Cứ điểm quan trọng Ocheretine ở tây bắc thành phố Avdiivka bất ngờ bị quân đội Nga đánh chiếm thành công và sự tan rã của tuyến phòng ngự thứ nhất gồm 7 làng, bao gồm: Stepove, Lastochkyne, Sjeverne, Tonenke, Orlivka, Semenivka, Berdychi – đã buộc chỉ huy quân đội Ukraine đã phải tính đến việc phòng thủ ở các vị trí xa hơn về phía tây.
Cách làng Berdychi, Semenivka khoảng 10km về phía tây là sông Vovcha. Dọc theo nó là một loạt các khu định cư. Về phía tây con sông, địa hình có nhiều đồi núi và vành đai rừng.
Dựa vào các điều kiện tự nhiên như sông ngòi, vành đai rừng, đồi núi và làng mạc, quân Ukraine có thể hình thành một tuyến phòng thủ có hệ thống, để ngăn chặn đối phương đột phá xa hơn về phía tây.
Nhưng tuyến phòng thủ này không phải là vị trí tiền phương của Ukraine. Khi rút khỏi Avdiivka, họ thiết lập tuyến phòng thủ thứ nhất là 7 làng phía tây Avdiivka; tuyến thứ hai gồm Ocheretine – Novoselivka Persha – Umanske – Neteilove. Còn tuyến mà Ukraine dựa vào địa hình tự nhiên là tuyến thứ ba.
Nếu chiếu theo sức mạnh phòng thủ đối phương, quân đội Nga đã chiếm được tuyến thứ nhất, tuy nhiên, để đánh sập tuyến thứ hai mà Ukraine đã chuẩn bị sẵn sẽ mất tương đối thời gian, trong đó Ocheretine là cứ điểm then chốt.
Tiềm lực phát triển của cụm trung tâm Nga và lực lượng chủ công quân đoàn 1 Donetsk sẽ cạn kiệt khi tấn công vào tuyến này và họ có thể phải chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi, phục hồi khả năng chiến đấu.
Để ngăn chặn lực lượng Nga xâm nhập khu vực tam giác phía Bắc, Quân đội Ukraine đang tập trung nguồn lực để xây dựng các công sự phía trước đường cao tốc H32.
Trên hướng phía nam Ocheretine và phía tây tuyến phòng thủ thứ nhất ở phía tây Avdiivka, lực lượng Ukraine cũng phải kích hoạt các vị trí tuyến hai, để trì hoãn cuộc tấn công của Nga.
Lực lượng chủ lực Cụm trung tâm Nga đang tấn công ở phía tây Avdiivka, chủ yếu là các đơn vị Quân đoàn 1 Donetsk, gồm Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 1, 114 và 9. Trong đó Lữ đoàn số 1 đảm nhiệm tấn công ở giữa, Lữ đoàn 114 ở phía bắc còn Lữ đoàn 9 mở cuộc tấn công xa hơn về phía nam, tại Neteilove.
“Lữ đoàn bất tử” của Quân đội Nga
Do Ukraine có lực lượng phòng thủ đông đảo ở hướng này, nên kỳ vọng quân Nga có thể tiến bộ nhanh chóng là không lớn. Tuy nhiên, việc quân đội bất ngờ cắm cờ ở cứ điểm Umanske, nằm ở trung tâm của tuyến phòng thủ thứ hai, đúng ngày Nga tổ chức duyệt binh mừng Ngày Chiến thắng (9/5), là điều khó có thể tưởng tượng được.
Phải nói rằng việc cắm cờ này khá chấn động, bởi vị trí tiền phương của Lữ đoàn bộ binh cơ giới 114 trước đó vẫn còn cách Umanske 3 đến 4km.
Trong hình thức tác chiến giành vị trí, đối mặt với mục tiêu là trung tâm phòng ngự tuyến thứ hai của đối phương, không dễ gì quân Nga có thể vượt qua khoảng cách này trong một đòn tấn công trực tiếp và chiếm giữ phần lớn ngôi làng, nhất là trong bối cảnh ngôi làng được tăng cường lực lượng phòng thủ.
Nhưng sự thật là chỉ bằng một cuộc hành quân quyết liệt do Lữ đoàn 114 thực hiện, lá cờ chiến thắng của Nga đã tung bay ở làng Umanske hôm 9/5. Việc cắm cờ tại tượng đài chống phát xít ở Umanske, đúng vào Ngày Chiến thắng có ý nghĩa rất lớn.
Nếu Lữ đoàn 114 chiếm được hoàn toàn Umanske trong vài ngày tới, sau đó kết hợp với mũi tấn công từ Novopokrovsk ở sườn phía bắc; họ sẽ chiếm được làng Novoselivka Persha, trung tâm bảo đảm hậu cần của tuyến phòng thủ thứ hai của Ukraine ở tây Avdiivka.
Làng Novoselivka Persha tuy có hai điểm cao để làm trận địa phòng ngự, nhưng thiếu các khu nhà dân kiên cố, nên “mềm như thịt không xương”, do vậy, chỉ cần quân Nga tiến công càng mãnh liệt thì đối phương sẽ cực kỳ khó cầm cự.
Sau khi mặt trận này được san bằng, đồng nghĩa với việc Quân đội Nga về cơ bản đã tiếp quản khu vực phòng thủ thứ hai, từ đó có thể tiến tới tuyến phòng thủ trên sông Vovcha. Tất nhiên, những điều trên là triển vọng của mặt trận ở hướng tây Avdiivka trong những ngày tới.
Những thất bại cục bộ nhanh chóng như vậy đã xảy ra nhiều lần trên chiến trường Ukraine gần đây, mặc dù quy mô của chúng không quá lớn để gây ra sự sụp đổ chung của toàn chiến trường Ukraine.
Đảm nhiệm phòng thủ ở giữa tuyến phòng ngự ở thứ hai là Lữ đoàn dù 25, Lữ đoàn 68, Lữ đoàn xung kích đường không 78… nhưng đều bị Lữ đoàn bộ binh cơ giới 114 của Nga – đơn vị mà nhiều lần bị Quân đội Ukraine tuyên bố “tiêu diệt” – đè bẹp.
Binh sĩ Lữ đoàn 114 đã đánh bại cuộc phản công của cụm lực lượng cơ động Ukraine tại đây, chiếm hoàn toàn làng Orlivka và cắm cờ, sau đó họ lại tiếp tục tấn công Semenivka ở phía bắc Orlivka và lần lượt giương cờ chiến thắng.
Hiện nay tinh thần chiến đấu của Quân đoàn 1 Donetsk hiện nay rất cao và tính kiên trì trong các hoạt động tấn công mạnh hơn nhiều so với các đơn vị chủ lực của Quân đội Nga.
Hiện tại, Quân đoàn 1 Donetsk có 6 lữ đoàn và đã được sáp nhập vào Quân đội Nga từ tháng 6 năm ngoái. Các đơn vị này đang tấn công tổng lực ở phía tây thành phố Donetsk, từ tây bắc Avdiivka đến Krasnogovka ở phía nam.
Với làn sóng tấn công của Quân đoàn 1 Donetsk như hiện nay, khiến lực lượng Kiev trên hướng phía tây thành phố Donetsk khó có thể chống cự được.
Chy Lê