Ngày 29/5/2023, Nga công bố, Tổng thống Putin ký luật rút Nga khỏi Hiệp ước về Các lực lượng vũ trang thông thường ở châu Âu (CFE). Luật có hiệu lực kể từ thời điểm được công bố. Trước đó, ngày 10/5/2023, Dự luật chấm dứt CFE được Tổng thống Putin trình lên quốc hội Nga và đã được thông qua tại Hạ viện và Thượng viện trong vòng hai tuần sau đó.
“Động thái này sẽ không gây tác động trực tiếp nào. Đây là cơ chế đã mất hiệu lực từ lâu và không phải do lỗi của Nga. Chúng tôi chỉ đưa tình hình sang trạng thái chính thức”, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho hay.
Quan chức Nga cho rằng “đang xuất hiện khoảng trống lớn” trong cấu trúc kiểm soát vũ khí và ổn định chiến lược. “Về lý thuyết, phải gấp rút lấp đầy nó bằng những đạo luật quốc tế mới, điều này sẽ phù hợp với lợi ích của toàn bộ cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên, điều đó đòi hỏi duy trì quan hệ song phương với hàng loạt quốc gia đang cắt đứt liên lạc với chúng tôi”, ông Peskov cho hay.
CFE được ký năm 1990 giữa NATO và các quốc gia Khối Hiệp ước Warsaw nhằm giới hạn số lượng xe tăng và thiết giáp, pháo, trực thăng và chiến đấu cơ đóng quân tại châu Âu, tránh các bên tập trung lực lượng quy mô lớn để tấn công chớp nhoáng, thiết lập thế cân bằng quân sự. Nga đình chỉ CFE năm 2007, cáo buộc các thành viên NATO nhiều lần vi phạm hiệp ước và không phê chuẩn phiên bản cập nhật.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov ngày 15/5 nói, CFE “từ lâu đã không còn phù hợp với thực tế” và “không còn hiệu lực suốt nhiều năm qua”. Do đó, việc Nga rút khỏi CFE sẽ không tác động đến an ninh khu vực, vốn đã bị các nước NATO làm tổn hại. Ông Ryabkov thêm rằng quá trình Nga rút hoàn toàn khỏi CFE dự kiến kéo dài 6 tháng và “phương Tây nên suy xét nghiêm túc về động thái này”.
Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cho rằng Moskva giờ đây có thể triển khai vũ khí đến bất kỳ nơi nào cảm thấy cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia. Ông nhấn mạnh Nga sẽ “tối đa hóa sản xuất vũ khí, trang thiết bị quân sự và các biện pháp hủy diệt”.
Chy Lê
