Sau Hội nghị Thượng đỉnh BRICS tại Kazan, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chủ trì một cuộc họp báo quy mô với sự tham dự của đông đảo đại diện truyền thông, bao gồm cả báo giới trong nước, quốc tế và các cơ quan phương Tây được công nhận tại Nga. Tại đây, nhà lãnh đạo Điện Kremlin không né tránh những câu hỏi gai góc, từ khái niệm công lý, niềm tin vào chính trị gia trong bầu cử, cho đến sự hiện diện của binh sĩ CHDCND Triều Tiên trên lãnh thổ Nga.
Công lý là gì?
Đó là câu hỏi được đặt ra trong bối cảnh các nhà báo Nga, khi tham dự những hội nghị quốc tế có sự hiện diện của các chính trị gia phương Tây, thường xuyên đối mặt với các rào cản về tiếp cận thông tin, áp lực chính trị và thậm chí là thái độ khiếm nhã từ phía nước chủ nhà. Một ví dụ điển hình là tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 năm ngoái ở Ấn Độ, các đại diện truyền thông Nga bị cấm tham gia họp báo của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron – người công khai tuyên bố rằng toàn bộ báo chí Nga chỉ là công cụ tuyên truyền và không đáng để đối thoại.
Trong bối cảnh đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin, người thường xuyên bị phương Tây cáo buộc vô căn cứ là “né tránh các vấn đề nhạy cảm” đã thể hiện một thái độ hoàn toàn trái ngược tại cuộc họp báo sau Hội nghị Thượng đỉnh BRICS ở Kazan. Ông không né tránh bất kỳ câu hỏi nào, kể cả từ phóng viên các nước phương Tây. Thậm chí, khi một nhà báo người Anh chất vấn tại sao tuyên bố chung của BRICS lại đề cao “công lý toàn cầu” trong khi Nga, một thành viên sáng lập lại “xâm lược Ukraine”, Tổng thống Putin đã không ngần ngại phản bác.
Ông một lần nữa nhắc lại nguồn gốc cuộc khủng hoảng Ukraine, xuất phát từ việc NATO liên tục mở rộng về phía Đông, phớt lờ mọi quan ngại an ninh chính đáng từ phía Nga. “Chúng tôi đã cảnh báo: Đừng làm điều này, việc mở rộng NATO đe dọa đến an ninh quốc gia của chúng tôi. Họ bỏ ngoài tai. Như vậy có công bằng không? Ở đâu là công lý? Nếu muốn có công lý, chúng tôi buộc phải thay đổi hiện trạng này, và chúng tôi sẽ làm được điều đó”, Tổng thống Nga khẳng định.
Một nhà báo khác của NBC News phương Tây, Keir Simmons, nói với Tổng thống Nga rằng “Hoa Kỳ có hình ảnh vệ tinh cho thấy có quân đội Triều Tiên trên lãnh thổ Nga. Điều này có phản ánh chính sách leo thang của Nga ở Ukraine hay không?”
TT.Putin phản bác phương Tây: “Hình ảnh cũng cần sự thật”
Trước câu hỏi mang tính chất cáo buộc từ phóng viên người Mỹ, dường như ám chỉ sự hiện diện của binh sĩ Triều Tiên tại Nga thông qua một số hình ảnh lan truyền trên truyền thông phương Tây, Tổng thống Vladimir Putin đã đáp trả bằng thái độ mỉa mai: “Hình ảnh là một điều nghiêm túc. Nếu có những bức ảnh, có nghĩa là chúng phản ánh điều gì đó.”
Ngay sau đó, ông chuyển hướng sang chất vấn lại người phóng viên. “Có phải Nga đã tổ chức cuộc đảo chính ở Ukraine năm 2014 dẫn đến sự thay đổi chính quyền hay không? Đó không phải là khởi đầu của sự leo thang hay sao?”, Tổng thống Nga đặt câu hỏi tu từ, hướng sự chú ý về vai trò của phương Tây trong diễn biến địa chính trị khu vực.
Không dừng lại ở đó, ông tiếp tục phản công bằng loạt câu hỏi đầy tính phản biện: “Có phải Nga đã từng tuyên bố muốn giải quyết xung đột Ukraine một cách hòa bình thông qua các Thỏa thuận Minsk? Và có phải chính phương Tây, sau tám năm, lại thừa nhận rằng những thỏa thuận ấy chỉ nhằm kéo dài thời gian để vũ trang cho Ukraine? Nga có phải là bên cử cố vấn quân sự đến huấn luyện binh sĩ Ukraine, hướng dẫn họ vận hành các hệ thống vũ khí tối tân do phương Tây cung cấp không? Hay chính NATO mới là bên cung cấp dữ liệu tình báo vũ trụ cho Ukraine sử dụng nhằm tấn công lực lượng Nga? Nếu vậy, ai mới là bên đang leo thang xung đột?”
Khi được hỏi về quan hệ quân sự giữa Nga và CHDCND Triều Tiên, Tổng thống Putin cho biết: “Như các bạn đã biết, Thỏa thuận Đối tác Chiến lược toàn diện giữa hai nước đã được ký kết và phê chuẩn vào ngày 24/10/2024. Thỏa thuận này bao gồm Điều 4 – một điều khoản quan trọng mà chúng tôi hoàn toàn tin tưởng phía Triều Tiên sẽ nghiêm túc thực hiện.”
Tổng thống nhấn mạnh thêm rằng các bước triển khai cụ thể vẫn đang trong quá trình đàm phán nội bộ. “Chúng tôi sẽ quyết định điều gì sẽ được thực hiện và thực hiện như thế nào, trong khuôn khổ Thỏa thuận đã ký. Hiện tại, chúng tôi đang duy trì liên lạc chặt chẽ với các đối tác Triều Tiên và theo dõi tiến trình này một cách thận trọng”, ông Putin cho biết.
Các chính trị gia có nói dối trong bầu cử không?
Nhà báo Mỹ hỏi thêm một câu nữa: TT. Putin có “thường xuyên trò chuyện” với Trump không và về chuyện gì? Các chính trị gia có nói dối trong bầu cử không?
TT. Putin: “Việc liên hệ với ông Trump chưa từng tồn tại, trước đây hay bây giờ”
Trả lời câu hỏi về mối liên hệ giữa Nga và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, một chủ đề gây tranh cãi suốt nhiều năm qua trong chính trường Hoa Kỳ, Tổng thống Vladimir Putin khẳng định: “Về việc liên lạc với ông Trump, đây là vấn đề liên tục được thảo luận trong hơn một năm qua. Chúng tôi đã từng bị buộc tội, rằng ông Trump có liên quan gì đó đến Nga. Nhưng sau một cuộc điều tra toàn diện ngay tại Mỹ, kể cả Quốc hội cũng đi đến kết luận, theo quan điểm của tôi rằng điều đó hoàn toàn vô nghĩa. Trước đây không có và bây giờ cũng không.”
Tuy nhiên, sự chú ý từ truyền thông Mỹ đối với mối quan hệ Putin–Trump vẫn chưa hạ nhiệt. Nhà báo Pavel Zarubin đã đặt câu hỏi trực diện về một tuyên bố gây tranh cãi của ông Trump trong chiến dịch tranh cử: Liệu ông có thực sự từng đe dọa sẽ tấn công Moscow trong một cuộc trò chuyện cá nhân?
Trước câu hỏi này, Tổng thống Nga đáp: “Tôi không nhớ có cuộc trò chuyện như vậy với ông Trump”, đồng thời nhấn mạnh đây có thể chỉ là một phần của chiến lược tranh cử: “Hiện nay là giai đoạn rất gay gắt của chiến dịch bầu cử ở Hoa Kỳ, và tôi đề nghị không nên coi trọng những tuyên bố kiểu này.”
Tổng thống Putin cũng gửi một thông điệp rõ ràng đến những lời đe dọa nhằm vào Moscow: “Bạn có thể đe dọa bất kỳ ai, nhưng việc đe dọa Nga chẳng mang lại ý nghĩa hay lợi ích gì – ngược lại, nó chỉ tiếp thêm sinh lực cho đất nước này.”
“Làm bạn với Nga thì được, nhưng tuyên chiến với Nga – ai cũng biết kết cục ra sao”
Phát biểu với giọng điệu kiên quyết và đầy ẩn ý, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố: “Làm bạn với nước Nga thì được, nhưng tuyên chiến với nước Nga thì bạn biết đấy, tất cả đều thất bại.” Ông nhấn mạnh rằng lịch sử đã nhiều lần chứng minh điều đó, và kết luận: “Đơn giản thôi, Nga là một quốc gia bất khả chiến bại.”
TT.Putin: “Quả bóng đàm phán đang nằm ở phía Ukraine”
Tại cuộc họp báo sau Hội nghị Thượng đỉnh BRICS ở Kazan, Tổng thống Vladimir Putin một lần nữa nhấn mạnh rằng Nga sẵn sàng nối lại đàm phán hòa bình với Ukraine, trên cơ sở các thỏa thuận đã đạt được tại Istanbul. Theo ông, vào thời điểm Quân khu phía Bắc của Nga vừa được thành lập, đại diện của Ukraine từng ký các văn kiện dàn xếp được coi là “đáp ứng lợi ích của tất cả các bên”, ngoại trừ phương Tây. “Chính các nước phương Tây đã thuyết phục Kiev lùi bước khỏi các thỏa thuận ấy”, ông Putin khẳng định.
Nhà lãnh đạo Nga cũng tiết lộ rằng, thông qua trợ lý của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, Moscow đã nhận được một loạt đề xuất mới liên quan đến đàm phán với Ukraine và ông đã bày tỏ sự đồng thuận. Tuy nhiên, ông cho biết chỉ một ngày sau đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã tuyên bố công khai rằng ông không có ý định tiến hành bất kỳ cuộc đàm phán nào với Nga.
“Như vậy, quả bóng đàm phán hiện đang nằm ở phía Ukraine”, Tổng thống Putin nhấn mạnh. “Về phần mình, chúng tôi sẵn sàng nối lại đối thoại – nhưng dựa trên thực tế hiện nay. Chúng tôi không sẵn sàng cho bất kỳ điều gì khác.”
Đáng chú ý, trong tuyên bố cuối cùng của Hội nghị BRICS, Ukraine chỉ được nhắc đến duy nhất một lần, điều mà giới quan sát xem là tín hiệu cho thấy Kiev dường như đang dần bị gạt ra ngoài bàn cờ ngoại giao toàn cầu.
Khu vực Kursk: TT. Putin cáo buộc Kiev gây hấn để tác động bầu cử Mỹ
Trả lời câu hỏi liên quan đến tình hình an ninh tại khu vực Kursk, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng chính quyền Ukraine đang theo đuổi một “cuộc phiêu lưu quân sự” nhằm mục tiêu chính trị, cụ thể là gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới ở Hoa Kỳ.
Theo ông Putin, Kiev đang tìm cách chứng minh với Washington rằng những khoản đầu tư của Mỹ vào Ukraine vẫn đang phát huy hiệu quả trên chiến trường. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Nga cảnh báo rằng cái giá phải trả cho hành động này là “thảm khốc”.
“Hiện có khoảng 2.000 binh sĩ của Lực lượng Vũ trang Ukraine đang bị bao vây tại khu vực Kursk”, ông Putin thông tin. “Quân đội Nga đã bắt đầu tiến hành chiến dịch nhằm loại bỏ nhóm này.”
Tình hình tại Kursk được xem là một điểm nóng mới, phản ánh sự leo thang nguy hiểm trong xung đột Nga–Ukraine, đồng thời mở ra một chiều cạnh mới khi các yếu tố chính trị quốc tế, đặc biệt là cuộc bầu cử Mỹ bắt đầu ảnh hưởng trực tiếp đến các tính toán chiến lược trên chiến trường.
GS.Nguyễn Cảnh Toàn