Ngày 02/9/2025, tờ Thế Giới Trẻ (Đức) đăng tải bài viết của nhà báo Jörg Kronauer với tiêu đề “Đa cực – Chống lại sự thống trị của phương Tây”. Bài viết phản ánh thông điệp nổi bật sau Hội nghị Thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi xây dựng một thế giới đa cực công bằng và cân bằng hơn; trong khi Tổng thống Nga Vladimir Putin đề xuất kiến tạo một hệ thống an ninh Á-Âu mới, thay thế cho các mô hình lấy châu Âu và liên minh xuyên Đại Tây Dương làm trung tâm vốn đã lỗi thời.
Với những lời kêu gọi chấm dứt sự thống trị của phương Tây, Hội nghị thượng đỉnh năm nay của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) đã khép lại hôm thứ Hai tại thành phố cảng Thiên Tân, miền bắc Trung Quốc. Tại đây, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh việc xây dựng “một thế giới đa cực bình đẳng và trật tự”, hướng tới một trật tự quốc tế “công bằng và cân bằng hơn”. Tổng thống Nga Vladimir Putin kêu gọi kiến tạo “một hệ thống an ninh mới” tại khu vực Á-Âu, thay thế cho “các mô hình lấy châu Âu làm trung tâm và châu Âu-Đại Tây Dương lỗi thời”. Ông đồng thời khẳng định những nỗ lực đảm bảo an ninh “không thể thực hiện bằng cái giá phải trả của người khác”, đồng thời cáo buộc “những toan tính dai dẳng của phương Tây nhằm lôi kéo Ukraine vào NATO” là nguyên nhân chính dẫn tới xung đột ở Ukraine.
Hội nghị cũng thông qua “Tuyên bố Thiên Tân”, chiến lược phát triển SCO đến năm 2035 cùng nhiều văn kiện hợp tác khác. Bên lề sự kiện, các cuộc gặp song phương thu hút sự chú ý đặc biệt. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã hội đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình nhằm thúc đẩy hợp tác, trong bối cảnh Ấn Độ phải tìm kiếm các đối tác thay thế sau khi chính quyền Trump áp thuế 50% đối với hàng hóa Ấn Độ. Modi đồng thời công khai bác bỏ sức ép từ Washington yêu cầu cắt đứt quan hệ với Nga, thể hiện lập trường gần gũi với Tổng thống Putin. Trong một cuộc gặp được ông mô tả là “tuyệt vời”, Modi tuyên bố Ấn Độ mong muốn mở rộng hợp tác với Nga trên “tất cả các lĩnh vực”, từ thương mại, quốc phòng đến vũ trụ. Ngoài ra, nhiều cuộc thảo luận cũng diễn ra giữa lãnh đạo SCO và nguyên thủ 16 quốc gia quan sát viên, đối tác đối thoại, trong đó có Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan.
Hội nghị Thiên Tân cho thấy SCO ngày càng khẳng định vai trò như một diễn đàn đối trọng với các thiết chế do phương Tây dẫn dắt. Những phát biểu của lãnh đạo Trung Quốc, Nga và Ấn Độ phản ánh nỗ lực định hình một trật tự quốc tế đa cực, nơi lợi ích an ninh – kinh tế được chia sẻ cân bằng hơn. Tuy nhiên, việc hiện thực hóa mục tiêu này vẫn phụ thuộc vào khả năng các thành viên dung hòa khác biệt, mở rộng hợp tác và vượt qua những sức ép cạnh tranh địa – chính trị toàn cầu.
Hồ Ngọc Thắng/Nguồn: https://www.jungewelt.de/artikel/507429.multipolarit%C3%A4t-gegen-westliche-dominanz.html