Ngày 25/6/2025, Thủ tướng Singapore Lawrence Wong phát biểu trên kênh Channel NewsAsia rằng, hiện nay đang xuất hiện “ngày càng nhiều nỗ lực” từ các quốc gia nhằm “vũ khí hóa sự phụ thuộc kinh tế”. Nhận định này làm nổi bật xu hướng các nước sử dụng các mối quan hệ kinh tế như một đòn bẩy để phục vụ mục tiêu chính trị, đặt ra nhiều thách thức cho môi trường hợp tác và ổn định toàn cầu.
Điều này có thể khuyến khích các quốc gia khác tìm kiếm các giải pháp thay thế và đòn bẩy này có thể sẽ biến mất trong tương lai”. Các quốc gia cũng đang xác định “các điểm nghẽn tiềm tàng” là đòn bẩy, tất cả đều vì an ninh và khả năng phục hồi, ông nói thêm.
Phát biểu với các nhà báo trước khi gặp người dân Singapore tại một buổi tiếp tân ở Bắc Kinh, ông Wong đã trả lời câu hỏi về việc liệu ông có thảo luận với các nhà lãnh đạo Trung Quốc về cách tiến lên từ tình hình thuế quan của Hoa Kỳ hay không.
“Nhưng đôi khi, một quốc gia càng làm điều này … thì nó càng khuyến khích các quốc gia khác tìm kiếm các giải pháp và nguồn thay thế”, thủ tướng cho biết.
“Sẽ luôn có những lựa chọn thay thế, có thể là chip bán dẫn cao cấp hoặc vật liệu đất hiếm.
“Vì vậy, những gì có vẻ như là đòn bẩy ngày hôm nay, rất có thể sẽ biến mất hoặc đòn bẩy có thể được giảm thiểu trong tương lai. Và tôi nghĩ rằng động lực này vẫn đang diễn ra ngay cả ngày hôm nay,” ông nói thêm.
Bất kể các biện pháp kiểm soát hoặc hạn chế nào được áp đặt đối với Trung Quốc, ông Wong cho biết ông khá chắc chắn rằng Trung Quốc sẽ tìm ra cách để điều hướng theo cách của mình xung quanh chúng.
Đây là chuyến công du đầu tiên của ông tới Trung Quốc với tư cách là thủ tướng, gặp gỡ Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, cũng như phát biểu tại Hội nghị thường niên Diễn đàn Kinh tế Thế giới của những Nhà vô địch mới, hay còn gọi là Davos mùa hè.
Ông cho biết, thuế quan của Hoa Kỳ là một tình hình đang thay đổi, đồng thời nói thêm rằng “không ai thực sự biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo”.
Singapore hy vọng rằng Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ tiếp tục hợp tác xây dựng với nhau và cả hai bên có thể tìm ra cách tiến về phía trước, ông Wong cho biết.
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), bao gồm Singapore, đã hợp tác với Hoa Kỳ, ông cho biết thêm rằng ông hy vọng thuế quan đối với các nước ASEAN sẽ giảm xuống gần 10 phần trăm.
Ngay cả ở mức 10 phần trăm, mức này vẫn cao gấp ba lần so với mức thuế quan trước đây, ông Wong cho biết.
“Vì vậy, chúng ta phải thực tế. Chúng ta sẽ sống trong một thế giới mà các rào cản ngày càng cao và chúng ta sẽ phải tìm cách xoay xở trong môi trường mới này”.
Singapore “nhà môi giới trung thực”
Khi được hỏi về các cuộc thảo luận của ông với các nhà lãnh đạo Trung Quốc về căng thẳng địa chính trị, bao gồm xung đột ở Trung Đông, ông Wong cho biết Singapore muốn làm bạn với tất cả mọi người, nhưng có mối quan hệ tốt “không chỉ là vấn đề thân thiện, nói những lời lịch sự, bắt tay và ôm”.
Mặc dù mối quan hệ tốt là quan trọng, nhưng có mối quan hệ tốt có nghĩa là “xây dựng trên cơ sở thực chất”, ông nói.
“Điều đó có nghĩa là Singapore … phải có sự liên quan. Và chúng ta phải có thể cung cấp một cái gì đó trên bàn cho các đối tác của mình. Và sau đó làm việc với họ, chúng ta có thể xác định các lĩnh vực lợi ích chung để hợp tác”, ông Wong cho biết.
Khi các quốc gia khác muốn đạt được hoặc học hỏi điều gì đó từ Singapore, họ có thể thu hút các quốc gia khác và tăng cường hợp tác, ông nói thêm.
Singapore cũng có thể tạo ra giá trị bằng cách trở thành “người đối thoại hiệu quả”, thủ tướng cho biết, lưu ý đến danh tiếng của đất nước là “nhà môi giới trung thực”.
“Mọi người tin tưởng chúng tôi tạo điều kiện cho các cuộc trò chuyện, ngay cả giữa các bên có thể không phải lúc nào cũng có cùng quan điểm … Chúng tôi có thể giúp đưa mọi người lại gần nhau hơn và củng cố quan hệ đối tác”, ông Wong cho biết.
“Điều này quan trọng hơn ngày nay trong một thế giới đang gia tăng căng thẳng, trong một thế giới đang phải đối mặt với áp lực trở nên tách biệt hơn”.
Bình luận về các cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Trung Quốc, ông Wong cho biết ông đã có “cuộc trò chuyện rất tốt” với ông Lý và ông Tập, đồng thời nói thêm rằng họ có thể thảo luận không chỉ các vấn đề song phương mà còn cả những diễn biến rộng hơn trong khu vực và toàn cầu, trao đổi quan điểm “khá thẳng thắn và cởi mở”.
Lưu ý rằng ông “không xa lạ” với Trung Quốc, ông Wong nói thêm rằng có một cam kết chung từ tất cả các bên nhằm thúc đẩy hợp tác giữa Singapore và Trung Quốc.
Với dự án Khu công nghiệp Tô Châu kỷ niệm 30 năm thành lập vào năm 2024, dự án này “rất thành công” và có tiềm năng thực hiện ở một quốc gia thứ ba, ông Wong cho biết.
Singapore và Trung Quốc có ý định cùng nhau phát triển một chương trình đào tạo cho các nước ASEAN và Timor-Leste.
Chương trình sẽ tập trung vào các lĩnh vực chính như chuyển đổi năng lượng sạch, phát triển đô thị bền vững, khả năng phục hồi khí hậu và hỗ trợ cho lưới điện ASEAN.
Ông Wong cho biết: “Đây là một cách nữa để Trung Quốc và Singapore có thể hợp tác, cùng nhau phát triển các mục tiêu chung cho khu vực và giúp xây dựng năng lực cho các quốc gia thành viên ASEAN”.
Trong bối cảnh môi trường địa chính trị toàn cầu ngày càng phức tạp và khó đoán, Singapore tiếp tục khẳng định vai trò là một đối tác đáng tin cậy, một “nhà môi giới trung thực” và là cầu nối hiệu quả giữa các cường quốc cũng như trong nội khối ASEAN. Quan hệ với Trung Quốc, được xây dựng trên nền tảng thực chất và tầm nhìn dài hạn, không chỉ củng cố vị thế của Singapore trên trường quốc tế mà còn mở ra các mô hình hợp tác mới vì sự phát triển bền vững khu vực. Với cách tiếp cận chủ động, linh hoạt và nhất quán trong chiến lược đối ngoại, Singapore đang từng bước chứng minh rằng, một quốc gia nhỏ về diện tích vẫn có thể đóng vai trò lớn trong việc kiến tạo đối thoại và định hình tương lai khu vực.
Minh Anh