn công tác gồm các Ủy viên Bộ Chính trị, lãnh đạo các ban, bộ, ngành trung ương, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ban Tổ chức Trung ương, cùng sự tham gia của các lực lượng quân sự, biên phòng. Về phía địa phương, có lãnh đạo tỉnh An Giang, đại diện chính quyền và lực lượng vũ trang trên đảo.
Tại buổi báo cáo, ông Lâm Minh Thành, Phó Bí thư Tỉnh ủy An Giang, đã trình bày bối cảnh hành chính mới sau sáp nhập giữa Kiên Giang và An Giang, theo đó tỉnh mới mang tên An Giang, trong khi Đặc khu Thổ Châu trở thành đơn vị hành chính đặc biệt thuộc tỉnh này. Đặc khu Thổ Châu nằm ở vị trí tiền tiêu quan trọng phía Tây Nam, án ngữ cửa ngõ ra Vịnh Thái Lan, giáp vùng biển các nước Đông Nam Á. Diện tích tự nhiên của quần đảo khoảng gần 14 km2, trong đó đảo Thổ Chu là trung tâm hành chính, nổi bật về dân cư, hạ tầng và tiềm năng phát triển.
Báo cáo cũng cho biết, dân số thực tế trên đặc khu dao động khoảng 1.900 người với hơn 500 hộ gia đình, phân bố chủ yếu tại hai hòn có cư dân: Hòn Thổ Chu và Hòn Từ. Cơ cấu xã hội được tổ chức chặt chẽ với các tổ nhân dân tự quản; kinh tế chủ yếu dựa vào hậu cần nghề cá, nuôi trồng thủy sản, sơ chế hải sản và một phần trồng trọt, chăn nuôi nhỏ lẻ. Mức sống của người dân trên đảo đã được cải thiện rõ, tỷ lệ hộ nghèo còn rất thấp chỉ còn 0,26%. Chính quyền đặc khu còn xây dựng thành công mạng lưới tổ chức Đảng, từ chi bộ cấp trên đến chi bộ cơ sở, tổng cộng 121 đảng viên, cho thấy bước tiến trong quản lý chính quyền và sinh hoạt chính trị cơ sở.
Phát biểu tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm ghi nhận nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thổ Châu trong những năm qua, đồng thời nhấn mạnh những khó khăn đặc thù của một vùng đảo tiền tiêu: giao thông cách trở, quỹ đất hạn chế, nguồn điện, giao thông kết nối với đất liền còn nhiều bất cập. Trên cơ sở đó, Tổng Bí thư chỉ đạo tỉnh An Giang và các bộ, ngành phối hợp xây dựng quy hoạch phát triển bền vững cho đặc khu, không chỉ phát triển kinh tế mà trước hết là bảo đảm quốc phòng – an ninh; kết nối hạ tầng như cảng nhỏ, đường vòng đảo, điện 24/24, nguồn nước sạch, viễn thông; đồng thời, xây dựng khu dân cư ổn định, để người dân an tâm bám đảo, bám biển.
Tổng Bí thư đề nghị ưu tiên và sớm hoàn thiện các dự án chiến lược: phát triển hậu cần nghề cá, sơ chế hải sản, phát triển du lịch sinh thái, nhưng phải gắn chặt với việc bảo vệ chủ quyền. Thổ Châu không chỉ là điểm kinh tế mà là bức tường chắn bảo vệ vùng biển Việt Nam: “Chúng ta quyết tâm đưa đặc khu Thổ Châu trở thành trụ cột bền vững, kiêu hãnh, mũi tàu hướng ra biển lớn, giữ biển, giữ dân, giữ bình yên Tổ quốc”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Tổng Bí thư đề nghị tỉnh An Giang chủ trì phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, cùng các bộ, ngành lập quy hoạch quốc gia chiến lược, bao gồm phân định rõ các vùng quân sự, bán quân sự, vùng kinh tế – sinh thái trong đặc khu; đầu tư trang thiết bị hậu cần hải quân, radar, hệ thống cứu hộ, kiểm soát cư trú, đất đai để tránh bao chiếm đất quốc phòng. Ông cũng lưu ý xây dựng đặc khu theo hướng phát triển bền vững: phát triển kinh tế – xã hội nhưng giữ vững an ninh, bảo vệ môi trường, đảm bảo phúc lợi người dân.
Trong ngày, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng đoàn công tác đã dâng hoa, dâng hương tại Đền Thổ Châu, tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh và các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh cho độc lập, tự do, chủ quyền biển đảo, một hành động mang ý nghĩa chính trị sâu sắc, khẳng định niềm tri ân của Đảng, Nhà nước với quá khứ mà cũng là cam kết trách nhiệm cho tương lai.
Ý nghĩa chiến lược của tam giác Phú Quốc – Thổ Châu – Hòn Khoai
Chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm đến ba điểm chiến lược Phú Quốc, Thổ Châu và Hòn Khoai không chỉ là hoạt động kiểm tra, chỉ đạo hành chính mà còn khẳng định tầm nhìn quốc phòng – an ninh gắn liền với phát triển kinh tế biển.
Trước hết, đây là bước khẳng định thế trận an ninh biển Tây Nam với tam giác chiến lược Phú Quốc – Hòn Khoai – Thổ Châu: Phú Quốc giữ vai trò trung tâm kinh tế, Hòn Khoai là cửa ngõ logistics và cảng lưỡng dụng, Thổ Châu là điểm tiền tiêu khẳng định chủ quyền. Sự hiện diện của lãnh đạo cao nhất Đảng tại các địa bàn này gửi đi thông điệp rõ ràng về quyết tâm bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời yêu cầu gắn đầu tư quốc phòng với phát triển kinh tế.
Chuyến công tác thể hiện rõ quan điểm chiến lược: phát triển kinh tế biển phải gắn chặt với bảo đảm quốc phòng. Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu đầu tư đồng bộ hạ tầng từ cảng lưỡng dụng, giao thông, viễn thông đến điện, nước, bảo đảm kinh tế không tách rời an ninh và an ninh được nâng cao nhờ năng lực hậu cần. Cách tiếp cận này cho phép khai thác hiệu quả tiềm năng biển từ hậu cần nghề cá, du lịch đến chế biến hải sản, đồng thời tăng cường khả năng kiểm soát và bảo vệ vùng biển.
Trong bối cảnh sắp xếp lại đơn vị hành chính, việc Tổng Bí thư trực tiếp làm việc tại Thổ Châu và Phú Quốc sau khi Kiên Giang và An Giang hợp nhất cho thấy sự quan tâm đặc biệt đến quản trị và phát triển của tỉnh mới. Việc kiểm tra đi đôi với chỉ đạo về quy hoạch và phân cấp thể hiện chủ trương bảo đảm quyền lợi đầu tư, an sinh cho người dân đảo, đồng thời duy trì cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương và địa phương trong nhiệm vụ quốc phòng – an ninh. Việc sắp xếp hành chính vì thế không làm giảm vai trò chiến lược của các đảo, mà ngược lại, khẳng định chúng là điểm tựa quan trọng trong chiến lược biển quốc gia.
Hơn nữa, tại Hòn Khoai, việc kiểm tra tiến độ dự án cảng và đường ra đảo là dấu ấn mạnh mẽ về khát vọng vươn ra biển lớn. Nếu được phát triển thành hệ thống cảng lưỡng dụng, Hòn Khoai sẽ trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi logistics khu vực, góp phần giảm chi phí vận chuyển hàng hóa, mở ra cơ hội xuất khẩu trực tiếp qua hàng hải quốc tế, thúc đẩy ngành chế biến thủy sản, nông sản của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Đây không chỉ là điểm đầu mối kinh tế mà còn là vị trí chiến lược đảm bảo kiểm soát, duy trì an ninh hàng hải.
Ở Thổ Châu, vị trí địa lý xa bờ và ý nghĩa lịch sử, văn hóa càng làm nổi bật trách nhiệm của Nhà nước trong việc chăm lo cho người dân, củng cố cơ sở hạ tầng, tránh sự ly than, tụt hậu so với đất liền. Chỉ đạo của Tổng Bí thư về việc triển khai hạ tầng thiết yếu như điện 24/24, nước sạch, viễn thông, y tế, giáo dục không chỉ nhằm nâng cao chất lượng sống mà còn là điều kiện tiên quyết để người dân gắn bó lâu dài với đảo, phát huy tiềm năng kinh tế biển và giữ vững chủ quyền.
Chuyến thăm và làm việc của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Phú Quốc, Thổ Châu và Hòn Khoai là một dấu mốc chiến lược, thể hiện tầm nhìn dài hạn của Đảng và Nhà nước trong xây dựng thế trận biển hiện đại, kết hợp chặt chẽ quốc phòng với phát triển kinh tế. Thông qua các chỉ đạo về quy hoạch đặc khu, đầu tư hạ tầng lưỡng dụng, củng cố dân cư và lực lượng tại chỗ, Trung ương khẳng định ưu tiên đặc biệt dành cho vùng biển Tây Nam. Việc Tổng Bí thư trực tiếp kiểm tra sau sắp xếp hành chính tỉnh An Giang mới cũng cho thấy trách nhiệm quản lý toàn diện, bảo đảm phát triển đồng bộ và giữ vững chủ quyền. Với tinh thần “giữ biển, giữ dân, giữ bình yên Tổ quốc”, chuyến công tác nêu bật sự gắn kết giữa chỉ đạo Trung ương và quản lý địa phương, giữa mục tiêu an ninh và phát triển kinh tế – xã hội, tạo nền tảng để tam giác Phú Quốc – Thổ Châu – Hòn Khoai trở thành lá chắn vững chắc và động lực phát triển của vùng Tây Nam.
Kiến Văn